Powiększone węzły chłonne u dziecka – skąd się biorą?

Badanie węzłów chłonnych to jedno z podstawowych narzędzi diagnostycznych, gdy przychodzimy z chorym maluchem do lekarza. Sprawdzane są zwykle węzły chłonne na szyi. Jednak w ludzkim ciele węzłów chłonnych jest znacznie więcej: 

• węzły obwodowe, 
• węzły chłonne szyjne,
• węzły chłonne nadobojczykowe,
• węzły chłonne pachowe, 
• węzły chłonne pachwinowe, 
• węzły chłonne w jamie brzusznej,
• węzły chłonne w klatce piersiowej, czyli węzły głębokie. 

Węzły chłonne, czyli węzły limfatyczne, uczestniczą w procesach tworzenia limfocytów i filtrują limfę z zanieczyszczeń. Chronią organizm, pomagają zwalczać drobnoustroje i inne stany chorobowe, jak np. komórki nowotworowe. Węzły chłonne powiększają się wskutek nadmiernego zgromadzenia w nich limfocytów lub innych komórek. 

O czym może świadczyć powiększenie węzłów chłonnych u dziecka? Przyczyny powiększonych węzłów chłonnych u dzieci mogą być bardzo różnorodne:

1. Infekcje wirusowe – powodowane przez sezonowe wirusy lub choroby zakaźne typowe dla wieku dziecięcego, jak ospa, odra czy różyczka. Powiększenie węzłów chłonnych może być powodowane również przez wirusy odpowiedzialne za opryszczkę lub mononukleozę, a także wirus HIV. 
2. Infekcje bakteryjne – jak np. angina, jedna z najczęściej rozpoznawanych chorób bakteryjnych u dzieci. Powiększone węzły chłonne zauważa się także w chorobach takich, jak: szkarlatyna, zakażenie gronkowcem lub bakteryjne zakażenia w obrębie zębów lub dziąseł. 
3. Infekcje grzybicze również mogą dawać objawy, takie jak: powiększenie węzłów chłonnych.

Inne przyczyny powiększonych węzłów chłonnych to m.in.: choroby nowotworowe, choroby autoimmunologiczne, choroby endokrynologiczne.

Powiększone węzły chłonne świadczą o walce, jaką układ opornościowy toczy z patogenami. Powiększone węzły chłonne u dziecka mogą powodować ból , tkliwość i obrzęk. W miejscu węzłów chłonnych może być wyczuwalne stwardnienie albo guzek. Za niepokojące uważa się węzły chłonne, które u dzieci przekraczają 2 cm średnicy. 

Najczęściej powiększone są węzły chłonne u dziecka na szyi, a także często zdarza się, że powiększone są węzły chłonne u dziecka za uchem. Z uwagi na lokalizację, mogą im towarzyszyć takie objawy, jak: trudności w przełykaniu, ból przy przełykaniu, ból ucha, ból promieniujący na szczękę, a nawet utrudnienia w swobodnym oddechu. Powiększone węzły chłonne u rocznego lub młodszego dziecka mogą powodować płaczliwość, drażliwość, niechęć do ssania. 

Ponadto u dzieci mogą pojawiać się takie objawy, jak:

• gorączka i ból gardła,
• zmęczenie i osłabienie bez uzasadnienia,
• nieuzasadnione chudnięcie,
• złe samopoczucie, uczucie rozbicia.

Powiększone węzły chłonne szyi u dziecka mogą towarzyszyć alergii, a także chorób zakaźnych, takich jak różyczka, mononukleoza czy pocovidowy zespół Kawasakiego. Powiększone węzły i ból brzucha u dziecka mogą być objawem stanów zapalnych w obrębie jelit. Powiększenie węzłów chłonnych trzewnych można stwierdzić w badaniu USG.

Powiększenie węzłów chłonnych nie jest chorobą. To objaw, który może świadczyć o infekcji, chorobie lub alergii. Dlatego tak ważne jest, aby w przypadku powiększenia węzłów chłonnych znaleźć przyczynę tego stanu. 

Powiększenie węzłów chłonnych, w zależności od przyczyny, może ustępować samoistnie. Jeśli jednak utrzymuje się dłużej, warto skontaktować się ze specjalistą. Nie ma jednej odpowiedzi na pytanie, jak długo mogą utrzymywać się powiększone węzły chłonne u dziecka. Tak samo nie ma jednej recepty, jak leczyć powiększone węzły chłonne u dziecka. 

Konieczne jest odwiedzenie lekarza, który przeprowadzi staranny wywiad i określi, które węzły chłonne i jak długo są powiększone. Jeśli węzły chłonne u dziecka są powiększone stale, może to świadczyć o chorobach autoimmunologicznych, alergii lub stałej ekspozycji na czynniki chorobotwórcze lub drażniące. 

W zależności od przyczyny powiększenia węzłów chłonnych, wdraża się odpowiednie leczenie. Jeśli źródłem problemów jest infekcja bakteryjna, niezbędne jest zastosowanie antybiotyku u dziecka, które ma powiększone węzły chłonne. Natomiast sam fakt, że doszło do powiększenia węzłów chłonnych nie jest jednoznacznie wskazaniem do antybiotykoterapii.

W przypadku powiększonych węzłów chłonnych u dziecka każdą taką sytuację należy omówić z lekarzem. W zależności od tego, jak bardzo powiększone są węzły chłonne i czy towarzyszą inne objawy, można poczekać kilka dni lub w trybie pilnym umówić się na wizytę. Wskazaniem do szybkiego odwiedzenia lekarza są takie objawy, jak: silne bóle brzucha i / lub wysoka gorączka i powiększone węzły chłonne u dziecka.