Kiedy zbijać gorączkę u dzieci? Kiedy zbijać gorączkę u dzieci?/ iStock

Kiedy zbijać gorączkę u dzieci?

Gorączka potrafi przysporzyć wielu zmartwień rodzicom, a dla małych dzieci być niezwykle uciążliwa. Stanowi ona jednak mechanizm obronny organizmu, który ma za zadanie pomóc w zwalczeniu toczącej się infekcji. Warto wiedzieć, skąd bierze się gorączka u dzieci i jak skutecznie ją zbijać.

Spis treści:

Skąd się bierze gorączka u dzieci?

Za gorączkę uznaje się podwyższenie temperatury ciała powyżej 38 st. C. Przez większość osób kojarzona ona jest jedynie jako uciążliwy objaw towarzyszący infekcji wirusowej lub bakteryjnej. W rzeczywistości jednak gorączka stanowi jeden z najistotniejszych mechanizmów obronnych organizmu, które mają za zadanie szybsze i skuteczniejsze zwalczenie patogenu.

Gorączka powstaje na skutek zależnych od siebie i zachodzących kolejno procesów. Pierwszym z nich jest kontakt specjalnych krwinek białych, np. makrofagów, z białkiem pochodzenia zewnętrznego, zwanym pirogenem. Jest to najczęściej fragment bakterii lub wirusa. Gdy makrofag spotka się w organizmie dziecka z takim białkiem, zaczyna produkować specjalne enzymy, które nazywane są pirogenami endogennymi (tzn. produkowanymi w organizmie człowieka). Pirogeny te docierają do podwzgórza, czyli struktury znajdującej się w mózgowiu, które ma za zadanie kontrolowanie temperatury ciała człowieka. Tam, w trakcie reakcji biochemicznych, następuje podwyższenie docelowej temperatury ciała i uruchomione są procesy, takie jak drżenie mięśni.

Gorączka – pożyteczna czy nie?

Gorączka przez wiele osób jest uważana za uporczywy objaw, którego należy jak najszybciej pozbyć się poprzez zastosowanie leków obniżających temperaturę ciała. Okazuje się jednak, że gorączka u dziecka spełnia bardzo konkretną i ważną rolę w walce z patogenami. Przy wyższej temperaturze procesy, takie jak: produkcja przeciwciał biorących udział w zwalczaniu drobnoustrojów czy namnażanie się białych krwinek, zachodzą szybciej. Dzięki temu organizm ma większe szanse na skuteczną walkę z wirusami lub bakteriami. Co więcej, podwyższona temperatura ciała ogranicza bakteriom dostęp do niektórych pierwiastków, które konieczne są do ich rozmnażania. Gorączka może również skutecznie utrudniać namnażanie się wirusów. 

Warto jednak podkreślić, że gorączka nie musi wcale świadczyć o infekcji bakteryjnej lub wirusowej. Wynika to z faktu, że podwyższenie temperatury ciała ma miejsce w momencie, kiedy organizm dostaje sygnał, że został zaatakowany i do takiej sytuacji może dochodzić np. w przypadku chorób autoimmunologicznych. Wtedy gorączka pojawia się nawet w momencie, kiedy w organizmie nie znajduje się żaden patogen.

Kiedy zbijać gorączkę u dzieci?

Jak zostało wspomniane, gorączka ma za zadanie pomóc w walce z drobnoustrojami w organizmie człowieka. Z tego też powodu nie powinno zbijać się za wszelką cenę podwyższonej temperatury ciała dziecka. Są jednak sytuacje, w których gorączka staje się szkodliwa i działa na niekorzyść organizmu. Dla przykładu, utrzymująca się temperatura ponad 41,5 st. C. może prowadzić do trwałego uszkodzenia mózgu dziecka. Rzadko jednak zdarza się, że organizm doprowadza do tak wysokiej temperatury ciała. 

Co więcej, aby utrzymać podwyższoną temperaturę, organizm musi zużyć znacznie większe ilości energii niż w przypadku prawidłowych jej wartości. Zwiększa się także częstość akcji serca oraz liczba oddechów na minutę, co również stanowi duże obciążenie dla ciała dziecka. Dlatego też gorączka u dzieci powinna być bezwzględnie obniżana przy wartościach powyżej 39 st. C. Jest to spowodowane tym, że mechanizmy odpowiedzialne za termoregulację u maluszków nie są jeszcze w pełni wykształcone, co może doprowadzić do powikłań. Jeśli mamy do czynienia ze stanem podgorączkowym, tzn. temperaturą do 38 st. C., najczęściej nie ma konieczności jej obniżania.

Jak zbijać gorączkę u dzieci?

Na rynku dostępnych jest wiele leków bez recepty, które mają za zadanie zbijać gorączkę. Najpopularniejszym preparatem zaliczanym do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, czyli NLPZ, jest ibuprofen. Może on być stosowany zarówno w formie doustnej w postaci syropu lub tabletek, jak i doodbytniczo jako czopek. Ma on za zadanie ograniczyć produkcję pirogenów endogennych, a tym samym zapobiegać nadmiernemu podwyższeniu temperatury ciała dziecka. Innym lekiem, który pośrednio wpływa na gorączkę u dziecka, jest paracetamol. W przeciwieństwie do ibuprofenu jest on przede wszystkim lekiem przeciwbólowym i przeciwgorączkowym, nie zaś przeciwzapalnym. 

Oblicz jednorazową dawkę leku

APAP dla dzieci Forte
ml
Maksymalna ilość dawek w ciągu doby:  

Pamiętaj, aby zachować 6 godzin przerwy pomiędzy dawkami.

Za mała masa ciała dziecka. Lek jest dostępny dla dzieci powyżej 5 kg masy ciała.

Dla pacjentów powyżej 40 kg polecamy APAP Junior

Oblicz jednorazową dawkę leku

Ibuprom Forte dla dzieci
ml
Maksymalna ilość dawek w ciągu doby:  

Pamiętaj, aby zachować 6 do 8 godzin przerwy pomiędzy dawkami.

Za mała masa ciała dziecka. Lek jest dostępny dla dzieci powyżej 5 kg masy ciała.

Dla pacjentów powyżej 40 kg polecamy Ibuprom w tabletkach lub kapsułkach

Warto jednak podkreślić, że w niektórych przypadkach, aby trwale zwalczyć gorączkę, należy zastosować konkretne leczenie przyczynowe. Przykładem takiej sytuacji jest np. infekcja bakteryjna. Jeżeli zostanie ona zdiagnozowana u dziecka, oprócz leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych należy także zastosować odpowiednią antybiotykoterapię. O jej wdrożeniu decyduje jednak zawsze lekarz pediatra. W przypadku zakażeń wirusowych, które występują u dzieci znacznie częściej niż bakteryjne, nie ma potrzeby stosowania antybiotyku.  

    Sprawdź powiązane tematy

    Posłuchaj podcastów stworzonych przez mamy dla mam!

    Sprawdź