Biegunka po antybiotyku u dziecka

Antybiotyki budzą w rodzicach maluchów skrajne emocje. Są osoby, które są absolutnymi zwolennikami podawania antybiotyków przy każdej okazji. Są też tacy rodzice, którzy preferują leczenie innymi metodami, a antybiotyki traktują jako ostateczność.

Antybiotyki zwalczają bakterie i infekcje grzybicze, ale nie zwalczają wirusów. W przypadku grypy, przeziębienia lub COVID-19, czyli chorób, które wywoływane są przez wirusy, stosuje się leczenie objawowe, a nie antybiotyki. Może się jednak zdarzyć, że wskutek infekcji wirusowej lub innego schorzenia pojawia się nadkażenie bakteryjne i wtedy antybiotykoterapia staje się konieczna. 

Nie wszystkie antybiotyki są skuteczne w starciu z określonymi bakteriami. Dlatego zaleca się wykonanie posiewu i antybiogramu. W ten sposób można dobrać antybiotyk najbardziej skuteczny w walce z danym drobnoustrojem. Niekiedy objawy są jednoznaczne – np. u chorych z atopowym zapaleniem skóry częstym problemem jest nadkażenie powodujące charakterystyczne złote strupy. Taki objaw wskazuje na gronkowca złocistego, co pozwala od razu wdrożyć właściwe maści z antybiotykiem, a czasem również doustną antybiotykoterapię. 

Oto, w jakich infekcjach podaje się antybiotyki:

• choroby bakteryjne układu oddechowego,
• choroby bakteryjne nosogardła,
• choroby bakteryjne układu moczowego,
• bakteryjne zakażenia skóry.

Należy zwracać uwagę na objawy po antybiotyku: czy występuje poprawa, czy występują skutki uboczne, czy pojawiają się objawy niepożądane, jak np. biegunka u niemowlaka. W razie potrzeby lekarz może zaordynować zmianę leku. Jednak, w trosce o zdrowie dziecka, nie należy samodzielnie przerywać leczenia antybiotykiem.

Antybiotyki oddziałują na struktury komórkowe bakterii oraz wpływają na ich procesy metaboliczne.  W ten sposób namnażanie bakterii oraz ich wzrost zostają wstrzymane. 

Pierwszy antybiotyk – penicylina – powstał przypadkiem, wskutek dostania się pleśni do hodowli bakterii gronkowca. Powszechne stosowanie antybiotyków bez recepty doprowadziło niestety do uodpornienia się części bakterii na ich działanie. Wbrew nadziejom na „superantybiotyk” skuteczny na wszystko, powstały jedynie „superbakterie” oporne na leczenie. 

Na co uważać, podając antybiotyki niemowlętom? Pamiętaj, że ponad połowa infekcji u niemowląt to choroby wirusowe. W starciu z wirusami antybiotyki nie są skuteczne. 

Dlatego antybiotyki należy podawać wyłącznie  na zlecenie lekarza i zgodnie z jego instrukcją (czyli wybrać całe opakowanie, żeby bakterie nie namnożyły się ponownie i nie uodporniły na leczenie). Nie wolno przechowywać antybiotyku „na wszelki wypadek” i podawać w przypadku jakichkolwiek innych objawów chorobowych. 

Antybiotyki działają zabójczo nie tylko na patogeny, ale również na florę bakteryjną układu pokarmowego. Dlatego tak ważne są leki osłonowe oraz probiotyki w czasie antybiotykoterapii. 

Wielu małych pacjentów, których układ pokarmowy jest szczególnie wrażliwy, może doświadczać rozwolnienia. Biegunka podczas brania antybiotyku u dziecka to jeden z najczęściej odnotowywanych skutków ubocznych.

Antybiotyki mogą powodować skutki uboczne u niemowląt: wymioty, nudności, biegunkę. W przypadku wysypki, duszności lub innych budzących niepokój objawów należy przerwać podawanie leku i udać się do lekarza. W rzadkich przypadkach niemowlę może doświadczać alergii na antybiotyk, a nawet wstrząsu. 

Z uwagi na negatywny wpływ na układ pokarmowy, należy podczas stosowania antybiotyków równolegle podawać leki osłonowe, chroniące układ pokarmowy. Warto stosować je również po zakończeniu antybiotykoterapii, aby organizm mógł odbudować florę bakteryjną. 

Rozwolnienie po antybiotyku to częsta dolegliwość. Warto przy tym monitorować stan dziecka, żeby mieć pewność, czy przyczyną biegunki po antybiotyku u niemowlęcia są podawane leki, czy może doszło do infekcji w układzie pokarmowym.

Biegunka u niemowląt po antybiotyku to luźny stolec. Jeśli zauważysz w stolcu krew, ropę, śluz, skontaktuj się z lekarzem. Biegunka po antybiotyku u niemowlaka to objaw częsty, ale nie powinien być lekceważony.  

Zdrowe niemowlęta oddają nawet kilka stolców w ciągu dnia. W przypadku rozwolnienia po antybiotyku u niemowlaka stolców może być więcej, a ich konsystencja luźniejsza niż normalnie. 

Osłabiony układ pokarmowy może również być podatny na kolejne infekcje. Nie bez powodu mówi się, że odporność znajduje się w jelitach. 

Czym  karmić dziecko z biegunką po antybiotykach?

Niejeden rodzic zastanawia się, co podać na biegunkę po antybiotyku u dziecka. Szczególnie niepokoić może biegunka po antybiotyku u niemowląt. Tak małe dzieci szybko mogą ulec odwodnieniu, a biegunka może przyczynić się do bolesnych odparzeń okolic intymnych, jeśli dziecko jest wciąż w pieluszkach. 

Co stosować na biegunkę po antybiotyku u dziecka? 

• płyny, przede wszystkim wodę, 
• elektrolity przeznaczone dla noworodków i niemowląt,  
• probiotyki,
• lekkostrawną dietę skomponowaną na bazie kleiku ryżowego, gotowanych warzyw, papki z marchewki, pieczonych jabłek.

Postępowanie przy biegunce po antybiotykach u noworodków

Biegunka powinna być szczególnie monitorowana u noworodków. Nie mają one jeszcze dobrze rozwiniętego układu pokarmowego, więc biegunka może wystąpić nie tylko z powodu antybiotyku.

– Noworodki powinny przy biegunce być objęte specjalną opieką medyczną. Często zdarza  się, że jeśli noworodek potrzebuje antybiotyku, podaje się go dożylnie w szpitalu, a następnie podaje się probiotyki i kroplówki, aby nawodnić w przypadku biegunki. Takie małe dziecko nie powie jeszcze, jak się czuje, więc każdy rodzic musi być wyczulony na punkcie sygnałów z organizmu dziecka – tłumaczy opiekunka medyczna Anna Jankowska. 

Biegunka polekowa u niemowląt

 Niemowlęta mogą mieć biegunkę do sześciu tygodni po leczeniu antybiotykami. Jeśli zauważymy ten problem, trzeba podawać wodę często w niewielkich ilościach, aby została wchłonięta przez organizm, a nie wydalona.

– Niemowlęta szybko się odwadniają. Odwodnienie może nawet zagrażać życiu, więc uważajmy na objawy. Możesz też podać elektrolity, czyli proszek w saszetce do rozpuszczania w wodzie lub innym płynie. Probiotyki są zalecane podczas podawania antybiotyku – podpowiada Anna Jankowska. 

Biegunka po antybiotyku u rocznego dziecka

U dziecka powyżej roku, jak u każdej osoby z biegunką, należy zrównoważyć poziom płynów i poziom elektrolitów. Dziecko w tym wieku może również jeść mus jabłkowy, aby zatrzymać luźne stolce oraz jogurty zawierające bakterie probiotyczne.

– Na czas biegunki zmieniamy menu na lekkostrawne, idealne są kaszki zbożowe. Przede wszystkim zobaczmy, jak zachowuje się dziecko, czy bawi się, czy narzeka na bóle brzucha. Jeśli zauważymy, że maluch jest osłabiony, ma suche błony śluzowe, zapadnięte oczy, to znaczy, że czas na wizytę u lekarza – radzi  Anna Jankowska.