Objawy przedporodowe – co musisz wiedzieć?

Badania pokazują, że nie wszystkie kobiety będące w ciąży wiedzą, jakie objawy wskazują na zbliżający się poród. Tymczasem znajomość oznak przedporodowych jest niezbędna dla komfortu psychicznego przyszłych mam. Wiedząc, czego można się spodziewać, szybciej można zareagować i uniknąć ewentualnych powikłań.

Dwa najważniejsze objawy wystąpienia akcji porodowej to regularne skurcze macicy oraz pęknięcie pęcherza płodowego skutkujące odejściem wód płodowych. Na zbliżające się rozwiązanie wskazuje ból spowodowany skurczami mięśni macicy, które uciskając nerwy, powodują zaciskanie się naczyń, pogorszenie dopływu krwi z tlenem i podrażnienie naczyń nerwowych. Ból powstaje także w momencie rozwarcia porodowego, gdy szyjka macicy i dolny odcinek trzonu zostają rozciągnięte. Ból w okolicy krzyżowej wywoływany jest przez ucisk głowy płodu okolic kręgosłupa.

Czy jednak coś wcześniej może ostrzec przed zbliżającym się porodem? Warto wiedzieć, że oznakami przedporodowymi są:

• obniżenie dna macicy spowodowane przesuwaniem się głowy płodu w stronę kanału rodnego, obserwowane jako “opuszczenie” brzucha w dół;
• zmniejszenie odczuwania ruchów płodu – płód jest na tyle duży, że zaczyna brakować mu miejsca na swobodne ruszanie się;
• pojawienie się czopa śluzowego na bieliźnie, który w czasie ciąży ochraniał macicę przed infekcjami;
• inne nieswoiste objawy: kołatanie serca, niepokój, wymioty, biegunka, nerwobóle uciskowe.

Niektóre oznaki przedporodowe powinny wzbudzić u kobiety czujność, ponieważ mogą wskazywać na zagrożenie zdrowia dziecka. Choć pod koniec ciąży aktywność płodu maleje, nie oznacza to, że płód zupełnie przestaje się poruszać. Jeśli przyszła mama nie odczuwa żadnej aktywności płodu albo wręcz przeciwnie, poczuje gwałtowne ruchy przypominające szamotanie, powinna pilnie udać się do szpitala. Niepokojącym objawem przedporodowym jest również gorączka, krwawienie z dróg rodnych oraz silny ból głowy.

Pierwszy okres porodu rozpoczyna się regularnymi skurczami, które pojawiają się z częstotliwością średnio od pięciu do siedmiu minut (maksymalnie 10) i z czasem stają się coraz dłuższe i silniejsze. Wbrew temu, co pokazuje się w filmach, od pierwszych skurczów do urodzenia dziecka mija co najmniej kilka godzin, więc jeśli ciężarna nie jest jeszcze w szpitalu, spokojnie zdąży do niego dotrzeć. Szyjka macicy zaczyna się skracać, a następnie rozwierać. Podczas jednego ze skurczy może pęknąć pęcherz płodowy, z którego zacznie sączyć się płyn, czyli wody płodowe. Czasem zdarza się, że pęcherz nie pęka wcale i przebija się go na końcu akcji porodowej. Takiego noworodka nazywa się “w czepku urodzonym”.

W czasie pierwszej fazy porodu sprawdzane jest rozwarcie szyjki macicy, tętno płodu i bicie serca. Pierwszy etap może trwać nawet kilkanaście godzin, dlatego należy zadbać, aby przyszła mama dobrze się czuła – pomocne może być skakanie na piłce gimnastycznej i, jeśli to możliwe, polewanie brzucha i okolic krzyża ciepłą wodą.

Drugi okres porodu zwiastuje pełne rozwarcie macicy. Szyjka macicy osiąga wtedy 10 centymetrów. W tym czasie pojawiają się skurcze parte, podczas których kobieta powinna rozpocząć aktywne parcie na szczycie skurczu mięśni macicy, czyli wtedy, gdy skurcz jest najbardziej bolesny. W końcowej fazie parcia, gdy tkanki krocza są napięte przez napierającą głowę dziecka, w niektórych przypadkach wykonuje się nacięcie krocza. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca ograniczenie wykonywania nacięć, ponieważ stosowane rutynowo są szkodliwe. Nacięcie jest rozważane m.in. w przypadku porodu pośladkowego i poważnych wahań tętna płodu.

Ostatnia faza – faza trzecia to wydalenie łożyska i odcięcie pępowiny. Położna sprawdza kompletność popłodu (łożyska i błon płodowych) – jeśli fragment łożyska został w środku, konieczne jest wykonanie łyżeczkowania jamy macicy. W przypadku wykonania nacięcia krocza, jest ono zszywane pod znieczuleniem miejscowym. Po porodzie może wystąpić krwawienie, które z czasem słabnie, a odchody połogowe zmieniają barwę z krwistej po brunatną.

Dzień porodu jest terminem orientacyjnym, wyliczanym według tzw. Reguły Naegelego: data ostatniej miesiączki + jeden rok – trzy miesiące + siedem dni = prawdopodobna data porodu u kobiety, której cykl jest regularny i trwa 28 dni. Oznacza to, że poród wcale nie musi rozpocząć się w tym właśnie dniu. Najważniejsze jest śledzenie objawów przedporodowych. Do szpitala trzeba jechać, gdy pojawią się regularne skurcze, odchodzą wody płodowe, bądź wystąpią niepokojące objawy przedporodowe.

Kompletny przewodnik po formalnościach po urodzeniu dziecka