Morfologia w ciąży – kiedy i jakie badania wykonywać?

Morfologia krwi w ciąży to jedno z najprostszych badań, które dostarczyć może wielu informacji na temat stanu zdrowia kobiety. Z tego powodu tak duży nacisk lekarze ginekolodzy kładą na regularne wykonywanie tego badania. Zgodnie ze standardem organizacyjnym opieki okołoporodowej wydanym przez Ministra Zdrowia badanie morfologiczne w ciąży powinno zostać zlecone przez lekarza co najmniej pięciokrotnie:

• podczas pierwszej wizyty ciężarnej,
• między 15. a 20. tygodniem ciąży,
• między 27. a 32. tygodniem ciąży,
• między 33. a 37. tygodniem ciąży,
• między 38. a 39. tygodniem ciąży.

Morfologia krwi to badanie, które dostarcza informacji na temat składu krwi, ilości poszczególnych krwinek oraz elementów morfotycznych, ich budowy, a także, przykładowo, wysycenia erytrocytów hemoglobiną. W oparciu o te informacje lekarz może stwierdzić m.in. niedokrwistość, małopłytkowość czy choroby rozrostowe krwi, np. białaczkę, na wczesnym etapie choroby. 

Warto również podkreślić, że kobiety będące w ciąży znajdują się w grupie ryzyka niedokrwistości. Anemia natomiast niesie ze sobą potencjalnie niebezpieczne powikłania dla kobiety i płodu, takie jak niedotlenienie dziecka, poród przedwczesny, wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrastania, a w skrajnych przypadkach poronienie i zgon wewnątrzmaciczny. Z tego też względu tak ważne jest regularne wykonywanie morfologii w ciąży, gdyż daje to możliwość szybkiego wdrożenia skutecznego leczenia.

Choć według standardu opieki okołoporodowej morfologia w ciąży powinna być wykonana pięciokrotnie, to wielu lekarzy położników zleca to badanie częściej. Optymalnie badanie krwi powinno być zlecane raz w miesiącu, czyli na każdej wizycie ciężarnej, której ciąża przebiega w sposób niepowikłany. Niekiedy badanie to musi być wykonywane częściej, np. w przypadku podejrzenia niedokrwistości czy też małopłytkowości. To jak często robić morfologię zależy od twojego stanu zdrowia i przebiegu ciąży, a ostateczna decyzja co do wykonania badania leży po stronie twojego lekarza ginekologa.

Badanie morfologii krwi obwodowej w ciąży nie różni się od badania wykonywanego u osób w ciąży niebędących. Do badania pobierana jest krew żylna, najczęściej z dołu łokciowego lub, w przypadku niepowodzenia, z żyły grzbietowej części dłoni. Cała procedura powinna odbywać się w przystosowanym do tego celu pomieszczeniu zabiegowym, z zachowaniem zasad antyseptyki, a przeprowadzać ją powinien wykwalifikowany pracownik medyczny.

O tym, jak przygotować się na morfologię w ciąży dokładnie powie ci lekarz lub przeczytasz na stronie internetowej laboratorium, do którego planujesz udać się na badanie. Istnieją jednak uniwersalne zasady co do wykonania badania morfologii krwi obwodowej, aby było ono jak najbardziej miarodajne.

• Na badanie powinnaś przyjść rano na czczo – nie jest to konieczne, acz wykonanie badania w taki sposób daje najbardziej obiektywne wyniki.
• Unikaj wysiłku fizycznego na dzień przed badaniem.
• Przed badaniem powinnaś wypić niewielką ilość wody niegazowanej.
• Przyjdź na badanie co najmniej 15 minut wcześniej, abyś miała możliwość odpoczynku przed jego wykonaniem.
• Poinformuj osobę wykonująca pobranie o przyjmowanych lekach i chorobach przewlekłych.

Morfologia krwi obwodowej to badanie, które wykonać możesz w każdym laboratorium oraz przychodni, dlatego też głównym czynnikiem decydującym o tym, gdzie zostanie wykonane, jest twoja wygoda. Twój lekarz z pewnością jednak poinstruuje cię, gdzie najlepiej się udać. Jeżeli prowadzisz ciążę w gabinecie prywatnym, za badanie będziesz musiała zapłacić, jeżeli natomiast prowadzisz swoją ciążę w gabinecie NFZ, badanie to najprawdopodobniej będziesz mogła wykonać bezpłatnie.