Kiedy zaczyna się trzeci trymestr?

Kiedy zaczyna się trzeci trymestr? Rozpoczyna się w siódmym miesiącu ciąży, a kończy – porodem – w dziewiątym.

Trzeci trymestr ciąży tygodnie:

• siódmy miesiąc ciąży obejmuje tygodnie od 27, do 31,
• ósmy miesiąc ciąży to czas od 32, do 36. tygodnia,
• zaś dziewiąty – od 37. do 40.

Jako normę traktuje się poród między 38, a 40. tygodniem ciąży, czyli 2 tygodnie przed i po terminie.

Na tym etapie ciąży obwód brzucha ciężarnej zwiększa się o 1 cm tygodniowo, a większość kobiet przybiera na wadze ok. 0,5 kg na tydzień. Ważne, by mieć świadomość, że na wagę mamy składa się: waga dziecka oraz łożyska, płynu owodniowego, a ponadto – zmagazynowana w organizmie woda.

Maluszek – w ostatnich tygodniach ciąży – bardzo intensywnie rośnie i magazynuje tkankę tłuszczową. Ten proces rozpoczyna się już od 29. tygodnia ciąży.

Na początku trzeciego trymestru, czyli w 28. tygodniu ciąży waga dziecka waha się w okolicach 1. kg, by w 40. tygodniu osiągnąć wartość 3, a nawet 4 kg. Te dane pokazują skalę przybierania płodu na wadze na „ostatniej prostej” ciąży.

Już pod koniec siódmego miesiąca płód ma wykształcone zmysły: powonienia, słuchu i smaku oraz zaczyna wodzić wzrokiem za mocnym źródłem światła. To czas, kiedy oprócz długości ciała i wagi – w dalszym ciągu – rosną włosy i paznokcie, u chłopców jądra wstępują do worka mosznowego, powstają pamięciowe wzorce ruchów i widoczna jest większość odruchów wrodzonych, typu: poszukiwania pokarmu, ssania, chwytania i kroczenia. Na przełomie siódmego i ósmego miesiąca kora mózgowa zaczyna być intensywnie aktywna, lewa półkula mózgu jest gotowa do przyjmowania dźwięków mowy, a prawa – muzyki. Układ nerwowy zawiaduje ruchami ciała, czynnościami, myśleniem i uczuciami. Płód coraz częściej przyjmuje tzw. pozycję główkową (głową w dół), odpowiednią do porodu.

Z piersi mamy może wyciekać siara, czyli żółty, gęsty płyn, będący jednym z sygnałów, że ciało kobiety jest w zasadzie gotowe do porodu. Może się tak dziać już od 31. tygodnia ciąży, choć nie u wszystkich ciężarnych.

Zmniejsza się przestrzeń wokół płodu, co utrudnia swobodne poruszanie się. Będąc coraz większe – dziecko zaczyna się „rozpychać”, a od 32. tygodnia ciąży – w wyniku braku miejsca – jego ruchy stają się mniej gwałtowne i rzadsze.

Doba dziecka podzielona jest na cykle aktywności i bezruchu, czyli czuwania i snu. Poszczególne cykle mogą trwać do pół godziny.

Od końca 7. miesiąca ciąży zmienia się również zdecydowanie wygląd skóry, która wygładza się i różowieje, by w 33. tygodniu zacząć przypominać skórę noworodka tracąc zmarszczki i lanugo (meszek płodowy). Kości, za wyjątkiem elastycznych kości czaszki, są już twarde.

W 34. tygodniu ciąży – z racji dodatkowych kilogramów dość mocno obciążających organizm – duży odsetek przyszłych mam uskarża się na ból kręgosłupa, przede wszystkim w odcinku lędźwiowym i krzyżowym. U maluszka zaś – w 34. tygodniu ciąży w pełni rozwinięty jest już układ pokarmowy, zaś układ immunologiczny jest na tyle dojrzały, że jest już w stanie radzić sobie z patogenami.

Już w 35. tygodniu organizm pomału zaczyna przygotowywać się do porodu, wynikiem czego jest powolne obniżanie brzucha. Odciążona zostaje przepona i płuca, dzięki czemu oddychanie staje się łatwiejsze, natomiast nacisk przenosi się na kość łonową i pęcherz, co powoduje dyskomfort, ból i parcie na mocz.

W tym czasie – wymiary płodu osiągają ok. 45-50 cm, zaś waga dochodzi do ok. 2,5 kg. W razie przedwczesnego porodu – szanse na przeżycie 35. tygodniowego dziecka są prawie tak duże, jak w przypadku ciąży donoszonej.

To również moment osiągania dojrzałości przez układ oddechowy.

Ostatnie tygodnie ciąży to czas przygotowań do narodzin i ćwiczeń nabytych umiejętności.

W 38. tygodniu może dojść do odejścia czopu śluzowego – gęstego śluzu, który chroni dziecko przed infekcjami – będącego zwiastunem nadchodzącego porodu.

W tym czasie dziecko ma ok. 50 cm długości i waży ok. 3 kg. W jego jelitach gromadzi się już smółka, czyli stolec – w kolorze smoły – złożony głównie ze złuszczonego naskórka, połykanego wraz z wodami płodowymi.

W 39. tygodniu ciąży należy zacząć przygotowywać do porodu krocze. Masując wejście do pochwy dedykowanymi substancjami – ciężarna zwiększa szansę na optymalne rozciągnięcie krocza, a tym samym ochronę go przed nacięciem podczas akcji porodowej.

W tym czasie układy: nerwowy, ruchowy i oddechowy są już dojrzałe i gotowe do porodu, zmysł słuchu jest już wyostrzony, a dziecko przyjmuje pozycję optymalną do narodzin.

III trymestr ciąży to czas częstych wizyt kontrolnych. Od siódmego miesiąca należy odbywać je co 4 tygodnie, a bliżej terminu porodu – nawet co dwa. Podczas każdej z wizyt monitorowana jest waga, ciśnienie krwi oraz badania:

• moczu (dzięki temu badaniu można zauważyć ewentualne nieprawidłowości czy infekcje dróg rodnych. Białko w moczu może świadczyć o nadciśnieniu, natomiast cukier – o cukrzycy).
• badanie czystości pochwy (posiew z dróg rodnych pozwala na ocenę stanu bakteryjnego pochwy. Jeśli w trakcie tego badania zostanie wykryty paciorkowiec Streptococcus agalactiae – kobieta podczas porodu dostanie antybiotyk, zaś dziecko zostanie dokładnie zbadane pod kątem zarażenia).
• badanie przeciwciał (w przypadku grupy krwi Rh- wykonuje się kolejne badanie – przeciwciał anty Rh).
• USG (według niektórych zaleceń wykonuje się je między 28, a 30. tygodniem ciąży, według innych – między 36, a 37. tygodniem). Kolejne USG wykonuje się, jeśli poród nie nastąpił w terminie, a pojawił się na przykład ból brzucha czy inne dolegliwości).

Na około miesiąc przed porodem ciężarna powinna wykonać morfologię krwi i badanie ogólne moczu oraz: Hbs, WR, posiew z dróg rodnych i USG.

Szpital ustala listę badań, jakich wymaga od zgłaszającej się rodzącej. Wśród nich – na pewno – figuruje – oryginał badania grupy krwi opatrzony pieczątką laboratorium, które wykonywało rzeczone badanie. Posiadanie tego dokumentu jest bardzo istotne, ponieważ czasem – podczas porodu – może dojść do utraty dużej ilości krwi i konieczności natychmiastowego jej przetoczenia, a oznaczenie grupy trwa aż 2 godziny.

W sytuacji, gdy termin porodu już minął – lekarz zleca badania lekarskie nawet, co 2, 3 dni. A jeżeli poród nie nastąpił do 41 tygodnia ciąży – kobieta otrzymuje skierowanie do szpitala, w którym – najczęściej – zostaje już do czasu rozwiązania.

Kalendarz badań w trzecim trymestrze ciąży:

• między 27, a 32. tygodniem ciąży należy wykonać: morfologię krwi, badanie ogólne moczu, przeciwciała odpornościowe i USG,
• między 33, a 37. tygodniem ciężarna wykonuje: morfologię krwi, badanie ogólne moczu,
• antygen Hbs, badanie czystości pochwy, posiew z dróg rodnych i badanie w kierunku HIV,
• zaś między 38, a 39. tygodniem ciąży zaleca się wykonanie: morfologii krwi, badania ogólnego moczu, USG i KTG.

Trzeci trymestr to czas, kiedy obwód ciążowego brzucha rośnie niemal w oczach, a codzienne czynności potrafią sprawiać coraz większe trudności.

Kobieta może być ociężała, mieć coraz większe problemy ze swobodnym oddychaniem, odczuwać kołatanie serca, dokuczliwą zgagę, częstsze zaparcia oraz obrzęki dłoni i stóp. Uciskająca pęcherz moczowy główka dziecka powoduje częstsze parcie na mocz, a czasem wręcz jego niekontrolowany wyciek. Ciężarna może cierpieć z powodu żylaków odbytu (hemoroidów) oraz żylaków nóg. Koniec ciąży może przynieść ból spojenia łonowego, stawów biodrowych, czy kręgosłupa. Zmiany hormonalne w organizmie mogą spowodować krwawienie z dziąseł. Część ciężarnych zauważa wyciek pokarmu z piersi na kilka tygodni przed porodem. Dość częstą przypadłością – spowodowaną dość gwałtownym rozciąganiem skóry w tym czasie – są rozstępy skórne.

W trzecim trymestrze ruchy dziecka są coraz intensywniejsze i wyrazistsze. Mogą pojawiać się też coraz częściej skurcze Braxtona-Hicksa, czyli nieregularne i niebolesne swego rodzaju ćwiczenia macicy przygotowującej się do porodu, zwane skurczami przepowiadającymi.

Infografika: Czy wiesz jakie benefity przysługują rodzicom zaraz po urodzeniu dziecka?