Jakie witaminy na początku ciąży?

Zaufaj swojemu lekarzowi, który zleci ci wykonanie niezbędnych badań. Część z nich pozwoli określić także twoje potrzeby żywieniowe i zaplanować odpowiednią suplementację. Z analizy wyników badań krwi można ocenić stan odżywienia organizmu. Lekarz może zlecić określenie stężenia witaminy 25(OH)D we krwi czy ferrytyny (zapas żelaza). Cennych informacji, np. o niedoborach żelaza czy kwasu foliowego, dostarcza także morfologia. Wyniki obrazujące pracę tarczycy pośrednio informują o stanie odżywienia jodem. 

Jeśli twoja ciąża była planowana, to z pewnością już od kilkunastu tygodni przyjmujesz suplement z kwasem foliowym. Zaleca się, by każda kobieta, która chce zajść z ciążę przyjmowała minimum 0,4 mg kwasu foliowego dziennie. 

Suplementacja stosowana w ciąży powinna być dobierana indywidualnie przez lekarza. Nie jest powiedziane, że każda kobieta powinna stosować suplementy ze wszystkimi 5 składnikami wymienianymi przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. Czasem bywa potrzebne rozszerzenie tej suplementacji, w innych przypadkach wystarczy tylko kwas foliowy, jod i witamina D (te składniki powinna przyjmować każda kobieta w ciąży). 

Pierwszy trymestr ciąży – jak skorygować dietę?

Suplementacja zawsze jest uzupełnieniem zbilansowanej diety. Dlatego warto, byś już w pierwszych tygodniach ciąży skonsultowała się z dietetykiem i przeanalizowała swój dotychczasowy sposób odżywienia.  

I trymestr ciąży jest specyficzny pod kątem żywieniowym, bo nie zwiększa się zapotrzebowanie kaloryczne, ale rośnie zapotrzebowanie na wiele składników odżywczych. Dlatego dbałość o dietę w tym czasie jest szczególnie ważna. Wykorzystaj te wyjątkowe 9 miesięcy, by ustabilizować swoje nawyki żywieniowe. Pierwsze 3 miesiące ciąży to czas, by: 

• uregulować pory posiłków; 
• ograniczyć żywność ciężkostrawną, tłustą, typu fast-food; 
• wprowadzić do diety większą ilość produktów bogatych w kwas foliowy (sałata, szpinak, kapusta, brokuły, zboża pełnoziarniste, jaja, orzechy); 
• popracować nad konstrukcją posiłku (więcej warzyw, węglowodany złożone i dobrej jakości białko w każdym posiłku); 
• wprowadzić do diety tłuste ryby (minimum 2-3 razy w tygodniu). 

Jakie witaminy brać w pierwszym trymestrze ciąży?

Sama nie decyduj o tym, jakiej suplementacji potrzebujesz. Zawsze rób to w porozumieniu z lekarzem. Poznaj najważniejsze składniki preparatów witaminowo-mineralnych dla kobiet w pierwszym trymestrze ciąży. 

Kwas foliowy H3 

Kwas foliowy skutecznie zapobiega poważnym wadom cewy nerwowej płodu, ale też zmniejsza ryzyko niedokrwistości megaloblastycznej u kobiet w ciąży. Zalecana dawka wynosi 0,4 mg/dobę. W wyjątkowych sytuacjach zwiększa się ilość kwasu foliowego przyjmowanego wraz z suplementem. Dzieje się tak np. u kobiet z potwierdzoną niedokrwistością megaloblastyczną, otyłych czy z podwyższonym stężeniem homocysteiny. 

DHA H3 

DHA to kwas dokozaheksaenowy z grupy kwasów omega 3. W żywności znajdziesz go w tłustych rybach, owocach morza i algach. Związek ten jest niezbędny do prawidłowego rozwoju układu nerwowego i narządu wzroku dziecka. DHA zapobiega także depresji poporodowej u kobiet. Jeśli jesteś w ciąży, ale regularnie jadasz ryby wystarczy, że wraz z suplementem spożyjesz dodatkowe 200 mg DHA dziennie. Nie przepadasz za rybami lub masz do nich utrudniony dostęp? W takiej sytuacji dawkę DHA zwiększa się do 600 mg, a u kobiet zagrożonych przedwczesnym porodem nawet do 1000 mg na dobę. DHA przyjmuj od 20 tygodnia ciąży, ale suplementację możesz zacząć wcześniej, już w I trymestrze. 

Jod H3 

Jod podaje się wszystkim kobietom będącym w ciąży. Niedobór jodu zwiększa ryzyko niedoczynności tarczycy u ciężarnej (i powstania wola tarczycowego) oraz niedorozwoju umysłowego u dziecka. Jeśli dotychczas nie miałaś problemów z tarczycą, to lekarz zaleci ci przyjmowanie od 150 do 200 µg jodu dziennie już od pierwszych dni ciąży. W przypadku chorób tarczycy dawkę jodu ustalisz indywidualnie z lekarzem prowadzącym ciążę. 

Żelazo H3 

Według danych WHO aż u 20-40 proc. kobiet w ciąży w regionie europejskim rozwija się anemia wynikająca z niedoboru żelaza w diecie. Jednak suplementacji żelazem nie wprowadza się od początku ciąży, jeśli twoje wyniki badań są prawidłowe. Lekarz, na podstawie dokładnej analizy kolejnych wyników morfologii wraz z oceną stężenia ferrytyny (zapas żelaza), zadecyduje w odpowiednim momencie, czy warto wprowadzić żelazo w formie suplementu i jeśli tak, to w jakiej dawce. 

Witamina D H3 

Polska jest krajem o niewielkim nasłonecznieniu, a witamina D powstaje w skórze pod wpływem promieni słonecznych. Jej synteza w Polsce jest niewystarczająca, a źródła pokarmowe są ubogie w tą witaminę. Witamina D wpływa na zdrowie kości, wzmacnia odporność, reguluje podziały komórkowe. W pierwszym trymestrze ciąży to, zaraz po kwasie foliowym, jedna z najważniejszych witamin. Zazwyczaj stosuje się suplementację w dawce 1500-2000 j.m na dobę, jednak najlepiej by dokładna dawka została ustalona przez lekarza, po określeniu stężenia witaminy D w surowicy krwi. 

Czego unikać w pierwszych tygodniach ciąży?

W I trymestrze ciąży zwróć szczególną uwagę na bezpieczeństwo żywności. Zrezygnuj z jedzenia surowego mięsa i jajek, by ograniczyć ryzyko zatrucia bakteryjnego. Dokładnie myj warzywa i owoce, które mogą być źródłem jaj pasożytów. Wyeliminuj sery i inne przetwory mleczne z niepasteryzowanego mleka (np. niektóre sery pleśniowe). Informacji o pasteryzacji szukaj na opakowaniu. Ogranicz kawę, zrezygnuj z alkoholu. 

Przede wszystkim jednak skup się na tym, by złagodzić ciążowe dolegliwości i zadbać o uregulowanie najważniejszych zdrowych nawyków żywieniowych. Pracując jako dietetyk zauważyłam, że ciąża to czas szczególnej motywacji do korzystnych zmian w diecie. Modyfikujesz nawyki dla dwojga, a to dodaje sił.