Jak dbać o ciążę?

Pierwszym najbardziej zauważalnym znakiem świadczącym o tym, że kobieta spodziewa się dziecka, jest brak miesiączki. Czasami może pojawić się plamienie będące wynikiem implantacji zarodka w macicy, ale nie jest to taki okres, do jakiego kobiety są przyzwyczajone.

Kolejnymi objawami sygnalizującymi, że w organizmie zachodzą zmiany, są mdłości, nudności i wymioty. Oczywiście nie jest tak, że każda kobieta we wczesnej ciąży doświadczy wszystkich tych objawów w takim samym nasileniu. Ich przyczyną jest wzrost stężenia gonadotropiny kosmówkowej – hormonu odpowiedzialnego za prawidłowy rozwój płodu. Choć są nazywane „porannymi mdłościami”, tak naprawdę pojawiają się o każdej porze dnia.

Zapłodnienie może także skutkować wystąpieniem objawów podobnych do przeziębienia – rozbiciem, osłabieniem, a nawet stanem podgorączkowym. Wiele kobiet uskarża się także na dolegliwości ze strony układu pokarmowego i nie mamy tutaj na myśli ochoty na kiszone ogórki, ale raczej zaparcia, niestrawność, wzdęcia czy pogorszenie apetytu.

Kolejnym objawem pojawiającym się około 6. tygodnia ciąży jest tkliwość piersi, które z dnia na dzień stają się coraz bardziej wrażliwe na dotyk. Nie zapominajmy o huśtawce emocjonalnej, za którą odpowiedzialne są hormony – głównie estrogen i progesteron.

Ćwiczenia i dieta w ciąży

W pierwszych tygodniach ciąży zarówno w organizmie kobiety, jak i w jej otoczeniu dokonuje się prawdziwa rewolucja. Nie zawsze przecież jest tak, że wiadomość o tym, że za 9 miesięcy rodzina będzie większa, była najbardziej wyczekiwaną na świecie. Dla wielu par ciąża jest zaskoczeniem i wymaga wielu zmian i wyrzeczeń.

Pierwsze tygodnie ciąży albo nie dają jeszcze żadnych objawów, albo tak słabe, że nietrudno je przeoczyć. Kto bowiem kojarzy zwykłe przeziębienie z ciążą? Z każdym kolejnym dniem nasz organizm manifestuje stan błogosławiony coraz wyraźniej. Około 5. tygodnia, kiedy mija termin spodziewanej miesiączki i zaczynamy coś podejrzewać, warto zmienić dietę na zdrowszą i zaprzestać uprawiania wyczynowych sportów.

Nie ma wątpliwości, że aktywność pozwoli ciężarnej zachować nie tylko zdrowe ciało, ale także poprawi jej samopoczucie i przygotuje do porodu. Ćwiczenia nie powinny być jednak kojarzone z wysiłkiem, sportami wyczynowymi i zmęczeniem. Te sporty są wręcz zabronione.

Świetnymi ćwiczeniami dla ciężarnych są: rozciąganie, joga, pilates, ćwiczenia na piłce i pływanie. Aktywność fizyczna pomoże zniwelować ból kręgosłupa, zwiększy wydolność krążeniowo-oddechową, zmniejszy ryzyko wystąpienia cukrzycy po ciąży i poprawi stan mięśni.

Jak należy odżywiać się w ciąży? Po pierwsze należy pamiętać, aby jeść dla dwojga, a nie za dwoje. Warto skupić się nie na ilości przyjmowanych posiłków, ale na ich jakości. Należy zadbać, aby w codziennym menu znalazły się świeże, pełnowartościowe i nieprzetworzone produkty.

Choć zapotrzebowanie energetyczne ciężarnej nie zwiększa się zbyt wiele, to zapotrzebowanie na pewne składniki zdecydowanie wzrasta. Wystarczy spojrzeć na piramidę zdrowego żywienia zalecaną przez Instytut Żywności i Żywienia – produkty znajdujące się najniżej powinny być podstawą diety ciężarnej, z kolei spożycie tych na samej górze warto ograniczyć. Dieta ciężarnej powinna obfitować w owoce i warzywa, produkty zbożowe, nabiał. Nie sposób pominąć ryb i owoców morza będących cennym źródłem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych.

Przyjmowanie leków w ciąży

Wiele kobiet planujących potomstwo zaczyna przygotowywania do macierzyństwa znacznie wcześniej. Sprawdzają stan zębów, poziom minerałów i mikroelementów w organizmie. Polskie Towarzystwo Ginekologiczne rekomenduje suplementację pięciu substancji czynnych – żelaza, kwasu foliowego, jodu, witaminy D i kwasów DHA. Stosowanie suplementów, podobnie jak wszelkich innych leków powinno odbywać się za zgodą lekarza.

Wielu lekarzy z założenia nie stosuje u kobiet w wieku rozrodczym leków, które mogłyby uszkodzić płód. Jednak w przypadku niektórych chorób przewlekłych, np. epilepsji, zmianę leków na bezpieczne dla ciężarnych powinien wdrożyć neurolog kilka miesięcy przed planowaną ciążą.

Czy w ciąży można się kochać?

Jeśli nie ma medycznych przeciwwskazań, seks w ciąży nie jest zakazany, nawet wskazany, ponieważ poprawia nastrój i wzmacnia relację między partnerami. Oczywiście na początku ciąży, kiedy przyszłą mamę trapią nudności i wymioty, może zwyczajnie nie mieć ochoty na współżycie, ale z każdym kolejnym miesiącem chęci wrócą.

Wiele kobiet przyznaje, że seks w ciąży był o wiele przyjemniejszy niż przed. To za sprawą lepszego ukrwienia narządów rodnych. Doula Marta Siwińska zachęca do korzystania z możliwości kochania się bez zabezpieczeń, ale pod warunkiem, że ciąża przebiega prawidłowo:

„Oczywiście, można uprawiać seks w ciąży. Jest jeden warunek – ciąża musi przebiegać prawidłowo i nie może być żadnych przeciwwskazań medycznych. Co prawda prostaglandyny obecne w spermie przyśpieszają dojrzewanie szyjki macicy, jednak wspierają one poród, a nie go wywołują. Seks w ciąży może być jeszcze przyjemniejszy, a wszystko dlatego, że okolice intymne u ciężarnych są bardziej ukrwione, co bardzo często wiąże się większym odczuwaniem przyjemności” – mówi.

W przypadku prawidłowo przebiegającej ciąży seks nie wywoła porodu, jednak jeśli pojawiają się komplikacje, jak najbardziej może go przyspieszyć. Podczas zbliżenia, jak i stymulacji brodawek, uwalnia się oksytocyna – hormon wywołujący i podtrzymujący akcję porodową.

Nie zapominajmy jeszcze o jednym, niezwykle ważnym aspekcie – szczęściu! Seks sprawia, że kobieta czuje się szczęśliwsza, bardziej zrelaksowana, a to ma pozytywny wpływ na dziecko. Ponadto chwile zbliżenia jeszcze bardziej umacniają związek, dają poczucie miłości i bezpieczeństwa.

Czego unikać w czasie ciąży?

Ciąża to wyjątkowy okres – czas rozwoju człowieka. Warto zwrócić uwagę nie tylko na to, co można robić, ale także na to, czego ciężarna powinna unikać. Wiedza ta jest niezwykle istotna. Oczywiście pierwszym produktem, który należy wykluczyć, jest alkohol, jednak na równi z nim są papierosy i inne używki. Doula Marta Siwińska wylicza więcej zakazanych produktów:

„Z diety należy całkowicie wyeliminować sery pleśniowe z mleka niepasteryzowanego, które mogą być źródłem choroby zwanej listeriozą. Zabronione jest spożywanie surowego mięsa, które może być źródłem toksoplazmozy i listeriozy, a także surowych ryb i jaj. W surowych jajkach mogą być obecne bakterie prowadzące do rozwoju salmonelli, która w okresie ciąży jest szczególnie niebezpieczna”.

Choć owoce są niezbędnym elementem diety, na czas ciąży lepiej zrezygnować z tych egzotycznych, które mogą przyczynić się do powstania alergii. Należy unikać spożywania nieumytych owoców i warzyw, bowiem na powierzchni wielu z nich znajdują się szkodliwe substancje chemiczne.