Infekcja pochwy w ciąży – co stosować?

Pochwa stanowi naturalne środowisko bytowania wielu mikroorganizmów. U każdej kobiety, także w ciąży, może dojść do zaburzenia flory bakteryjnej, zasiedlenia jej florą patogenną i rozwoju zakażenia. Infekcje pochwy w ciąży mogą być spowodowane przez bakterie, grzyby, wirusy i pierwotniaki.  

Waginoza bakteryjna to stan zapalny dróg rodnych, w którym obserwuje się patogenne bakterie beztlenowe – Gardnerella vaginalis, gatunki Prevotella, Peptostreptococcus i inne. Powikłaniem tej infekcji może być przedwczesne pęknięcie błon płodowych, przedwczesny poród, zakażenie wewnątrzmaciczne lub poporodowe zapalenie błony śluzowej macicy. 

Grzybicę pochwy wywołują drożdżaki z rodzaju Candida albicans. Kandydoza może prowadzić do pęknięcia pęcherza płodowego. Z kolei pierwotniaki, a dokładniej Trichomonas vaginalis, odpowiedzialne są za rzęsistkowe zapalenie pochwy. Konsekwencją rzęsistkowicy może być poronienie, poród przedwczesny, przedwczesne pęknięcie błon płodowych i zbyt mała masa urodzeniowa noworodka. Do wirusowych infekcji w ciąży należy opryszczka narządów płciowych. Wywołuje ją wirus Herpes simplex virus, którym zakazić można się podczas stosunku płciowego. 

Przyczyny infekcji pochwy w ciąży

Ciąża to stan, w którym układ odpornościowy kobiety bywa osłabiony i bardziej podatny na infekcje. Do rozwoju infekcji pochwy u kobiet w ciąży dochodzi też w wyniku: 

• zmian hormonalnych – wzrost stężenia niektórych hormonów powoduje zmianę pH pochwy na zasadowe, przekrwienie błony śluzowej, spadek napięcia mięśniowego i rozszerzenia cewki moczowej i moczowodów, przez które patogeny łatwiej przedostają się do organizmu; 
• zmian wielkości i położenia narządów – wraz z rozwojem ciąży macica powiększa się i uciska na pęcherz moczowy, co sprzyja zastojom moczu i namnażaniu się w nim drobnoustrojów; 
• nieodpowiednich nawyków higienicznych – wprowadzenie mydła lub płynu do wnętrza pochwy zaburza jej florę bakteryjną i zwiększa ryzyko infekcji; 
• rozluźnienia śluzówki sromu i pochwy – rozpulchnienie pochwy i zwiększone wydzielanie śluzu to idealne warunki dla drobnoustrojów chorobotwórczych; 
• cukrzycy ciążowej – hiperglikemia może zmieniać pH pochwy; 
• obniżonej odporności spowodowanej niedoborem witamin, narażeniem na stres i zaburzeniami odporności (AIDS, sterydoterapią, immunosupresją). 

Infekcje pochwy w ciąży – jakie są objawy?

O infekcjach pochwy świadczy zmiana zapachu i barwy wydzieliny na żółtą, zielonkawą lub o serowatej konsystencji oraz pojawienie się objawów ze strony układu moczowego takich jak parcie na mocz, pieczenie oraz trudności z oddawaniem moczu. Oznaką infekcji jest także swędzenie, obrzęk, ból, a czasem suchość pochwy. 

Leczenie infekcji pochwy w ciąży

Leczenie infekcji pochwy w ciąży wymaga interwencji lekarza. Czy można coś samemu stosować podczas infekcji przed udaniem się do lekarza? Na początku można spróbować złagodzić objawy przemywając okolice intymne wystudzoną wodą z rumiankiem lub preparatami do higieny intymnej oraz wspomagająco stosować probiotyki ginekologiczne, które zawierają pałeczki kwasu mlekowego – Lactobacillus.  

Jeśli po dwóch dniach infekcja nie ustępuje, należy zgłosić się do ginekologa. Jakie leki stosuje się przy zapaleniu pochwy w ciąży? Terapia zależy od tego, które patogeny spowodowały infekcję. Waginozę bakteryjną leczy się metronidazolem oraz klindamycyną. W przypadku kandydozy u kobiet w ciąży w pierwszym trymestrze można stosować nystatynę oraz miejscowo natamycynę. W drugim i trzecim trymestrze istnieje więcej opcji leczenia – lekarz może przepisać pochodne azolowe I generacji, np. klotrimazol. Na pieczenie i swędzenie pochwy przepisuje się maści i żele o działaniu przeciwgrzybiczym i przeciwbakteryjnym. 

Profilaktyka infekcji pochwy w czasie ciąży

Aby zmniejszyć ryzyko infekcji pochwy w czasie ciąży warto zastosować się do kilku poniższych rad: 

1. Najlepiej wybierać bieliznę bawełnianą, która jest przewiewna i zapewnia odpowiednią cyrkulację powietrza.  
2. Higiena okolic intymnych jest ważna, ale nie należy z nią przesadzać – zarówno brak higieny jak i przesadna dbałość o nią nie wpływa korzystnie na zdrowie. Najlepiej wybierać preparaty do higieny intymnej pozbawione detergentów i silnych środków myjących. Okolice narządów płciowych powinno się myć od przodu do tyłu, aby nie przenieść bakterii z odbytu do pochwy. Nie należy stosować myjek i gąbek, ponieważ patogeny szybko się na nich rozwijają. 
3. Nie zaleca się ciągłego korzystania z wkładek higienicznych, z wyjątkiem występowania obfitej wydzieliny z pochwy. 
4. Rozwój prawidłowej flory bakteryjnej można wspierać spożywając jogurty naturalne, które zawierają żywe szczepy bakterii. Z diety należy w miarę możliwości wykluczyć słodycze i produkty zawierające cukry rafinowanych, gdyż są one dobrą pożywką dla bakterii. 
5. W czasie trwania infekcji nie należy współżyć, ponieważ może dojść do zakażenia partnera.