Ile trwa skurcz przed porodem?

Istnieją dwa rodzaje skurczów porodowych – skurcze przepowiadające oraz właściwe skurcze macicy. Umiejętność ich różnicowania jest bardzo pomocna w przewidywaniu początku akcji porodowej.

Skurcze przepowiadające, nazywane skurczami Braxtona-Hicksa, są zapowiedzią przygotowywania macicy na poród. Mogą pojawić się nawet na dwa lub trzy tygodnie przed porodem. Poznamy je po następujących cechach:

• są delikatne, nieregularne i zwykle niezbyt bolesne;
• pojawiają się rzadziej niż co 10 minut,
• nie towarzyszy im uczucie rozpierania;
• w obserwacji jedno- lub dwugodzinnej nie zwiększa się ich częstotliwość ani intensywność, ale wraz z rozwojem ciąży mogą pojawiać się coraz częściej, nawet kilkanaście razy dziennie;
• nie powodują skracania i rozwierania szyjki macicy,
• zazwyczaj odczuwane są jako okresowe bóle podbrzusza,
• nie uniemożliwiają wykonywania prostych czynności,
• można je złagodzić lub wyeliminować po zmianie pozycji, wzięciu ciepłej kąpieli lub zastosowaniu leków uspokajających czy spazmolityków.

U niektórych kobiet występują także skurcze Alvareza. Pojawiają się po 20. tygodniu ciąży, są częstsze niż skurcze Braxtona-Hicksa, ale też mniej nasilone.

Z kolei skurcze porodowe świadczą o bliskim rozpoczęciu akcji porodowej. Charakteryzuje je:

• nasilanie się częstości i intensywności skurczu – początkowo mogą występować co 10-20 minut, z czasem pojawiają się co 10 minut, a potem jeszcze częściej;
• regularność – występują w takich samych odstępach czasowych,
• skracanie i rozwieranie szyjki macicy,
• występowanie zarówno bólu w podbrzuszu jak i okolicy krzyżowej,
• brak możliwości złagodzenia bądź wyeliminowania skurczów po zmianie pozycji i podaniu leków uspokajających lub spazmolitycznych.

Obserwacja skurczów powinna trwać co najmniej godzinę, ponieważ umożliwia to ocenę częstotliwości i nasilenia skurczów. Aby sprawdzić, z jakiego rodzaju skurczami mamy do czynienia, przyda się stoper i kartka papieru. Należy zapisywać każdy występujący skurcz, czas jego trwania oraz odstęp między końcem jednego skurczu, a początkiem drugiego.

Istnieją także aplikacje do liczenia skurczów porodowych, które mają wbudowany stoper oraz możliwość zaznaczenia intensywności skurczu od łagodnego, przez umiarkowany, aż do silnego. Zapisując dane w aplikacji, mamy przejrzystą i łatwo dostępną historię skurczów, która przyda się podczas wizyty w szpitalu.

Pierwsze skurcze porodowe mogą trwać kilkanaście sekund, później czas ich trwania będzie się wydłużał – do pół minuty, a w końcowej fazie nawet do dwóch minut. Przykładowo pierwsze skurcze mogą występować co 15 minut i trwać około 10 sekund. Po pewnym czasie możemy zaobserwować skurcze co pięć minut trwające 30 sekund. U kobiet będących w pierwszej ciąży czas od wystąpienia pierwszych skurczów do porodu może wynosić nawet kilkanaście godzin.

Umiejętność określenia, ile trwają skurcze porodowe i liczenie występujących skurczów uchroni nas przed niepotrzebną wizytą w szpitalu, jeśli są to dopiero skurcze przepowiadające. Z drugiej strony znajomość regularności skurczów przedporodowych podpowie nam, kiedy udać się na porodówkę. Regularne skurcze przedporodowe i/lub odejście wód płodowych to znak, że trzeba jechać na porodówkę.

W celu złagodzenia skurczów przepowiadających pomocna może być ciepła (ale nie gorącą) kąpiel oraz stosowanie leków uspokajających lub spazmolitycznych. Ulgę przy skurczach porodowych może przynieść:

• kręcenie biodrami na piłce – w pozycji tej kobieta siedzi na piłce w lekkim rozkroku, pośladki są wysunięte do tyłu, a stopy dotykają podłogi. Należy lekko pochylić się do przodu i położyć ręce na kolanach. Można wykonywać okrężne ruchy miednicą albo podskakiwać na piłce. Ćwiczenia te powinny zmniejszyć ból podczas skurczów;
• siedzenie w klęku – kobieta siedzi na piętach, z szeroko rozwartymi kolanami, pochyla się i opiera ręce o podłogę. Pozycję wykorzystuje się w I fazie porodu, przy bardzo silnych skurczach macicy. Kołysanie się w przód i w tył w czasie skurczu zmniejsza odczuwany ból;
• klęczenie na łóżku porodowym – kobieta klęczy z wysoko uniesionymi pośladkami. Pozycja ta zmniejsza siłę skurczów partych, zapobiegając pęknięciu szyjki macicy.

W czasie skurczów ważne jest także prawidłowe oddychanie. Poprawne oddychanie działa dotleniająco na mięśnie macicy i rozluźnia je, dzięki czemu szyjka macicy szybciej się rozwiera podczas skurczów, a poród trwa krócej.

Infografika formalności po urodzeniu dziecka: co robić po porodzie