Hormony w ciąży

Hormony to substancje chemiczne wytwarzane przez gruczoły dokrewne naszych organizmów, które mają znaczący wpływ na ich funkcjonowanie. To one odpowiadają za cykl menstruacyjny kobiety, biorą udział w zapłodnieniu, utrzymaniu i rozwoju zarodka. 

Wojna hormonów w ciąży jest przyczyną wielu ciążowych dolegliwości, zachcianek i wahań nastroju. To dlatego ciężarna kobieta w ciągu jednej chwili potrafi śmiać się i płakać, zmieniać zdanie, marudzić i martwić się. 

Zmiany hormonalne w ciąży wpływają też na urodę. Jednym dodają wdzięku, a innym kobietom zabierają go. To dzięki hormonom cera staje się piękniejsza, a włosy bardziej lśniące. Może się jednak zdarzyć, że ciężarna będzie martwić się przetłuszczającymi się włosami i zaskórnikami, których wcześniej nie było. Hormony przygotowują organizm do porodu, a  piersi do karmienia.

Hormony ciążowe, choć występują w małym stężeniu, powodują prawdziwą rewolucję. 

Progesteron

Progesteron, zwany czasami hormonem prorodzinnym, produkowany jest w niewielkich ilościach przez jajniki nawet wtedy, gdy kobieta nie jest w ciąży. To właśnie on, wraz z estrogenami, przygotowuje śluzówkę macicy do przyjęcia zarodka. Jeśli nie dochodzi do zapłodnienia, doprowadza do jej złuszczenia i wydalenia podczas miesiączki. Kiedy jednak dojdzie do zapłodnienia, poziom progesteronu gwałtownie wzrasta. 

Progesteron nie tylko dba o bezpieczny rozwój płodu, ale odpowiada także za wiele ciążowych dolegliwości. To z jego powodu ciężarna odczuwa większą potrzebę snu, przemęczenie i osłabienie. Pojawiają się wahania nastrojów, które mogą doprowadzić do depresji poporodowej. Wzrost progesteronu jest związany także z nasilonym działaniem gruczołów łojowych i potowych, a to sprawia, że włosy szybciej się przetłuszczają i pojawiają się niedoskonałości skóry. Przed porodem poziom progesteronu nieznacznie spada, co jest znakiem, że akcja porodowa może się rozpocząć. 

Gonadotropina kosmówkowa

Gonadotropina kosmówkowa (hCG) to hormon, który zaczyna być produkowany przez organizm około 7. dnia po zapłodnieniu. To właśnie on pozwala na wykrycie ciąży za pomocą domowego testu ciążowego lub podczas badania krwi. Gonadotropina kosmówkowa, która powinna występować wyłącznie w ciąży, odpowiedzialna jest za stymulację progesteronu. Jej najwyższe stężenie odnotowane jest pod koniec pierwszego trymestru, następnie zaczyna spadać. 

Relaksyna

Kolejnym hormonem, którego stężenie w ciąży gwałtownie rośnie jest relaksyna. Wydzielana jest przez błonę śluzową macicy, która przygotowuje się do zagnieżdżenia zarodka, i przez łożysko. Co więcej, odpowiada za rozluźnienie ścian naczyń krwionośnych i spadek ciśnienia krwi. Powoduje także rozluźnienie więzadeł i ścięgien, dzięki niej macica rozrasta się wraz z postępem ciąży. Relaksyna zmiękcza tkanki miękkie kanału rodnego, wpływa na rozluźnienie szyjki macicy i przygotowuje drogi rodne do porodu. 

Estrogeny 

Estrogeny przygotowują śluzówkę macicy na przyjęcie zarodka. Podtrzymują ciążę i powodują, że macica stale się powiększa i staje się coraz bardziej ukrwiona. To właśnie dzięki estrogenom ciężarna może cieszyć się gładką skórą i lśniącymi, zdrowymi włosami. Co więcej, estrogeny sprawiają że piersi stają się pełniejsze, a sylwetka bardziej zaokrąglona. Wpływają na rozwój kanalików mlekowych i przygotowują piersi do karmienia. Estrogeny odpowiedzialne są za syndrom wicia gniazda i chęć przygotowania mieszkania na przyjęcie nowego członka rodziny.  Wiele ciężarnych obserwuje u siebie taką potrzebę w drugim trymestrze ciąży.

Zmieniający się poziom hormonów w ciąży przyczynia się do huśtawki nastrojów. Gwałtowny wzrost sprawia, że większość przyszłych mam ma zmienne samopoczucie. Choć mogłoby się wydawać, że oczekiwaniu na dziecko powinny towarzyszyć same pozytywne emocje, to jednak rzeczywistość wygląda różnie. Większość kobiet w ciąży nie potrafi panować nad swoimi humorami, co odczuwają zwłaszcza najbliżsi. Chyba każda ciężarna walczy z różnymi emocjami – radość i śmiech przeplatają się z nerwami i łzami. Kłótnie bez powodu, rozdrażnienie i niespodziewane zdenerwowanie nie powinny więc nikogo dziwić, bo odpowiadają za to hormony.

Hormony w ciąży wpływają na psychikę, co przejawia się niestabilnością emocjonalną. Wahania nastrojów odbijają się nie tylko na najbliższym otoczeniu, ale także na ciężarnej, która nie ma na nie większego wpływu. Jak sobie z nimi radzić? Ponieważ problem ten dotyczy praktycznie wszystkich kobiet będących w ciąży, także i sposobów jest tak dużo, jak ciężarnych. Warto jednak:

• Nie przesadzać z przygotowaniami do narodzin. Zbyt absorbujące, szeroko zakrojone przygotowania mogą tylko wpędzać nas w niepokój. 
• Ustalić priorytety w prowadzeniu domu. Inni członkowie rodziny powinni wyręczać przyszłą mamę. 
• Jak najwięcej odpoczywać. Warto wiedzieć, że nieustanne zmęczenie, jakie towarzyszy ciężarnym w pierwszym trymestrze, jest efektem burzy hormonalnej. 
• Zadbać o odpowiednią ilość snu w ciągu doby, nie unikać drzemek w ciągu dnia, jeśli tylko  pomagają nabrać sił. 
• Zadbać o aktywność fizyczną – spacer, zajęcia jogi. Dzięki umiarkowanej dawce ruchu, który jest dostosowany do przebiegu ciąży i temperamentu przyszłej mamy, można obniżyć napięcie i stres.
• Wybrać się na masaż. 

Jeśli wahania nastrojów trwają długo i niekorzystnie wpływają na samopoczucie psychiczne ciężarnej, warto pomyśleć o skorzystaniu z pomocy lekarza. Czasami rozmowa z kimś obcym i uświadomienie sobie swoich problemów są bardzo pomocne.