Co oznacza glukoza w moczu w ciąży?

Obecność glukozy w moczu w ciąży oceniana jest w ramach badania ogólnego moczu. W zaleceniach stworzonych przez Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników znajduje się zapis sugerujący, aby wykonywane było ono przy każdej kontrolnej wizycie w trakcie trwania ciąży. Badanie ogólne moczu pozwala nie tylko wychwycić obecność cukru w moczu u ciężarnej, ale także inne ważne nieprawidłowości, takie jak obecność białka czy krwinek czerwonych w badanej próbce. Informacje te pozwalają na stwierdzenie patologii, takich jak: choroby nerek, stan przedrzucawkowy czy też cukrzyca ciążowa na stosunkowo wczesnym etapie.

Aby wynik badania ogólnego moczu był jak najbardziej miarodajny, pamiętaj o prostych zasadach podczas pobrania:

• mocz do badania powinien zostać pobrany bezpośrednio po spoczynku nocnym,
• mocz pobierany jest ze środkowego strumienia, a więc nie bezpośrednio po rozpoczęciu mikcji oraz nie pod koniec jej trwania,
• przed pobraniem moczu należy umyć okolicę krocza bieżącą wodą, bez użycia środków myjących,
• powinno się unikać kontaktów seksualnych na dzień przed pobraniem,
• do badania ogólnego moczu należy użyć jednorazowego, specjalnie do tego przeznaczonego pojemniczka z apteki.

Pojawienie się glukozy w moczu zawsze powinno zwrócić uwagę lekarza. Inaczej jednak interpretowane są badania cukru w moczu w przypadku ciężarnych, a inaczej u osób niebędących w ciąży. Pojawienie się glukozy w próbce moczu związane jest ściśle z tzw. progiem nerkowym, a więc stężeniem cukru we krwi, przy którym zaczyna dostawać się on do moczu. 

W przypadku osób niebędących w ciąży wartość ta wynosi ok. 180 mg/dl. Jej przekroczenie może sugerować cukrzycę, gdyż mechanizmy regulujące gospodarkę węglowodanową nie dopuszczają z reguły do tak wysokich wartości glukozy we krwi. 

W przypadku ciężarnych kobiet próg ten obniża się do ok. 150 mg/dl. Z tego powodu obecność glukozy w moczu w trakcie 3. trymestru ciąży oraz po części w 2. trymestrze jest zjawiskiem fizjologicznym. Każdy wynik, na którym widnieje informacja na temat obecności glukozy w moczu, powinien być jednak przeanalizowany przez lekarza ginekologa.

U ciężarnych w 2. oraz 3. trymestrze dopuszczalna jest niewielka ilość glukozy w badaniu ogólnym moczu. Ważne, aby wynik ten zinterpretowany został przez lekarza ginekologa, gdyż do prawidłowej analizy konieczne są także wyniki badań z krwi. Dopiero w oparciu o te dane lekarz jest w stanie stwierdzić, czy chorujesz na cukrzyce ciążową oraz czy konieczne jest zastosowanie leczenia.

W prawidłowym badaniu ogólnym moczu nie powinno stwierdzać się glukozy. Jej obecność może wskazywać na rozwijającą się cukrzycę. Nieleczona cukrzyca ciążowa, a co za tym idzie glukoza w moczu, może prowadzić do powikłań zarówno dla płodu, jak i dla kobiety. W przypadku dziecka stwierdza się wyższą masę urodzeniową, hipoglikemię poporodową, częściej występujące wady wrodzone, a także wyższe ryzyko dystocji barkowej, a co za tym idzie również porodu zabiegowego. Dzieci kobiet ze źle kontrolowaną cukrzycą ciążową mają także wyższe ryzyko chorób metabolicznych, takich jak cukrzyca czy otyłość. U kobiety natomiast częściej niż populacyjnie rozwinąć się może cukrzyca typu II. Warto jednak podkreślić, że glukoza w moczu w ciąży w pewnych okresach jej trwania jest zjawiskiem fizjologicznym, a podstawę stwierdzenia cukrzycy ciążowej stanowią pomiary glikemii we krwi.