Co jeść na zgagę w ciąży?
Spis treści:
Zgaga w ciąży – skąd się bierze?
Zgaga może dotyczyć całego okresu ciąży, choć objawy pieczenia przełyku i zarzucania treści pokarmowej mogą szczególnie nasilać się w drugim i trzecim trymestrze ciąży. Zgaga w ciąży spowodowana jest kilkoma czynnikami. W pierwszym trymestrze ciąży dochodzi do licznych zmian hormonalnych. W rozwoju zgagi kluczowe znaczenie odgrywa wzrost poziomu progesteronu. Hormon ten rozluźnia mięsnie gładkie przewodu pokarmowego, przez co treść pokarmowa przedostaje się do przełyku. Dochodzi do wzrostu ciśnienia wewnątrz żołądka oraz zaburzenia pracy dolnego zwieracza, co przyczynia się do refluksowego drażnienia przełyku cofającym się z żołądka kwasem żołądkowym.
W drugim i trzecim trymestrze ciąży powstawanie zgagi związane jest z rozciąganiem macicy i uciskiem żołądka. Nacisk na żołądek zwiększa się szczególnie po spożyciu posiłku oraz w momencie schylania lub leżenia. Jak objawia się zgaga? Wskazuje na nią ból i pieczenie w klatce piersiowej promieniujące do gardła, poczucie gorzkiego lub kwaśnego smaku w ustach, bóle zamostkowe, powracająca czkawka, odbijanie, a czasem nawet wymioty.
Sposoby na zgagę w czasie ciąży
W celu eliminacji zgagi konieczna jest neutralizacja treści pokarmowej zarzucanej do przełyku. Można to osiągnąć poprzez stosowanie leków alkalizujących oraz modyfikację diety. Istotnym elementem jest także zmiana stylu życia, w tym unikanie stresu oraz zwiększenie aktywności fizycznej, oczywiście dostosowując ją do potrzeb i stanu organizmu kobiety w ciąży.
Jak powinna wyglądać dieta na zgagę w ciąży? Podstawowe zasady to:
- Jedzenie pięciu lub sześciu posiłków dziennie, ale w niewielkich porcjach. Między posiłkami powinno się zachować dwugodzinny odstęp.
- Unikanie jedzenia przed snem. Ostatni posiłek powinno się zjeść do dwóch godzin przed snem.
- Picie wody między posiłkami, a nie w ich trakcie.
- Wykorzystywanie następujących technik przygotowywania posiłków: gotowanie, duszenie bez tłuszczu, pieczenie bez tłuszczu.
- Posiłki nie powinny mieć zbyt wysokiej temperatury.
Jeśli mamy jakieś wątpliwości dotyczące diety w ciąży, warto skonsultować je z dietetykiem, który pomoże dostosować jadłospis do potrzeb kobiety w ciąży. Gdy refluks pojawia się w nocy, dobrą pozycją podczas spania jest ułożenie głowy wyżej niż reszta ciała. Zgaga często występuje podczas szybkiej zmiany pozycji ciała oraz dźwigania ciężkich przedmiotów. Najkorzystniej byłoby ograniczyć takie sytuacje oraz nosić ubrania (w tym bieliznę), które nie uciskają w pasie.
Gdy domowe sposoby na zgagę nie pomagają, farmaceuta może zaproponować leki zobojętniające zawierające węglan wapnia lub węglan magnezu. Ich działanie polega na wiązaniu kwasu solnego. Nowsze preparaty zawierają dodatkowo kwas alginowy, który w żołądku przekształca się w żel i chroni barierę między żołądkiem a przełykiem, co zapobiega cofaniu się pokarmu. Z inhibitorów pompy protonowej tylko omeprazol może być stosowany w ciąży, ale nie powinien być zażywany zbyt często.
Czego nie jeść na zgagę w ciąży?
Aby uniknąć wystąpienia zgagi w ciąży, warto zastosować się do poniższych rad:
- ograniczmy spożycie kwaśnych owoców takich jak pomarańcze, grejpfruty i cytryna,
- wyeliminujmy chleb razowy, szczególnie ten na zakwasie (w zamian można jeść pieczywo graham lub mieszane), unikaj ogórków, kapusty kiszonej, pora, octu, cebuli, czosnku, papryki, orzechów ziemnych i sosu pomidorowego,
- zmniejszmy ilość spożywanych węglowodanów pochodzących ze słodyczy,
- ograniczmy spożycie napojów gazowanych,
- unikajmy tłustych produktów: wieprzowiny i wołowiny, frytek, chipsów, tłustych sosów i zasmażek,
- zamiast ostrych przypraw (pieprz, ostra papryka) użyjmy świeżych ziół,
- zrezygnujmy z produktów wysoko przetworzonych,
- ograniczmy spożycie kofeiny zawartej w kawie, herbacie i coli,
- zrezygnujmy z kakao i czekolady, jeśli nasilają zgagę.
Co jeść na zgagę w ciąży?
Objawy zgagi może czasowo łagodzić mleko i jego przetwory – kefir lub jogurt. Na zgagę można także zjeść kilka migdałów, które zmniejszą gorzki posmak na języku. W momencie pojawienia się zgagi dobrze jest pić niegazowaną niskosodową wodę mineralną o wysokiej zawartości jonów wapnia i magnezu. Co jeszcze jeść na zgagę w ciąży? Na zgagę pomóc może sok z buraków lub marchwi. Ponadto można spróbować pić wywar z siemienia lnianego, napary z rumianku, melisy i mniszka lekarskiego. Zioła regulują procesy trawienne, dzięki czemu zgaga występuje rzadziej. Herbata z imbirem neutralizuje kwasy żołądkowe, a herbata z kopru włoskiego działa kojąco na przewód pokarmowy. Imbir można dodawać też do innych potraw.
Infografika: Jak zdrowo odżywiać się w ciąży
Źródła:
- Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, “Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie opieki przedporodowej w ciąży o prawidłowym przebiegu”, 2005.
- Jones K., “ Treatment of heartburn and constipation during pregnancy”, Brit J Mid 2002: 10: 514-517.
- Instytut Matki i Dziecka, “Poradnik żywienia kobiet w ciąży”, online: http://www.imid.med.pl/images/dopobrania/poradnik_zywienia_kobiety_w_ciazy.pdf.