Spis treści:
Co to jest sepsa i skąd się bierze?
Sepsą określa się zagrażającą życiu dysfunkcję narządową, która spowodowana jest nieprawidłową reakcją organizmu na zakażenie. W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że w wyniku sepsy organizm zbyt gwałtownie reaguje na obecność patogenu, a powstały w celu jego unieszkodliwienia stan zapalny w organizmie finalnie prowadzi do uszkodzenia własnych tkanek oraz narządów.
Wstrząs septyczny natomiast to sytuacja kliniczna, w której na skutek wystąpienia sepsy i pomimo odpowiedniej płynoterapii utrzymują się zagrażające życiu niskie wartości ciśnienia krwi i niewydolność wielonarządowa.
Sepsa po porodzie naturalnym
Pomimo stałego rozwoju medycyny sepsa po porodzie naturalnym nadal stanowi znaczącą przyczynę zgonów wśród kobiet w tym okresie. Do potencjalnych przyczyn zakażeń mogących prowadzić do infekcji ogólnoustrojowej zalicza się m.in.:
- zapalenie błony śluzowej macicy,
- zakażenie ran w okolicy krocza i pochwy,
- zapalenie sutka,
- zapalenie układu moczowego.
Choć sepsa może być wywołana nie tylko przez bakterie, ale również wirusy czy grzyby, to w przypadku uogólnionych zakażeń połogowych dochodzi z reguły do infekcji spowodowanych przez mieszaną florę bakteryjną. Wśród najczęstszych patogenów wywołujących sepsę wymienia się patogeny takie, jak: E.coli, Proteus mirabilis, Klebsiella, a także paciorkowce (szczególnie Streptococcus pyogenes) oraz gronkowce. Do rozwoju sepsy przyczyniać się mogą bakterie bytujące w organizmie kobiety oraz takie, które zostały do niego wprowadzone np. podczas akcji porodowej.
Zarażenie dziecka sepsą po porodzie
Zarażenie dziecka sepsą po porodzie nie jest możliwe, gdyż nie jest to choroba, a jedynie stan kliniczny, który może mieć miejsce w przebiegu zakażenia bakteryjnego, wirusowego bądź też grzybiczego. Nie zmienia to jednak faktu, że noworodek również może zachorować na infekcję ogólnoustrojową i rozwinąć objawy sepsy bądź nawet wstrząsu septycznego.
Wśród czynników ryzyka lekarze wymieniają niską masę urodzeniową, wcześniactwo, a także kolonizację GBS u matki. Za najczęstszą przyczynę sepsy o wczesnym początku u noworodków wymienia się natomiast Chorioamnionitis, czyli zakażenie obejmujące wody płodowe, płyn owodniowy i łożysko.
Objawy sepsy po porodzie
Jak zostało to już wcześniej wspomniane, posocznica w okresie połogowym może mieć różny punkt wyjścia, nie zawsze związany bezpośrednio z macicą oraz drogami rodnymi. Objawy sepsy po porodzie mogą wykazywać zmienność, co związane jest z wysiewaniem bakterii z ogniska zakażenia. Do głównych objawów w takiej sytuacji zaliczamy:
- gorączkę, przekraczającą niekiedy 40 st. C., okresowo spadającą i przebiegającą z dreszczami,
- przyspieszenie tętna,
- duszność,
- zmiany skórne w postaci wybroczyn,
- obniżenie ciśnienia tętniczego krwi,
- zaburzenia neurologiczne,
- sinicę obwodową.
Jak leczyć sepsę po porodzie?
Sepsa to stan bezpośredniego zagrożenia życia, dlatego też w każdym przypadku wymaga specjalistycznego leczenia szpitalnego. Oddziałami, które posiadają największe doświadczenie w leczeniu zakażeń ogólnoustrojowych są Oddziały Intensywnej Terapii.
Leczenie sepsy, w zależności od przyczyny, wymaga najczęściej jak najszybszego wdrożenia antybiotykoterapii dożylnej, działającej na możliwie największą liczbę gatunków bakterii. Leczenie obejmuje także intensywną płynoterapię i zastosowanie wlewu amin katecholowych, takich jak np. noradrenalina, mających na celu utrzymanie odpowiedniego ciśnienia tętniczego krwi i przepływu przez kluczowe dla życia narządy.
Bardzo ważne jest również działanie objawowe, jak np. podawanie tlenu w przypadku spadku saturacji, czyli wysycenia krwi tlenem. Sepsa wymaga długotrwałego i kosztownego leczenia. Mimo postępu medycyny, posocznica połogowa nadal wiąże się z 20–50 proc. śmiertelnością wśród kobiet.