Jak powstrzymać histerię u dziecka?

Histeria u dziecka, która najczęściej pojawia się między drugim a czwartym rokiem życia, uznawana jest za jedną z cech etapu rozwoju. 

Maluch zaczyna postrzegać siebie jako indywidualność. Zawsze i za wszelką cenę chce wyrazić swoje zdanie, które często jest odmienne od zdania i poglądów rodziców. Nie bez powodu tyle mówi się o buncie dwulatka. 

Dzieci stają się bardziej impulsywne, świadome swojej odrębności, indywidualności. Chcą decydować o sprawach, które ich dotyczą. Często nie potrafią inaczej zareagować, wyrazić swojego zdania niż histerią i krzykiem. Dziecko nie radzi sobie z negatywnymi emocjami, frustracją. Nie potrafi wytłumaczyć rodzicom, co czuje, czego potrzebuje. Napady złości, wybuchy agresji często potęguje zmęczenie czy zaburzenie rytmu dnia. Senne czy głodne dziecko staje się o wiele bardziej marudne w porównaniu z wypoczętym i najedzonym. 

– Napady wściekłości najczęściej zdarzają się wtedy, gdy dziecko jest zmęczone i przygnębione. Stany przygnębienia i rozdrażnienia w okresie rozwoju dziecka są nieuniknione i prawdopodobnie konieczne, ale napadami złości kończą się tylko wtedy, kiedy towarzyszy im zmęczenie – piszą Frances L. Ilg, Louis Bates Ames i Sidney M. Baker w publikacji „Rozwój psychiczny dziecka od 0 do 10 lat”.

Histerii u dziecka nie sposób nie zauważyć. Maluch może dostać ataku złości w różnych sytuacjach – podczas ubierania się, wyjścia z domu, zakupów czy wizyty u lekarza. Równie często zdarza się też histeria dziecka u fryzjera. 

Krzyczeniem, tupaniem, piszczeniem, rzucaniem się na podłogę maluch okazuje złość i niezadowolenie. Dzieci wymachują rękami, tupią nogami, uciekają, płaczą. Niekiedy gryzą, biją i plują.

Histeria zdarzają się już u niemowląt, które nie chcą, by zmienić im pieluchę, przebrać je czy wykąpać. Najmłodsi jeszcze się nie nauczyli, jak radzić sobie w trudnych sytuacjach, dlatego okazują negatywne emocje i niezadowolenie. 

Dziecko może przejawiać objawy agresji w stosunku do rodzeństwa czy rówieśników. Ugryzie, kopnie, uderzy, by zademonstrować złość i niechęć. Gdy inny maluch zabierze łopatkę w piaskownicy, może zareagować agresywnie. 

Histeria u dziecka nie jest tylko problemem emocjonalnym, ma wpływ na funkcjonowanie całego organizmu. Może przyczynić się do kłopotów z oddychaniem, przyspieszenia akcji serca czy nadmiernej produkcji śliny. Dziecko zaciska zęby, spina się, poci.

Histeria dziecka – jak sobie radzić? Najlepszym sposobem byłoby niedopuszczenie do histerii, napadów złości i gniewu. Jednak to nie zawsze jest możliwe.

Jeśli widzisz, że zbliża się atak histerii, postaraj się odwrócić uwagę dziecka i zajmij je czymś. Jeśli nie udało się zapobiec wybuchowi złości, wówczas warto przestrzegać kilku zasad. Dziecko, które leży na podłodze, płacze, kopie i krzyczy, nie odbiera komunikatów – próśb, zakazów, nakazów, które kierują do niego rodzice. Nie mamy co liczyć, że zrozumie logiczne argumenty, wstanie i zacznie zachowywać się grzecznie. 

Główną rolą rodzica jest uspokojenie dziecka i zapewnienie mu poczucia bezpieczeństwa. Maluchy często uderzają głową o podłogę czy ścianę, wtedy rodzice powinni je od tego powstrzymać. Niektórzy rodzice, by uniknąć nieprzyjemnych, nerwowych sytuacji w miejscu publicznym, np. sklepie, ulegają dziecku i kupują zabawkę czy słodycze, o które „prosiło”. 

Trzeba jednak pamiętać, żeby nie pozwalać maluchowi na wszystko. Warto rozmawiać i dojść do kompromisu. Jeśli raz ulegniemy, następnym razem dziecko również będzie próbowało histerią coś wymusić. 

W każdej, nawet najtrudniejszej sytuacji musimy być opanowani i spokojni. Nerwy, krzyki czy złość nie pomogą w rozwiązaniu problemu, wręcz przeciwnie, ujawnią naszą bezradność. 

Do histeryzującego dziecka zawsze mówimy prostymi słowami i krótkimi komunikatami. Czasami histerię trzeba po prostu przeczekać. Kiedy dziecko się uspokoi, porozmawiaj o tym, co się wydarzyło, o negatywnych emocjach, które je przepełniały. Wytłumacz, że takie zachowanie bardzo ci się nie podoba, a uderzanie głową jest niebezpieczne. Bardzo ważne, by dobre zachowanie podczas zakupów czy wychodzenia z domu pochwalić, docenić.

Nauczenie dziecka dobrych nawyków i odpowiedniego zachowania jest niezmiernie ważne dla niego samego, jak i dla otoczenia. Za każdym razem przy napadzie histerii należy reagować na zachowanie dziecka, porozmawiać, wytłumaczyć. Warto znaleźć inne sposoby radzenia sobie z gniewem i złością, np. skakanie, uderzanie w worek bokserski, bieganie. Jeśli mimo wszelkich prób napady histerii nie ustępują, warto skorzystać z pomocy psychologa dziecięcego.