Co oznacza CRL na USG?

Badanie USG, czyli badanie ultrasonograficzne, jest jedną z dostępnych metod stosowanych w diagnostyce obrazowej. Wykorzystywane w nim ultradźwięki, odbijając się od narządów i struktur znajdujących się w ciele człowieka, pozwalają na ich uwidocznienie i ocenę. Aż trudno uwierzyć, że jeszcze w latach 80. ubiegłego wieku USG przedstawiane było jako innowacyjna metoda, która w przyszłości miała wprowadzić nowy standard w badaniach prenatalnych!

Na przestrzeni lat dostęp do aparatów ultrasonograficznych stał się na tyle powszechny, że możemy znaleźć je w każdym gabinecie ginekologicznym. USG jest bardzo chętnie używane w diagnostyce ciąży, gdyż ultradźwięki nie stanowią zagrożenia dla rozwijającego się płodu, w przeciwieństwie do promieniowania jonizującego używanego np. w tomografii komputerowej. Badanie ultrasonograficzne ze względu na łatwy dostęp, niskie koszty utrzymania oraz brak szkodliwości dla płodu, jest złotym środkiem w ocenie struktur płodu oraz łożyska w trakcie ciąży.

Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników (PTGiP), każda kobieta powinna mieć wykonane minimum 3 badania USG, po jednym w każdym trymestrze. Są to:

• USG I trymestru (11+0–13+6 tydzień ciąży) – jest to tzw. USG genetyczne,
• USG II. trymestru (18-22. tydzień ciąży) – jest to tzw. USG połówkowe,
• USG III. trymestru (28-32 tydzień ciąży).

Na czym polega badanie USG?

Badanie USG jest bezbolesne i nie wymaga od przyszłej mamy specjalnego przygotowania. W czasie jego trwania do brzucha przykładana jest sonda oraz aplikowany jest żel, który ma za zadanie polepszyć jakość obrazu odbieranego przez aparat. Podczas badania lekarz ginekolog, w zależności od trymestru, ocenia między innymi:

• rozwój płodu,
• położenie płodu,
• stan łożyska,
• ilość płynu owodniowego.

W badaniu USG możemy uwidocznić też inne struktury bardzo przydatne w ocenie dobrostanu płodu. Są to między innymi przezierność karkowa (ang. nuchal translucency, NT), a także kość nosowa (ang. nasal bone NB), której brak stwierdzany jest nawet u 2/3 płodów z zespołem Downa. Do innych parametrów wykorzystywanych w diagnostyce prenatalnej, a o których możemy dowiedzieć się z prostego badania USG, zalicza się także tętno płodu (ang. Fetal heart rate, FHR), przepływ przez tętnice środkową mózgu dziecka, służący do stwierdzania anemii, czy długość małżowiny usznej.

Niekiedy dziecko w brzuchu może być niekorzystnie ułożone, więc podczas badania USG lekarz nie ma możliwości interpretacji, czy z ciążą jest wszystko w porządku. W takich sytuacjach, przyszła mama jest proszona o zmianę pozycji, przespacerowanie się lub zjedzenie czegoś słodkiego. Pamiętaj, aby podczas badania zawsze wykonywać polecenia lekarza.

CRL – co to takiego?

CRL (ang. crown-lump lenght) na USG jest długością ciemieniowo-siedzeniową. Jest to najdłuższy wymiar płodu na początku trwania ciąży. Parametr ten wykorzystywany jest przede wszystkim do oceny wieku ciąży w czasie I. trymestru.

W I. trymestrze wszystkie płody rosną w takim samym tempie. Różnice pomiędzy wielkością dzieci, a co za tym idzie, potencjalne problemy ze wzrastaniem, pojawiają się dopiero w późniejszym okresie ciąży. Na tym etapie niemożliwe jest określenie długości całkowitej dziecka, gdyż jest ono bardzo małe i przebywa w mocno skulonej pozycji tzw. embrionalnej.

W późniejszym czasie, długość jak i waga dziecka oceniane są podczas badania ultrasonograficznego w inny sposób. Służą do tego takie parametry jak wymiar dwuciemieniowy główki (BPD), jej obwód (HC), obwód brzuszka płodu (AC) oraz długość kości udowej (FL). W oparciu o te pomiary, lekarz ginekolog może w przybliżeniu podać szacowaną wagę maluszka oraz jego długość całkowitą.

Informacje te nanoszone są później na siatki centylowe, które dostarczają obiektywnych informacji o tym, czy płód rośnie w brzuchu przyszłej mamy w prawidłowym tempie. Z tego też powodu, wcześniej wymienione pomiary w USG powinny być wykonane bardzo dokładnie, gdyż błędna ocena długości oraz wagi dziecka może błędnie zasugerować hipotrofię lub, przeciwnie, makrosomię płodu.

W jaki sposób oblicza się CRL płodu?

CRL płodu rutynowo obliczane jest podczas badania USG I. trymestru. W tym celu mierzona jest odległość od czubka głowy do jego pośladków. Bardzo ważne jest, aby lekarz ginekolog określił długość ciemieniowo-siedzeniową jak najdokładniej, gdyż jest ona wykorzystywana na wczesnym etapie ciąży do ewentualnej korekcji wieku ciążowego, która wstępnie określana jest na podstawie daty ostatniej miesiączki.

Podczas USG I. trymestru, CRL dziecka waha się w zakresie 45-85 mm, gdzie długość 45 mm zawsze odpowiada początkowi 11. tygodnia, a 85 mm- początkowi 14. tygodnia.