Witaminy dla kobiet w ciąży

Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników w wydanych rekomendacjach na samym wstępie podkreśla, że stosowanie suplementów nigdy nie może zastąpić zdrowej i zbilansowanej diety w czasie ciąży. Dlatego stosowanie preparatów wielowitaminowych przez każdą ciężarną jest bezcelowe. Specjaliści z dziedziny ginekologii i położnictwa zgadzają się jednak, że do podstawowych substancji, których suplementacja w ciąży jest bardzo ważna, zalicza się kwas foliowy, witamina D, jod, DHA oraz żelazo. Pozostałe mikroelementy i makroelementy powinny być suplementowane tylko w przypadku stwierdzenia ich niedoborów w badaniach. 

Kwas foliowy w ciąży

Kwas foliowy to mikroelement, który w organizmie kobiety odpowiada za przenoszenie grup węglowych. W ten sposób pośrednio bierze udział w produkcji m.in. białek oraz kwasów nukleinowych wchodzących w skład naszego DNA. Odpowiada również za przemiany jednego z aminokwasów – homocysteiny, której nadmiar może prowadzić do zmian miażdżycowych u matki, a także nieprawidłowego rozwoju układu nerwowego u dziecka. Dlatego zaleca się, aby wszystkie kobiety w wieku rozrodczym stosowały preparaty kwasu foliowego w dawce określonej przez lekarza ginekologa. Kobietom ciężarnym również zaleca się przyjmowanie tego suplementu, jednak w innych dawkach niż w okresie przed ciążą. 

Witamina D w ciąży

Witamina D należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Jest związkiem chemicznym o bardzo szerokim spektrum działania w ludzkim organizmie. Wpływa m.in. na funkcjonowanie układu kostnego, nerwowego, odpornościowego, a także na pracę układu krążenia. Badania wskazują, że u kobiet, które suplementowały witaminę D w trakcie trwania ciąży, ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego, cukrzycy ciążowej czy niskiej masy urodzeniowej dziecka było niższe w porównaniu do grupy kontrolnej, która nie przyjmowała tej witaminy. Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników zaleca, aby każda kobieta o prawidłowym BMI i bez objawów sugerujących niedobór przyjmowała 1500–2000 IU witaminy D na dobę w okresie ciąży i laktacji. W pozostałych przypadkach lekarz indywidualnie dobiera odpowiednią dawkę. 

Jod w ciąży

Jod jest pierwiastkiem kojarzącym się przede wszystkim z hormonami tarczycy. Ich rola w trakcie trwania ciąży jest jednak kluczowa nie tylko dla zdrowia matki, ale także płodu. Niedobory jodu mogą prowadzić do niedoczynności tarczycy u matki i płodu. Skutkuje to znacznym upośledzeniem umysłowym dziecka, zaburzeniami powstawania komórek nerwowych, rozwojem głuchoty oraz wzrostem ryzyka poronień i porodów przedwczesnych. Okres ciąży to czas, kiedy wydalanie jodu przez nerki jest zwiększone. Dlatego specjaliści zalecają suplementację jodu w dawce 150-200 µm na dobę przez wszystkie kobiety ciężarne bez chorób tarczycy. U kobiet z tymi chorobami suplementacja powinna być dobierana indywidualnie przez lekarza w oparciu o wyniki badań hormonalnych. 

DHA w ciąży

Lipidy (tłuszcze) odgrywają w organizmie ludzkim kluczową rolę. Są nie tylko jednym z najważniejszych materiałów energetycznych, ale także budują błony komórkowe. Duża zawartość kwasu dokozaheksaenowego, w skrócie nazywanego DHA,  zapewnia plastyczność i przeżywalność neuronów. Jego niedobór prowadzi natomiast do obniżenia zdolności poznawczych, powstawania chorób psychicznych lub chorób neurodegeneracyjnych. PTGiP zaleca, aby każda ciężarna przyjmowała 200 mg DHA dziennie. W przypadku kobiet, które spożywają wyjątkowo mało ryb, suplementacja ta może być większa. Decyzję podejmuje jednak zawsze lekarz ginekolog. 

Żelazo w ciąży

Żelazo jest składnikiem hemoglobiny, która bierze udział w transporcie tlenu w organizmie człowieka. Poza ciążą dieta zazwyczaj pokrywa dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek. Kobiety ciężarne mają zwiększone zapotrzebowanie na żelazo, a jego niedobory mogą prowadzić do wystąpienia niedokrwistości. Skutkować ona może porodem przedwczesnym, zaburzeniami wzrastania płodu oraz gorszym obkurczaniem macicy po porodzie. Dlatego PTGiP zaleca regularne wykonywanie morfologii krwi u kobiet ciężarnych, a w przypadku wystąpienia anemii, włączenie suplementacji żelaza.  

Witaminy w ciąży – czy warto je suplementować?

Witaminy w ciąży w bardzo wymierny sposób zapobiegają rozwojowi powikłań zarówno u płodu, jak i u matki. Warto jednak podkreślić, że ich przyjmowanie powinno odbywać się pod ścisłym nadzorem lekarza ginekologa i nie powinnaś ich nigdy stosować na własną rękę. Pamiętaj, że nadmiar niektórych elementów jest tak samo szkodliwy jak ich niedobór i może prowadzić do poważnych konsekwencji.  

Jakie suplementy dla kobiet w ciąży są najlepsze? 

Nie można jednoznacznie wskazać preparatu dostępnego na rynku, który będzie idealny dla każdej kobiety, bo każda jest inna i ma inne potrzeby. Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników zdecydowanie odradza przyjmowanie preparatów wielowitaminowych, gdyż bardzo często zawierają one substancje, których niedobór występuje bardzo rzadko. Pamiętaj, że lekarz ginekolog posiada odpowiednie kompetencje i z pewnością najlepiej doradzi, jakie preparaty będą najbardziej odpowiednie.