Ile noworodek powinien przybierać na masie?

Prawidłowa waga u noworodka mieści się w przedziale od 2,5-4 kg. Na masę ciała noworodka wpływa szereg czynników. Jednym z najistotniejszych są z pewnością predyspozycje genetyczne dziedziczone po rodzicach. Nie bez znaczenia jest także płeć – chłopcy są zazwyczaj ciężsi średnio o 250 gramów. Na te czynniki nikt nie ma wpływu, ale istnieje kilka czynników modyfikowalnych, które kształtują masę ciała noworodka. Mowa o takich czynnikach jak dieta kobiety w ciąży, jej aktywność fizyczna, schorzenia współtowarzyszące.

Za niską masę urodzeniową uznaje się masę ciała noworodka poniżej 2500 gram. Za pojawienie się tak niskiej masy urodzeniowej odpowiadają m.in. takie czynniki jak:

• palenie tytoniu lub picie alkoholu przez kobietę w ciąży,
• nadciśnienie tętnicze,
• choroby nerek,
• anemia,
• ciąża mnoga,
• zakażenia z grupy TORCH, czyli różyczką, cytomegalią, toksoplazmozą, opryszczką typu drugiego lub wirusem HIV;
• nieprawidłowości w budowie łożyska,
• niektóre schorzenia genetyczne płodu.

Z kolei zbyt wysoka masa urodzeniowa stwierdzana jest przy wadze noworodka przekraczającej 4000 gram. Zazwyczaj przyczyną hipertrofii jest cukrzyca u matki. Płód poddawany stałemu działaniu zbyt wysokiego poziomu glukozy, a także insuliny jest nadmiernie stymulowany do wzrostu.

Wyjściowa masa urodzeniowa wpływa na to, ile niemowlę przybiera na wadze w późniejszym okresie życia.

Nie można podać konkretnej wagi, którą powinien osiągnąć noworodek, a potem niemowlak w poszczególnych miesiącach życia. Określono natomiast tempo przyrostu masy ciała u dziecka. A zatem – ile powinien przybierać noworodek i jak powinno przebiegać prawidłowe przybieranie na wadze niemowlaka

W ciągu kilka dni po porodzie noworodek traci do 10 proc. masy ciała, co jest konsekwencją wydalania smółki, odparowywania wody z organizmu oraz wykorzystywania energii zgromadzonej w postaci tkanki tłuszczowej. Potem obserwować można stopniowe przybieranie na wadze noworodka. Przyjęło się uważać, że w pierwszych sześciu miesiącach życia masa ciała niemowlęcia powinna się podwoić, a do momentu ukończenia pierwszego roku życia – potroić. A dokładnie ile powinno przybierać niemowlę?

Ile powinien przytyć noworodek w pierwszym miesiącu? W pierwszym kwartale życia waga powinna wzrastać o 500-600 gramów na miesiąc, w kolejnym kwartale miesięczne tempo przyrostu masy ciała to około 350-600 gramów. Po ukończeniu pierwszego półrocza przybieranie na wadze niemowląt wynosi około 200-300 gramów na miesiąc. Prawidłowe przybieranie na wadze noworodka i niemowlaka można oszacować przy pomocy siatek centylowych, uwzględniających wzrost i wagę dziecka.

To, ile dziecko przybiera na wadze, jest odzwierciedleniem stanu jego zdrowia, a także sposobu karmienia. Gdy niemowlę za szybko przybiera na wadze, przyczyną mogą być błędy dietetyczne. Najpowszechniejszym jest zbyt częste karmienie malucha. W przypadku mleka modyfikowanego częstym błędem jest wmuszanie w dziecko całej porcji mleka. Wynika to z przekonania, że dziecko musi zjeść taką ilość mleka, która rekomendowana jest na opakowaniu. Nadmiernemu przybieraniu na wadze może sprzyjać także wsypywanie zbyt dużej ilości mieszanki – powstałe mleko jest zbyt kaloryczne.

Prawidłowa częstotliwość karmienia piersią to 8-12 razy w ciągu doby, czyli karmienie co półtorej godziny, w tym jeden lub dwa razy w nocy. Zazwyczaj taka częstotliwość karmień doskonale wpisuje się w ideę karmienia na żądanie. Z kolei w przypadku karmienia mlekiem modyfikowanym wystarczy podać butelkę co trzy lub cztery godziny.

Gdy maluch zbyt wolno przybiera na wadze, przyczyną może być anemia, infekcja, choroba przewlekła, a także niewystarczająca ilość pokarmu. Jeżeli wykluczone zostaną przyczyny zdrowotne zbyt wolnego przybierania na wadze, konieczne może być dokarmianie. Jeżeli dziecko karmione jest piersią, można spróbować przystawiać je częściej do piersi. Jeżeli nie przyniesie to pożądanego efektu – konieczne może być włączenie mleka modyfikowanego. Warto skonsultować się z pediatrą, który oceni potrzebę dokarmiania malucha karmionego piersią lub butelką i doradzi, jakie mleko modyfikowane sprawdzi się najlepiej.

Bibliografia:

1. Korpysz A., Szalecki M., Hipotrofia wewnątrzmaciczna w aspekcie zaburzeń hormonalnych; Standardy Medyczne/ Pediatria, 2016