Ile trymestrów ma ciąża?

Pierwszym trymestrem nazywamy pierwsze 13 tygodni ciąży. U większości kobiet ciężarnych pojawiają się wtedy uciążliwe dolegliwości, takie jak nudności, wymioty czy zaburzenia żołądkowo-jelitowe, które dotykają aż 70 proc. ciężarnych. Wiele kobiet w trakcie pierwszego trymestru skarży się też na pojawienie się trądziku. Zwiększa się wtedy poziom progesteronu i androgenów, co ma wpływ na pobudzenie gruczołów łojowych i wydzielania sebum. Innymi objawami wczesnej ciąży są senność i zmęczenie, zmiany nastrojów, a także bolesność i obrzmienie piersi.

– W pierwszym trymestrze aż 25 proc. ciąż ulega poronieniu. Towarzyszą temu zazwyczaj objawy takie jak silne krwawienie oraz ból brzucha. W przypadku wystąpienia tych symptomów należy zawsze udać się do lekarza lub na izbę przyjęć szpitala ginekologicznego. Poronienia te są najczęściej wynikiem wad genetycznych zarodka, ale też jego nieprawidłowej implantacji, czy na przykład powstania pustego jaja płodowego – wyjaśnia położna mgr Natalia Barska.

W pierwszych tygodniach ciąży formułują się wszystkie narządy dziecka, więc jest ono najbardziej narażone na tzw. czynniki teratogenne, mogące powodować u niego wady rozwojowe. Należy w tym czasie unikać szkodliwych dla dziecka leków, a także narażenia na substancje chemiczne czy też dym tytoniowy.

Warto wiedzieć, że jednym z pomiarów wykonywanych podczas wizyty u lekarza ginekologa między 6. a 14. tygodniem ciąży, jest pomiar długości ciemieniowo-siedzeniowej, który uznany jest za najdokładniejsze badanie określające wiek ciążowy. To na jego podstawie lekarz modyfikuje termin porodu ustalony wcześniej według daty ostatniej miesiączki.

Drugi trymestr ciąży

Większość przyszłych mam przyznaje, że drugi trymestr był dla nich najprzyjemniejszym czasem w ciąży. Trwa on od 14. (+0) do 26. (+6) tygodnia. Kończą się wtedy dolegliwości z pierwszych tygodni ciąży, a coraz bardziej już widoczny brzuch nie jest jeszcze na tyle uciążliwy, co przed samym porodem. W tym okresie przyszła mama zaczyna czuć już ruchy swojego dziecka. W pierwszej ciąży ma to zazwyczaj miejsce około 20. tygodnia, a w kolejnych pojawiają się one już między 15.-18. tygodniem. W drugim trymestrze dużo kobiet zauważa poprawę stanu cery, co prawdopodobnie ma związek z działaniem estrogenów. Po 16. tygodniu ciąży częstą dolegliwością, jaką zgłaszają kobiety ciężarne, są przebarwienia na twarzy, nasilające się szczególnie po ekspozycji na słońce. Objaw ten nazywany jest ostudą ciężarnych. Częstym objawem w tym okresie są również zgaga oraz zaparcia. Symptomy te u niektórych kobiet utrzymują się przez cały czas trwania ciąży.

W badaniu ultrasonograficznym drugiego trymestru (tzw. USG połówkowym) określana jest płeć dziecka.

Drugi trymestr jest to również najlepszy czas na podróże w czasie ciąży. Kobieta ciężarna czuje się wtedy najlepiej i nie boryka się z uciążliwymi dolegliwościami, takimi jak obrzęki nóg czy poranne nudności i wymioty. Zazwyczaj też w drugim trymestrze można zacząć uczęszczać na zajęcia szkoły rodzenia, aby ukończyć je maksymalnie na 4 tygodnie przed porodem i w spokoju oczekiwać na przyjście dziecka na świat.

Trzeci trymestr ciąży

Trzeci trymestr zaczyna się w 27. (+0) tygodniu i trwa do porodu. Między 31. a 33. tygodniem objętość płynu owodniowego jest największa. Następnie stopniowo spada. Z tego powodu lekarz ginekolog podczas badania USG kontroluje, czy ilość płynu owodniowego jest wystarczająca do prawidłowego rozwoju i wzrostu dziecka. W trzecim trymestrze wzrasta najbardziej zapotrzebowanie organizmu kobiety ciężarnej na żelazo. Jej ciało przygotowuje się na poród, stawy miednicy mają coraz większą ruchomość, a spojenie łonowe rozluźnia się.

Różnice między trymestrami

Każdy trymestr trwa około 3 miesiące. Trymestry różnią się między sobą samopoczuciem kobiety ciężarnej, jej dolegliwościami oraz stopniem rozwoju dziecka. W I. trymestrze dziecko najbardziej narażone jest na szkodliwe działanie leków czy innych substancji. Dlatego też niektóre z nich mogą być stosowane dopiero w późniejszych tygodniach ciąży. Znacząco różni się również ryzyko utraty ciąży. Na początku jest ono zawsze najwyższe. Ponadto wraz z trwaniem ciąży więź matki z dzieckiem stopniowo wzrasta, a na badaniach USG coraz wyraźniej można zobaczyć jego rysy.

Pamiętaj o badaniach!

Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników zaleca wykonanie trzech obowiązkowych badań USG w trakcie ciąży:

• badanie I. trymestru (genetyczne),
• badanie II. trymestru (połówkowe),
• badanie III. trymestru.

Położna Natalia Barska wyjaśnia:

– Badań, które wykonywane są u kobiet w ciąży poza badaniami ultrasonograficznymi, jest dosyć dużo. Między 24. a 28. tygodniem wykonywany jest u wszystkich kobiet ciężarnych doustny test obciążenia glukozą (OGTT), mający na celu wykrycie cukrzycy ciążowej. Poza tym kobiety w ciąży mają również regularnie kontrolowane parametry morfologiczne krwi oraz wykonywane jest badanie ogólne moczu. Przyszłe mamy są też zawsze badane w kierunku chorób zakaźnych. Coraz większą popularność wśród rodziców zyskuje wykonywane po 10. tygodniu ciąży nieinwazyjne badanie wolnego płodowego DNA, które należy jednak do badań nierefundowanych.

Natalia Barska- położna, absolwentka studiów magisterskich na Wydziale Nauk o Zdrowiu WUM. Obecnie pracuje na oddziale położniczym Szpitala „Inflancka” w Warszawie. Jej zdaniem ogromnie ważne w położnictwie jest zapewnienie pacjentce komfortu i szacunku, który uważa za absolutną podstawę dobrego startu w macierzyństwo. W pracy z pacjentkami skupia się na aspektach związanych z połogiem – tematem, który dziś potrzebuje tyle samo uwagi, co sam poród. Do spektrum jej zainteresowań należy również tematyka porodu naturalnego – porodu w wodzie, czy też porodu domowego. Prywatnie zajmuje się projektowaniem koszul do porodu, co jest dla niej dużą odmianą od szpitalnego trybu pracy. Instagram: @koszule_en_tulle.