Jaki antybiotyk na anginę? Po czym rozpoznać tę chorobę?

Anginą określa się zapalenie gardła i migdałków, które wywołane może być przez wirusy oraz przez bakterie. W wieku dziecięcym częściej pojawia się angina ropna paciorkowcowa wywołana przez Streptococcus pyogenes. U osób dorosłych zaś odpowiedzialne za zapalenie są w większości przypadków wirusy. 

Anginę ropną rozpoznaje się najczęściej na podstawie charakterystycznych objawów. Zalicza się do nich:

• nagły początek dolegliwości,
• silny ból gardła,
• ból głowy,
• gorączka,
• zaczerwienienie gardła,
• nalot na języku,
• powiększenie węzłów chłonnych szyi.

W przebiegu anginy paciorkowcowej nie występuje z reguły nieżyt nosa czy też kaszel. 

Pomocna w rozpoznaniu anginy ropnej jest skala Centora. Punkty przyznawane są za brak kaszlu, gorączkę, powiększenie węzłów chłonnych przednich szyi, wysięk na migdałkach, a także wiek między 3. a 14. rokiem życia. Jeśli dziecko otrzyma w skali Centora 4 punkty i więcej, konieczny może być antybiotyk. Gdy zaś wynik to 0 lub 1 punkt, antybiotykoterapia nie jest konieczna. W spornych przypadkach wykonywany jest szybki test (Strep Test).

Najczęściej angina występuje u dzieci w okresie jesienno-zimowym. Do zarażenia dochodzi w skupiskach osób, np. w przedszkolu czy szkole. Źródłem zakażenia jest chory człowiek, a patogeny przenoszą się drogą kropelkową lub przez kontakt bezpośredni. 

Uważa się, że okres wylęgania anginy ropnej wynosi do 4 dni. Jeśli nie zostanie rozpoczęta antybiotykoterapia, osoba chora może zarażać nawet przez tydzień.

Objawy sugerujące anginę u dziecka wymagają konsultacji z lekarzem rodzinnym lub pediatrą. W przypadku wątpliwości może on wykonać test w kierunku paciorkowca. Jest to o tyle ważne, że tylko w przypadku anginy ropnej, czyli wywołanej przez bakterię, skuteczne (oraz konieczne) jest zastosowanie antybiotyku. Nie powinno się leczyć anginy paciorkowcowej u malucha na własną rękę, ponieważ może prowadzić to do rozwoju powikłań, takich jak zapalenie ucha środkowego czy zatok lub gorączki reumatycznej.

Leczenie anginy zależy od drobnoustroju wywołującego symptomy. W przypadku anginy spowodowanej przez wirusy najczęściej wystarczające jest leczenie objawowe, czyli przeciwzapalne i przeciwbólowe. Podawane mogą być także leki miejscowo znieczulające gardło, np. tabletki do ssania. Jeśli jednak lekarz stwierdzi wystąpienie anginy ropnej u dziecka, konieczne jest wdrożenie antybiotykoterapii. 

W przypadku anginy paciorkowcowej leczenie najczęściej polega na stosowaniu penicyliny fenoksymetylowej przez 10 dni. Jeśli dziecko jest na nią uczulone, sięgnąć można po cefalosporyny. Poza tym bardzo ważne jest odpowiednie nawodnienie oraz leczenie przeciwgorączkowe.

Antybiotyki stosowane w leczeniu anginy przepisywane są przez lekarza i są dostępne na receptę. Wynika to m.in. z ryzyka, jakie niesie ze sobą stosowanie antybiotyków na własną rękę i budowanie antybiotykooporności. Z tego powodu antybiotyki powinny być zażywane tylko w przypadku bakteryjnego zakażenia i diagnozy postawionej przez specjalistę. 

Stosowanie antybiotyku w przypadku anginy ropnej zmniejsza ryzyko wystąpienia jej powikłań, a także skraca czas choroby i redukuje zakaźność. Bardzo ważne jest jednak zażywanie leku zgodnie z zaleceniami lekarza i niemodyfikowanie dawek ani czasu leczenia mimo poprawy samopoczucia dziecka. 

Leki bez recepty stosowane w leczeniu anginy to leki przeciwzapalne, przeciwbólowe oraz przeciwgorączkowe. Leki na receptę nie są zatem konieczne przy leczeniu anginy wywołanej przez wirusy. Jeśli jednak angina ma charakter bakteryjny, niezbędna jest antybiotykoterapia po konsultacji z lekarzem.