Pielęgnacja i rozwój 9-miesięcznego malucha
Spis treści:
Co umie 9-miesięczne dziecko?
Pamiętajmy, że w pierwszym roku życia różnice rozwojowe między dziećmi mogą sięgać nawet czterech miesięcy.
U niemowlęcia w dalszym ciągu rozwija się motoryka i koordynacja wzrokowo-ruchowa. Dziewiąty miesiąc życia dziecka to czas, kiedy ciekawy świata maluch eksploruje otoczenie, zwykle przemieszczając się na czterech kończynach. Podejmuje próby pionizacji (przy meblach bądź samodzielne), przygotowując się do stania i chodzenia.
Co jeszcze potrafi dziecko w 9. miesiącu życia? Niemowlę poznaje świat również za pomocą zmysłu wzroku i dotyku. Stać je na coraz większą precyzję i celowość działań.
Jeśli chodzi o rozwój intelektualny, dziecko w tym wieku reaguje na swoje imię oraz rozumie znaczenie około 40 słów, w tym poleceń typu „daj” czy „nie wolno”. Wodzi również wzrokiem w poszukiwaniu rzeczy nazwanej przez opiekuna. Dziecko uczy się mówić – gaworzy, wypowiadając coraz więcej połączeń sylabowych, jak: tata, mama, baba czy papa, nie zawsze rozumiejąc ich treść. Ponadto niemowlę bawi się swoim głosem – wydaje najróżniejsze dźwięki, modulując głos. Zwraca też baczną uwagę na dźwięki o różnym natężeniu, obecne w jego otoczeniu.
Próbuje naśladować mimikę, gesty, a czasem słowa wypowiadane przez osoby z otoczenia, jak również proste czynności. Malucha fascynuje obserwacja związków przyczynowo-skutkowych, dlatego zajęty jest ciągłym doświadczaniem. Na tym etapie daje się zauważyć rosnąca kreatywność dziecka oraz przejawy myślenia dedukcyjnego, np. podczas sięgania po przedmioty będące poza jego zasięgiem.
Towarzyskie, 9-miesięczne dziecko bardzo ceni obecność bliskich i bardzo przeżywa rozstania, szczególnie z mamą. Zdecydowanie i wyraźnie manifestuje swoje potrzeby i emocje. Bardzo chętnie – w stosunku do najbliższych – okazuje uczucia, całując i tuląc się, natomiast zachowuje duży dystans wobec osób, których nie zna bądź nie pamięta.
Ponieważ dziecko uświadamia już sobie uczucia osób z otoczenia, może celowo próbować sprawiać radość, czekając na reakcję otoczenia.
Prawidłowy rozwój maluszka
Dziewięciomiesięczne niemowlę zwykle na tyle pewnie siedzi, że może używać rączek do zabawy czy konsumpcji. Potrafi też samodzielnie usiąść w pozycji do raczkowania. Umie również zbliżyć się do obiektu zainteresowania, pełzając i przesuwając się w różnych kierunkach oraz raczkując.
Dziecko na tym etapie potrafi podciągnąć się z pozycji siedzącej do stania na całych stopach. Niejednokrotnie potrafi już stać chwiejnie, trzymając się czegoś lub zupełnie samodzielnie. Niemowlę ćwiczy też sprawność dłoni, używając tzw. chwytu pęsetowego (przy pomocy palca wskazującego i kciuka), co dowodzi postępu w zakresie motoryki precyzyjnej oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej.
Co powinno cię zaniepokoić?
Niepokojące dla rodziców powinny być zarówno nadmierna, niepokojąca aktywność ruchowa, jak i zbyt mała chęć aktywizacji czy obawa przed ruchem połączona z niechęcią do pokonywania przeszkód. Na tym etapie rozwoju zwrócić uwagę powinno nieprzygotowanie do pewnego siadu, nieumiejętność przyjmowania pozycji do czworakowania i samego czworakowania, brak chęci do pionizacji oraz niedostateczna manipulacja zabawkami. Nasze zaniepokojenie powinna wzbudzić każda asymetria ruchowa (zdecydowanie sprawniejsza jedna strona ciała dziecka), nieprawidłowe ustawianie stóp i kolan podczas pionizacji.
Na szczególną uwagę zasługują: niechęć do komunikacji i przytulania, brak zainteresowania otoczeniem, niewystarczający kontakt wzrokowy. Sygnałem, że coś dzieje się z maluchem, może być również nadwrażliwość na bodźce wyrażająca się prężeniem i nadpobudliwością, niepokój i zniecierpliwienie nawet podczas ssania (podobnie jak wszelkie problemy ze ssaniem i przełykaniem) oraz trudności ze skupieniem uwagi, zasypianiem i czujny, płytki sen. Zdecydowaną czujność opiekunów niemowlęcia powinny wzbudzić: zanoszenie się podczas płaczu i bezdech, drgawki czy utrata świadomości.
Co może cię zainteresować?
Bardzo istotne jest wspieranie na każdym etapie rozwoju dziecka, najlepiej przez zabawę.
A zatem – czego uczyć 9. miesięczne dziecko?
By stymulować malucha i rozwijać w nim świadomość własnego ciała – można nakrywać go delikatną, przewiewną tkaniną i pozwalać tę tkaninę z siebie zdejmować. Ta zabawa rozwija dziecko poznawczo. Z kolei zabawa w chowanie przedmiotów uzmysławia maluszkowi, że to, co znika z pola widzenia, wciąż istnieje.
Dobrze działają, stymulując motorykę, wszelkie zabawy w czołganie, turlanie, pokonywanie przeszkód i rozkładanie zabawek w różnych odległościach, by dziecko miało motywację samodzielnie dostać się do nich. Podobnie świetną ogólnorozwojówką są zabawy w basenie.
Nie do przecenienia jest też rozwijanie wrażliwości muzycznej malucha i kompetencji komunikacyjnych za pomocą śpiewania, słuchania muzyki i wspólnego muzykowania przy akompaniamencie instrumentów tworzonych z przedmiotów codziennego użytku oraz zabawek wydających dźwięki. Niemowlę powinno mieć do czynienia zarówno z dynamiczną, aktywizującą muzyką, jak i wyciszającą, relaksacyjną.
Umożliwianie dziecku wkładania i wyjmowanie jednych przedmiotów z innych (również stosunkowo niewielkich) jest treningiem motoryki małej (rączek i paluszków), a jednocześnie uczy planowego działania.
Można próbować zaszczepić w malcu miłość do czytania, tym bardziej że dziewiąty miesiąc życia dziecka to czas, kiedy jest ono żywo zainteresowane oglądaniem kolorowych, dużych ilustracji i kartkowaniem książek.
W kwestii karmienia zaś – należy zaprzestać miksowania pokarmów i nakłaniać niemowlę do żucia i gryzienia, które to umiejętności wzmacniają mięśnie żuchwy.
Źródła:
- Eisenberg, A., Murkoff, H.E., Hathaway B.S.N., S. E, Pierwszy rok życia dziecka, Rebis, Poznań 1999,
- Maurer, D., Maurer Ch., Świat noworodka, PWN, Warszawa 1994,
- Vasta, R., Haith, M.M., Miller, S.A., Psychologia dziecka, WSz i P, Warszawa1995,
- Hannaford C., Zmyślne ruchy które doskonalą umysł. Podstawy kinezjologii edukacyjnej, Medyk Sp. Z o.o, Warszawa 1998, wyd.1.