Jak pomóc niemowlakowi zrobić kupkę?

W przypadku dzieci w pierwszym roku życia dość trudno określić jednoznacznie, co stanowi normę ilości wypróżnień. Zdrowe niemowlęta karmione piersią mogą oddawać stolec kilka albo kilkanaście razy dziennie. Czasami maluch nie robi kupki nawet przez tydzień i nie musi to wynikać z występowania poważnych zaburzeń.

Objawy zaparć niemowlaka

Jak więc stwierdzić, czy brak wypróżnień u niemowlaka jest problemem, z którym coś należy zrobić? Poniższe objawy mogą świadczyć o występowaniu zaparć u dziecka w pierwszym roku życia:

• • oddawanie suchego, twardego, grudkowatego stolca,

• • stolce i wiatry o mniej przyjemnym zapachu niż zazwyczaj,

• • widoczne trudności w wypróżnianiu (np. płacz, zaczerwienienie twarzy, zaciskanie pośladków, wyginanie pleców),

• • kupy większe niż zazwyczaj,

• • wyczuwalna przy dotyku zwiększona twardość brzuszka,

• • mniejsza częstość wypróżnień w porównaniu do wcześniejszego okresu (np. niemowlę, które oddawało trzy lub cztery stolce na dzień, robi kupkę co jeden lub dwa dni),

• • zmniejszony apetyt,

• • obecność domieszki krwi w kale,

• • obecność zmian skóry wokół odbytu niemowlaka.

Najczęstsze przyczyny zaparć u niemowląt związane są ze sposobem żywienia malucha. Dużo rzadziej problemy z wypróżnianiem pojawiają się na skutek chorób wpływających na funkcjonowanie przewodu pokarmowego.

Zmiana w sposobie żywienia

Wprowadzenie zmian w tym, jak dziecko jest karmione czasami prowadzi do problemów z pracą przewodu pokarmowego u malucha. Wynikają one z potrzeby adaptacji do spożywania nowego rodzaju pokarmu.

Trudności w wypróżnieniach pojawiają się u niemowląt m.in. wtedy, gdy karmienie piersią zaczynamy zastępować mlekiem modyfikowanym, które jest trudniejsze do strawienia. Problemy ze zrobieniem kupy występują często także u dzieci na etapie rozszerzania diety o pokarmy uzupełniające.

Odwodnienie

Odpowiednie nawodnienie organizmu jest niezbędne w profilaktyce zaparć zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. U niemowląt karmionych wyłącznie mlekiem, niedobór płynów wynika na ogół z braku apetytu, związanego najczęściej z ząbkowaniem lub chorobą, np. przeziębieniem. Starsze maluchy mogą otrzymywać zbyt małą ilość płynów poza tymi zawartymi w pokarmach uzupełniających.

Zbyt mała ilość błonnika w diecie starszego dziecka

Przyczyną problemów z wypróżnianiem u dzieci, których jadłospis w dużym stopniu składa się już z pokarmów uzupełniających, może być niedobór błonnika związany z podawaniem maluchowi za małej ilości produktów bogatych w ten składnik (zaliczamy do nich m.in. warzywa, owoce, produkty zbożowe).

Problemy zdrowotne

Problemy zdrowotne są relatywnie rzadkim powodem wystąpienia trudności w wypróżnianiu u dzieci (określone schorzenia skutkują pojawienia się zaparć u mniej niż 5% maluchów mających problemy z robieniem kupki). Do chorób, które wiążą się z zaburzeniami rytmu wypróżnień zaliczamy:

• • chorobę Hirschsprunga – nieprawidłowości w funkcjonowaniu nerwów jelita grubego,

• • zaburzenia rozwoju odbytu,

• • problemy z trawieniem i wchłanianiem pokarmu,

• • nieprawidłowości związane z budową rdzenia kręgowego,

• • schorzenia wymagające przyjmowania przez niemowlę niektórych leków.

Niemowlęta karmione piersią, szczególnie te w wieku powyżej szóstego tygodnia życia, mogą nie robić kupki przez kilka dni lub nawet tydzień. U dzieci karmionych mieszankami mlecznymi, prawidłowa częstość wypróżnień jest większa i jeśli niemowlę nie oddaje stolca przez trzy dni, może świadczyć to o nasilonym problemie z zaparciami.

Rodzice powinni obserwować dziecko pod kątem typowego rytmu wypróżnień. Pomaga to później ocenić, co jest normą dla danego malucha – i szybko wyłapać sytuację, która od tej normy odbiega.

Kiedy trudności w wypróżnianiu u niemowlaka wymagają skontaktowania się z pediatrą?

Z pediatrą należy skontaktować się:

• • kiedy dziecko ma mniej niż trzy wypróżnienia na tydzień,

• • gdy występują dodatkowe objawy, np. wymioty, rozdęty brzuch,

• • gdy niemowlę w wieku poniżej czterech miesięcy oddaje twardy stolec,

• • kiedy w stolcu widoczna jest krew,

• • w sytuacji, gdy domowe sposoby uwzględniające elementy związane z żywieniem i nawodnieniem dziecka (patrz niżej) nie przynoszą rezultatu przez kilka dni,

• • jeśli dziecko nie chce jeść lub traci masę ciała na skutek zaparć,

• • jeśli podejrzewasz występowanie zaparć u niemowlaka przed ukończeniem drugiego miesiąca życia.

Chcesz pomóc swojemu dziecku w walce z zaparciami czynnościowymi? Skorzystaj z poradnika stworzonego przez dietetyka klinicznego i dziecięcego, gdzie znajdziesz jadłospisy dostosowane do wieku Twojego malucha, zawierające właściwe proporcje składników odżywczych, w tym błonnika.

POBIERZ EBOOK

Jeśli przyczyną trudności malucha w zrobieniu kupki są czynniki związane z jego dietą, problem często można relatywnie łatwo rozwiązać z wykorzystaniem domowych sposobów na zaparcia. Jak pomóc niemowlakowi się wypróżnić? Co na zrobienie kupki u niemowlaka?

Sposób numer jeden: Wymasuj niemowlę

Delikatny masaż brzucha dziecka pomoże w stymulowaniu układu pokarmowego do pracy. Możesz także położyć niemowlę na plecach i wykonywać koliste ruchy jego nogami (tak jakby jechał na rowerze) – działa to w podobny sposób jak masowanie.

Sposób numer dwa: Podawaj płyny

Jeśli niemowlę jest karmione butelką, podawaj mu wodę między posiłkami mlecznymi. Pamiętaj o dodatkowym wypijaniu płynów także w przypadku dzieci starszych, spożywających już pokarmy uzupełniające.

Jednym ze sposobów, który może pomóc niemowlakowi zrobić kupkę, jest również podanie mu niewielkiej ilości (60-120 ml) soku o stuprocentowej zawartości owoców, np. jabłek lub śliwek. Zawiera on sorbitol – związek wykazujący lekkie działanie przeczyszczające. Pamiętaj jednak, żeby nie podawać maluchowi takiej ilości soku dziennie dłużej niż jeden lub dwa tygodnie, ponieważ może to być niekorzystne dla jego ogólnego stanu zdrowia i rozwoju. Soków nie serwuj w ogóle dziecku, które jest jeszcze na etapie wyłącznego karmienia mlekiem.

Sposób numer trzy: Zwiększ ilość błonnika w diecie

Wprowadzenie do diety malucha większej ilości błonnika powinno ułatwić zrobienie kupki (dotyczy to tylko dzieci, u których rozpoczęte zostało już rozszerzanie jadłospisu o pokarmy uzupełniające). Spróbuj podawać niemowlakowi produkty, takie jak suszone śliwki lub morele oraz zwiększyć ogólną ilość warzyw, owoców i produktów zbożowych w jego diecie (oczywiście wszystkie pokarmy doprowadzaj do konsystencji odpowiedniej do wieku malucha).

Jeśli zastosowanie powyższych sposobów na zrobienie kupki przez dziecko nie rozwiąże problemu, skonsultuj się z pediatrą.