Jak oduczyć dziecko smoczka?

Warto pamiętać o tym, że smoczka nie powinno się podawać za wcześnie. Zaleca się, aby korzystać ze smoczka po ok. 8–10 tygodniach od narodzin. Po takim czasie normuje się laktacja u mamy, u dziecka natomiast odruch ssania. Wtedy możliwe jest ustalenie, czy i w jakim zakresie maluch potrzebuje smoczka. Są dzieci, które (mimo chęci rodziców), nie chcą korzystać ze smoczka. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi, dzieci nie powinny korzystać ze smoczka dłużej niż do 6. miesiąca życia. 

Dlaczego należy zrezygnować ze smoczka? Powodów jest kilka.

• Zbyt długie korzystanie ze smoczka może utrudniać rozwój mowy.
• Smoczek używany za długo może przyczyniać się do kształtowania wad zgryzu.
• Stosowanie smoczka może sprzyjać infekcjom gardła i ucha. 
• Zbyt długo stosowany smoczek może powodować zaburzenia emocjonalne, problemy w relacjach interpersonalnych.
• Za długie używanie smoczka sprzyja zachowaniu przetrwałego odruchu ssania.
• Smoczek może spowodować trudności w ssaniu piersi.

Zastanawiając się, jak oduczyć dziecko smoczka, warto zastanowić się, dlaczego maluch potrzebuje smoczka. Niemowlęta mają odruch ssania. Jednak ta czynność nie zawsze jest związana z uczuciem głodu. Ssanie kojarzone jest przede wszystkim z bliskością mamy. Smoczek może więc uspokajać, relaksować, usypiać, a nawet koić ból. 

W sytuacjach, gdy nie można dziecka wziąć na ręce, jak np. podróż samochodem, smoczek może okazać się nieodzowny. Podobnie może się zdarzyć, gdy dziecko zostaje z osobą, która nie poda piersi, aby uspokoić malucha. Smoczek daje poczucie bezpieczeństwa. 

– Używanie smoczka może zwiększyć ryzyko problemów z laktacją u mamy, a także zwiększyć ryzyko wad wymowy i wad zgryzu u dziecka. Jednak rodzice decydują się na smoczek, żeby uspokoić dziecko lub zaspokoić jego wzmożony odruch ssania. Uważam, że w takiej sytuacji smoczek należy ograniczać do minimum. Im rzadziej używamy smoczka, tym lepiej. Warto wybrać odpowiedni, dobrej jakości produkt, właściwie wyprofilowany –zwraca uwagę Kinga Nakielska, logopedka, promotorka karmienia piersią  i mama dwóch dziewczynek. 

Jak dodaje, dzieciom trudno się rozstać ze smoczkiem z powodu emocji, jakie generuje: poczucia bezpieczeństwa i spokoju. 

– Dlatego warto zadbać o dziecko, żeby poczuło te emocje w inny sposób, np. przez głaskanie malucha przed zaśnięciem, śpiewanie kołysanek. Dziecko może również rozładować stres np. za pomocą gniotków. Najważniejsze to postarać się zrozumieć emocje dziecka. Wtedy można je ukierunkować inaczej – wyjaśnia logopedka.

Pytanie „jak oduczyć dziecko smoczka” zadaje sobie wielu rodziców. Szczególnie, że często już po postanowieniu „koniec ze smoczkiem” sami łamią tę zasadę. Gdy dziecko zaczyna płakać, marudzić, dla „świętego spokoju” ma wręczany smoczek. 

Ten brak konsekwencji przedłuża korzystanie ze smoczka. W efekcie nierzadko nawet dzieci w  wieku przedszkolnym wciąż śpią ze smoczkiem. Im dziecko jest starsze, tym zadanie trudniejsze. To, jak oduczyć 3-letnie dziecko korzystania ze smoczka, to zupełnie inne wyzwanie, niż oduczanie smoczka roczniaka czy młodszego maleństwa. 

Jak oduczyć dziecko ssania smoczka? Dobrze byłoby wykorzystać wiek między 3. a 6. miesiącem życia, kiedy odruch ssania u dziecka ulega osłabieniu. To najodpowiedniejszy moment, by oduczyć smoczka szybko i skutecznie. Jeśli jednak przegapiono ten czas, podpowiemy, jak oduczyć smoczka roczne dziecko, a nawet starsze. 

W sytuacjach, gdy dziecko nie śpi, można skupić jego uwagę na czymś innym, żeby zapomniało o ukochanym smoczku. Podczas wyjazdów czy spacerów warto wspólnie oglądać otoczenie, zbierać liście czy kasztany, skoncentrować się na interaktywnej zabawce. 

Jak oduczyć dziecko smoczka w nocy? Pomóc może wspólne zasypianie, czytanie przed snem, jak również zabieranie smoczka z buzi, gdy maluch już uśnie. Smoczek daje poczucie bezpieczeństwa, więc można go zastąpić innym przedmiotem – ukochanym kocykiem lub przytulanką, która będzie strzec snów maluszka. 

Niektórzy podpowiadają, by oduczyć dziecko smoczka do spania poprzez… przedziurawienie smoczka. Nie będzie on wówczas „atrakcyjny” do ssania. Należy jednak zachować ostrożność, aby w takiej sytuacji żaden element nie został rozgryziony, uszkodzony. Mogłoby to stanowić poważne zagrożenie dla malucha, który mógłby zakrztusić się drobnymi elementami smoczka. 

Jeśli twój kilkulatek buntuje się przeciwko pożegnaniu smoczka, możesz razem z nim urządzić specjalną imprezę z tej okazji. Drobny upominek czy wyjście na lody osłodzą rozstanie z „przyjacielem”. Rodzice przyznają, że to dość skuteczna metoda oduczenia dzieci od smoczka.

Chociaż nie powinno się oszukiwać dzieci, do rozstania ze smoczkiem można wykorzystać wyjazd na wakacje lub powrót z nich. Zmiana codziennego rytmu może temu sprzyjać. Wystarczy powiedzieć, że zapomnieliśmy zabrać ze sobą smoczka. Dzieci często przyjmują takie sytuacje z większym zrozumieniem, niż można by się spodziewać. 

Bardzo ważna jest konsekwencja i nie uleganie dziecku, które krzyczy i buntuje się. Pamiętajmy, że smoczek to przede wszystkim substytut bliskości, dający poczucie bezpieczeństwa. A to przecież możemy maluchowi ofiarować w inny sposób. 

O EKSPERTCE– Kinga Nakielska –polonistka, logopedka, nauczycielka w Polsce i Wielkiej Brytanii. Współpracuje z portalami parentingowymi i laktacyjnymi, prowadzi tematyczne live’y i moderuje fora tematyczne. Prywatnie mama dwóch trójjęzycznych córek.