Kiedy widać najwcześniej ciążę na USG?

Pierwsze tygodnie po zapłodnieniu to wyjątkowy czas w rozwoju nowego człowieka. W tym czasie, choć nikt jeszcze o ciąży nie wie, dokonuje się większość najważniejszych przemian w jego organizmie. Nie jesteśmy jednak w stanie ich zobaczyć, a o poczęciu świadczą pierwsze, subtelne objawy – mdłości czy tkliwość piersi. Kiedy mija termin spodziewanej miesiączki, wykonujemy pomiar poziomu hormonu HCG. By jednak zobaczyć pęcherzyk ciążowy w jamie macicy, trzeba wykonać badanie USG.

Kiedy najwcześniej widać ciążę na ekranie USG? Lekarze nie mają wątpliwości, że nie wcześniej, niż w 4.-5. tygodniu, a najlepiej jeszcze trochę później. Zgodnie z zaleceniem Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego pierwsze USG wykonuje się przed 10. tygodniem ciąży. To ważne, bo pozwala ustalić wiele kluczowych dla przyszłego rozwoju dziecka kwestii.

USG genetyczne wykonane w pierwszym trymestrze ciąży polega na ocenie budowy anatomicznej płodu. Diagnosta mierzy głowę, tułów, rączki i nóżki, ocenia także narządy wewnętrzne, m.in. kręgosłup. Bardzo ważna jest także ocena tzw. przezierności fałdu karkowego NT. Poszerzenie NT może wskazywać, że płód jest obarczony chorobą o charakterze genetycznym albo rozwojowym, np. wadą serca.

Nawet jeśli pozytywny wynik testu wskazuje ciążę, a poziom beta HCG rośnie, trzeba uzbroić się w cierpliwość i nie biec od razu do lekarza. Najwcześniej widać zarodek na USG w 5.-6. tygodniu ciąży, a nawet jeszcze dwa-trzy tygodnie później. Dlaczego takie rozbieżności? Zwykle przyjmuje się, że do zapłodnienia doszło w 14. dniu cyklu. Nie wszystkie jednak mamy książkowe cykle, może zdarzyć się i tak, że ciąża będzie znacznie młodsza, a pęcherzyk ciążowy mniej widoczny.

Pęcherzyk ciążowy rozwija się i rośnie każdego dnia. Jak zaobserwowano, w 5. tygodniu ciąży ma 5 milimetrów, a w 9. tygodniu już 2.5 centymetra! W tym czasie mały człowieczek ma już zalążki wszystkich najważniejszych organów. Tak mikroskopijne życie można obejrzeć tylko dzięki specjalnej sondzie, dlatego najwcześniej można wykryć ciążę na USG wykonanym przezpochwowo. Nie ma żądnych powodów do obaw, że takie badanie zaszkodzi rozwijającemu się płodowi. Wręcz przeciwnie – pozwoli dokładniej ocenić jego rozwój.

Podczas badania USG wykonanego przezpochwowo lekarz zobaczy osadzony na ścianie jamy macicy pęcherzyk ciążowy – otoczoną białą obwódką przestrzeń z płynem, w której znajduje się płód i ciałko żółte, czyli pęcherzyk żółtkowy, który pełni rolę „spiżarni” do czasu, kiedy powstanie łożysko. Płód rozwija się tak szybko, że podczas pierwszego wykonanego na przełomie 6. i 7. tygodnia ciąży badania USG lekarz może nawet posłuchać, jak bije jego serduszko. Dodatkowo zmierzy długość ciemieniowo-siedzeniową i oceni rozwój poszczególnych organów.

Najwcześniejsze badanie USG jest bardzo ważne w diagnostyce prenatalnej. Pomaga m.in.:

• zobaczyć pusty pęcherzyk ciążowy i podjąć decyzję o jego usunięciu i dalszej diagnostyce przyczyny poronienia;
• ustalić czy ciąża jest bliźniacza i jakie bliźniaki rozwijają się w brzuchu mamy, co ma znaczenie przy prowadzeniu ciąży;
• określić wiek ciąży, zmierzyć długość zarodka i jego budowę anatomiczną;
• między 11. a 14. tygodniem ocenić prawdopodobieństwo występowania wad genetycznych.

Badania USG na późniejszych etapach ciąży pozwalają ocenić wiele innych parametrów rozwijającej się ciąży. USG wykonywane między 18. a 22. tygodniem ciąży daje możliwość sprawdzenia jego płci.

O tym, czy poczęła nam się dziewczynka, czy chłopiec wiadomo od początku ciąży, jednak dopiero od 16. tygodnia zewnętrzne narządy płciowe są dobrze widoczne. Zdarza się, że wielkie oczekiwanie na ten moment i tak zakończy się niczym, bo maluch podczas badania zwyczajnie odwróci się do nas plecami.

Wykonane w tym czasie zdjęcie z USG 3D pozwala nam zobaczyć, jak będzie wyglądało nasze dziecko po urodzeniu. Oczywiście będzie miało nieco więcej tłuszczyku, bo w tym momencie ciąży dopiero rozpoczyna się przybieranie na wadze. Badanie serduszka w tym czasie pomoże ustalić, czy nasze dziecko nie ma wad, które można usunąć jeszcze na etapie życia płodowego.

Badanie USG po 30. tygodniu jest ważne do oceny wielkości dziecka i jego rozwoju w brzuchu mamy. W tym czasie może okazać się, że konieczny będzie wcześniejszy poród. Tylko pierwsze z zalecanych w ciąży badań USG przeprowadza się przezpochwowo, pozostałe lekarz wykonuje przez powłoki brzuszne.

Ciążę może potwierdzić tylko lekarz, najlepiej wykonując badanie ultrasonograficzne. Zanim jednak USG wykryje ciążę, czyli pokaże osadzony na ścianie macicy pęcherzyk ciążowy z zarodkiem, musi minąć kilka tygodni.

Wiele kobiet poszukuje metod, by jak najwcześniej potwierdzić, że spodziewają się dziecka. To szczególnie ważne dla par starających się o potomstwo od dłuższego czasu, którym oczekiwanie na potwierdzającą wizytę u ginekologa nieznośnie się dłuży. Wraz z wiadomością o ciąży wiele kobiet zmienia też swój sposób życia, by był jak najbardziej korzystny dla rozwijającego się życia.

Jak zatem inaczej potwierdzić ciążę? Jest kilka sposobów, które jednak w żadnym razie nie zastąpią wizyty u lekarza.

• test ciążowy – szybkie, proste badanie, które wykonujemy z kilku kropel moczu we własnej łazience. Składnikiem substancji czynnej testu jest gonadotropina kosmówkowa beta HCG, wyjątkowo czuły hormon, który jako pierwszy reaguje na zmiany w kosmówce, czyli błonie, która w przyszłości, kiedy jajeczko pomyślnie zagnieździ się w macicy, zamieni się w łożysko. Kiedy wykonamy ten test mniej więcej w terminie spodziewanej miesiączki, czyli ok. 10 -14 dni od zapłodnienia, wynik powinien być wiarygodny. Mniej czułe testy albo wykonane zbyt wcześnie mogą nie pokazać nam jednoznacznego wyniku.
• pomiar beta-hCG z krwi – to badanie, które rozwieje wszelkie wątpliwości. Test dokładnie oznacza stężenia hormonu i pokazuje dynamikę jego wzrostu. Wskaźnik ten będzie różny u poszczególnych kobiet. U jednej już na starcie wyniki będą trzycyfrowe a potem coraz wyższe, u innych jednocyfrowe. Ważne jest, by co drugi dzień podwajały swoją wielkość.
• badanie palpacyjne – jeśli lekarz stwierdzi podczas badania powiększenie macicy i rozpulchnienie jej trzonu, miękkość szyjki, zasinienie pochwy i jej przedsionka, a dodatkowo pacjentka zaobserwuje u siebie objawy wczesnej ciąży, takie jak: zmęczenie, poranne nudności, wymioty, bolesność piersi, nadwrażliwość na zapachy, można założyć, że ciąża się rozwija i spokojnie poczekać na potwierdzające badanie USG.