Jak powstrzymać tycie w ciąży?

Przyrost masy ciała w czasie ciąży jest zjawiskiem naturalnym. Od momentu zapłodnienia, przez kolejne tygodnie ciąży dochodzi do fizjologicznych zmian w organizmie kobiety i stałego rozwoju płodu. Wzrost masy ciała to jednak coś więcej niż waga rosnącego płodu. “Tycie” w ciąży związane jest z tworzeniem się łożyska (0,5–1 kg dodatkowej masy), płynu owodniowego (1–1,5 kg masy), powiększaniem się macicy (1–1,5 kg masy), przyrostem gruczołów piersiowych (1–2 kg masy), zwiększaniem objętości krwi i innych płynów (1,5–2 kg masy) oraz wzrostem tkanki tłuszczowej, która będzie chronić płód i stanowić materiał zapasowy na czas karmienia piersią. 

Ile dokładnie tyje się w ciąży? Najmniej w pierwszym trymestrze, bo tylko do dwóch kilogramów w ciągu trzech miesięcy. Drugi i trzeci trymestr niosą ze sobą szybszy przyrost wagi, ponieważ wzrasta zapotrzebowanie płodu na różne składniki pokarmowe. 

Przyrost masy ciała w poszczególnych trymestrach ciąży przedstawia poniższa tabelka. 

Wraz z mijaniem kolejnych tygodni ciąży, masa ciała przyszłej mamy konsekwentnie wzrasta. Dla prawidłowego rozwoju płodu wartość energetyczna racji pokarmowej w drugim trymestrze powinna być zwiększona o 360 kcal/dobę. W trzecim trymestrze ciąży kobieta powinna jeść o 475 kcal/dobę więcej. Jeśli przekroczymy zalecaną kaloryczność, dojdzie do nadmiernego przyrostu masy ciała.  

Z czego może wynikać nadmierne tycie w ciąży? Zwykle jest to skutek nieprawidłowej diety, z którą dostarcza się zbyt wiele kalorii. Kobieta w ciąży może częściej odczuwać głód, co wiąże się ze wzrostem ilości spożywanych pokarmów, także tych bogatokalorycznych. Przyzwalanie sobie na jedzenie bez umiaru i tłumaczenie to byciem w ciąży to jeden z częstszych błędów popełnianych podczas ciąży. 

Tycia w ciąży nie powinno się powstrzymywać, ponieważ przyrost masy ciała jest potrzebny do wzrostu płodu, natomiast można zapobiegać nadmiernemu tyciu. Co zrobić, jeśli za dużo tyje się w ciąży? Oto wskazówki: 

1. Poznaj prawidłowe przyrosty masy ciała zarówno w poszczególnych trymestrach ciąży jak i w ciągu całej ciąży.  
2. Poznaj swoje potrzeby kaloryczne – oblicz dzienne zapotrzebowanie kaloryczne i dodaj do niego odpowiednio 360 kcal/dobę w drugim trymestrze i 475 kcal/dobę w trzecim trymestrze.  
3. Śledź przyrost masy ciała na początku ciąży i regularnie przez cały okres ciąży porównuj go z zalecanymi zakresami zdrowego przyrostu masy ciała.  
4. Stosuj zbilansowaną dietę bogatą w produkty pełnoziarniste, warzywa, owoce, nabiał o niskiej zawartości tłuszczu i chude białko. Zadbaj o zdrowe przekąski w postaci orzechów, owoców i jogurtów. 
5. Porozmawiaj ze swoim lekarzem lub dietetykiem o produktach, których należy unikać podczas ciąży. 
6. Ogranicz produkty zawierające cukry dodane i tłuszcze nasycone, w tym napoje bezalkoholowe, desery, potrawy smażone, tłuste mięsa.  
7. Korzystaj z następujących technik przygotowywania potraw: gotowanie, duszenie, pieczenie w folii. 
8. Nie zapominaj o aktywności fizycznej – przed jej podjęciem skonsultuj się z lekarzem, aby wykluczyć wszystkie możliwe przeciwwskazania. Możesz skorzystać z zajęć adresowanych specjalnie dla kobiet w ciąży, podczas których wykonuje się gimnastykę prenatalną wraz z ćwiczeniami relaksującymi, wzmacniającymi oraz rozciągającymi. 
9. Znajdź czas na odpoczynek i odpowiednią ilość snu. Staraj się ograniczyć sytuacje powodujące stres. 

Należy pamiętać, że zbyt duże przybieranie na wadze w czasie ciąży nie jest korzystne. W badaniach udowodniono, że nadmierny przyrost masy ciała w ciąży wiąże się z występowaniem makrosomii płodu, czyli masy urodzeniowej płodu przekraczającej 4000 gramów. Poród noworodka z za dużą masą ciała może wymagać cesarskiego cięcia, niebezpieczne są też długoterminowe konsekwencje urodzenia dziecka makrosomią, ponieważ może być ono otyłe już w dzieciństwie. 

Nadmierne tycie w ciąży to także problem dla kobiety po ciąży. Za dużo przybranych kilogramów nie tylko prowadzi do powikłań ciąży, ale także przyczynia się do utrzymania zwiększonej masy ciała po porodzie i dużych trudności ze schudnięciem.