Spis treści:
Implantacja zarodka – na czym polega?
Implantacja zarodka jest procesem polegającym na zagnieżdżeniu się zapłodnionej komórki jajowej w ścianie macicy, gdzie fizjologicznie embrion rozwija się aż do momentu porodu. Jak przebiega proces rozwoju od zapłodnienia do zagnieżdżenia się i ile dni po zapłodnieniu następuje implantacja zarodka?
Po zapłodnieniu komórki jajowej przez plemnik powstaje zygota. Połączone komórki zaczynają intensywnie się dzielić i przemieszczać przez jajowód w stronę macicy.
Zwielokrotnioną przez podziały zygotę, składającą się z 12-15 komórek tworzących zbitą kulę, nazywamy morulą. Morula dalej się rozwija i przechodzi do jamy macicy, gdzie powstaje blastocysta. Na etapie blastocysty zarodek może przyłączyć się do błony śluzowej macicy – i właśnie ten etap nazywamy implantacją. Prawidłowe miejsce zagnieżdżenia zarodka to górna, tylna i boczna ściana macicy.
Zagnieżdżenie się embrionu w macicy skutkuje wzrostem produkcji hormonów – w tym estrogenu, progesteronu i gonadotropiny kosmówkowej (hCG). Ich działanie pomaga przygotować organizm do zapewnienia optymalnych warunków do rozwoju dziecka, m.in. przez stymulowanie tworzenie łożyska. Jednocześnie skutkuje zatrzymaniem miesiączek i może powodować, że po jakimś czasie zaczniesz obserwować także inne objawy wskazujące na ciążę.
Kiedy zarodek zagnieżdża się w macicy?
Ile dni po zapłodnieniu następuje zagnieżdżenie zarodka? Proces implantacji rozpoczyna się w szóstym lub siódmym dniu po zapłodnieniu. W tym czasie embrion przylega do nabłonka błony śluzowej macicy, ale nie jest z nią trwale połączony. Około dziewiątego dnia zaczyna umiejscawiać się w tym nabłonku. Mniej więcej 12. dnia po zapłodnieniu następuje całkowita implantacja zarodka – blastocysta wnika w błonę śluzową macicy.
Ile trwa implantacja zarodka?
Jeśli weźmiemy pod uwagę, że implantacja zarodka rozpoczyna się szóstego lub siódmego dnia po zapłodnieniu i kończy około 12. dnia rozwoju zarodka, to możemy założyć, że zagnieżdżanie się embrionu trwa około tygodnia (a dokładniej – sześć dni).
Zapłodniona komórka jajowa zawiera bardzo mało substancji odżywczych, dlatego jej zagnieżdżenie się w odpowiednim miejscu i czasie jest warunkiem koniecznym do dalszego prawidłowego rozwoju (po implantacji zarodek pozyskuje substancje odżywcze z błony śluzowej macicy).
Implantacja zarodka a menstruacja
Jak rozpoznać, czy doszło do implantacji? Zatrzymanie miesiączek jest jednym z objawów najczęściej kojarzonych z ciążą, więc pojawienie się krwawienia automatycznie nasuwa myśl, że do zapłodnienia nie doszło. Nie każda kobieta jednak wie, że pojawienie się niewielkiego krwawienia może wynikać właśnie z zachodzenia procesu implantacji. Kiedy zarodek zagnieżdża się w macicy, powoduje uszkodzenie naczyń krwionośnych błony śluzowej, co czasami skutkuje zauważalną, choć niewielką utratą krwi.
Jak odróżnić menstruację od krwawienia implantacyjnego?
- Dzień wystąpienia krwawieniaMenstruacja typowo następuje około dwa tygodnie po dniu owulacji (jajeczkowania), w którym może dojść do zapłodnienia. Krwawienie związane z implantacją zachodzi natomiast średnio dziewięć dni po jajeczkowaniu, czyli pięć dni przed spodziewanym okresem. Jeśli miewasz nieregularne miesiączki, trudno na podstawie dnia pojawienia się krwawienia zgadywać, czy doszło do zagnieżdżenia się zarodka, dlatego warto znać też inne cechy charakterystyczne krwawienia implantacyjnego.
- Ilość krwiChoć intensywność miesiączki wśród kobiet jest cechą mocno zróżnicowaną, krwawienie zachodzące w trakcie trwania implantacji ma z reguły dużo mniejsze natężenie. Przypomina lżejsze plamienie. Może mieć charakter ciągły o niskim nasileniu lub być przerywane, występować w pewnych odstępach czasowych.
- Czas trwaniaKrwawienie implantacyjne trwa krócej od menstruacyjnego. Ustępuje w czasie od kilku godzin do maksymalnie trzech dni.
- Kolor krwiKrew menstruacyjna zwykle ma kolor jasno- lub ciemnoczerwony. Kiedy w macicy zagnieżdża się zarodek, wydzielana krew może przyjmować barwę od różowej do ciemnobrązowej.
- Krzepnięcie krwiWe krwi menstruacyjnej u części kobiet widoczne jest dużo skrzepów, u innych natomiast nie pojawia się ich wiele. Dla krwawienia wywołanego implantacją zarodka charakterystyczny jest brak jakichkolwiek zauważalnych skrzepów.
Na koniec warto zaznaczyć, że nie każda kobieta będąca w ciąży doświadcza krwawienia w trakcie zagnieżdżania się zarodka. Ocenia się, że w czasie całego pierwszego trymestru tylko 15-25 proc. kobiet zauważa u siebie krwawienie, a implantacja jest tylko jedną z możliwych przyczyn jego pojawienia się.
Źródła:
- Bartel H. (2020)Embriologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
- BręborowiczG. H. (2012) Położnictwo. Tom 1. Fizjologia ciąży, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
- AmericanPregnancy Association (2020) What is Implantation Bleeding?
- The American College ofObstetricians and Gynecologists (2019) Bleeding During Pregnancy. Frequently Asked Questions.