Czy styl życia może mieć wpływ na problemy z zajściem w ciążę?

Problem niepłodności dotyka coraz więcej par. O niepłodności mówi się wtedy, gdy pomimo odbywania regularnych stosunków płciowych przez co najmniej rok kobieta nie zachodzi w ciążę. Problem może leżeć zarówno po jednej, jak i po drugiej stronie, a jego przyczyny mogą być bardzo różne.

Problem niepłodności wśród kobiet i mężczyzn – co warto wiedzieć?

Gdy lekarz zdiagnozuje niepłodność, nie wpadaj w panikę. Nie myl niepłodności z bezpłodnością, gdyż ten pierwszy stan, w przeciwieństwie do drugiego, jest odwracalny. Niepłodność wcale nie musi oznaczać poważnych problemów zdrowotnych. Czasem przyczyny niepłodności związane są z prowadzonym stylem życia. Wtedy by zwiększyć szansę na spłodzenie dziecka, wystarczy wyeliminować złe nawyki i zadbać o swoje zdrowie.

Termin „niepłodność” według Światowej Organizacji Zdrowia (ang. World Health Organization – WHO) oznacza niezdolność do zajścia w ciążę czy spłodzenia dziecka. Można ją stwierdzić dopiero po upływie jednego roku niezabezpieczonego i regularnego współżycia, gdy nie dochodzi do poczęcia. Rozpoznanie niepłodności nie przekreśla możliwości zajścia w ciążę. Oznacza jedynie obniżenie szansy na spłodzenie dziecka [1].

Warto mieć świadomość, że problem niepłodności nie dotyczy wyłącznie kobiet – możliwa jest także niepłodność męska.

Niepłodność a bezpłodność

Niepłodność bywa mylona z bezpłodnością, a to dwa zupełnie różne stany. Bezpłodność w odróżnieniu od niepłodności oznacza trwałą niezdolność do spłodzenia potomstwa, której nie można wyleczyć [1]. Pacjent, u którego zdiagnozowana zostanie bezpłodność, całkowicie i dożywotnio pozbawiony jest możliwości posiadania własnego dziecka. Osoby z niepłodnością są więc w o tyle lepszej sytuacji, że przy zdiagnozowaniu przyczyny problemu i jej wyeliminowaniu nadal mogą mieć dziecko.

Niepłodność a styl życia – czy styl życia może obniżać szansę na zajście w ciążę?

Przyczyną niepłodności u kobiet może być np. endometrioza lub choroba metaboliczna, za to u mężczyzn problem mogą stanowić nieprawidłowe parametry nasienia o różnorakim podłożu. Niestety nie zawsze da się jednoznacznie wskazać powód niepłodności – w takim przypadku diagnozowana jest niepłodność idiopatyczna. Mamy z nią do czynienia wtedy, gdy przeprowadzone badania nie wykazały żadnych nieprawidłowości. W takiej sytuacji winowajcą kłopotów z zajściem w ciążę może być prowadzony styl życia.

Dieta i używki

Istnieją dowody na to, że pewne aspekty stylu życia takie jak sposób odżywiania, aktywność fizyczna, palenie papierosów czy spożycie alkoholu mogą mieć negatywny wpływ na ogólny stan zdrowia, w tym także zdolności reprodukcyjne [2]. Niebagatelne znaczenie ma sposób żywienia. Istnieje bowiem wiele chorób dietozależnych, które są wynikiem nieracjonalnej i niezbilansowanej diety lub niezbyt dobrej jakości spożywanego jedzenia [3]. Ponadto niektóre składniki żywności mogą potęgować lub hamować niepłodność, podobnie zresztą jak papierosy i alkohol [4]. Dlatego chcąc zwiększyć prawdopodobieństwo spłodzenia dziecka, należy zadbać o swoją dietę i zrezygnować z używek.

Co jeść, by zwiększyć szansę na ciążę?

Bardzo ważną rolę w przypadku osób starających się o dziecko odgrywa właściwa podaż makroskładników (białek, tłuszczów i węglowodanów). Dieta powinna dostarczać jak najwięcej nienasyconych kwasów tłuszczowych i izomerów trans, błonnika, witamin i minerałów. Najlepszym sposobem na zmniejszenie niepłodności jest zwiększenie udziału w diecie białek roślinnych kosztem zwierzęcych [1].

Warto też mieć świadomość, że na proces reprodukcji w dużym stopniu wpływa również masa ciała – może go zaburzać zarówno niedobór, jak i nadmiar kilogramów. Dlatego podczas starań o dziecko trzeba szczególnie dbać o to, by wskaźnik BMI był prawidłowy [1].