Cykl 25 dni – kiedy będzie owulacja?
Spis treści:
Cykl trwa 25 dni – czemu tak się dzieje?
Cykl miesiączkowy zaczyna się i kończy menstruacją. Składa się z następujących po sobie faz: folikularnej oraz lutealnej, które są od siebie oddzielone owulacją (jajeczkowaniem).
Kiedy mowa o czasie trwania cyklu menstruacyjnego, duża część osób kojarzy 28 dni jako prawidłową długość, a pojawianie się miesiączki w innych odstępach jako coś odbiegające od normy. W podręcznikowym cyklu owulacja występuje na 14 dni przed menstruacją. Odnoszenie długości cyklu i jego poszczególnych faz do tych danych jest jednak bardzo dużym uproszczeniem.
W praktyce klinicznej zakres odpowiedniego, niewskazującego na żadne nieprawidłowości czasu trwania cyklu menstruacyjnego jest bardzo szeroki i obejmuje przedział 21-35 dni. Badania pokazują, że okres co 28 dni ma zaledwie 13 proc. miesiączkujących kobiet.
Długość poszczególnych faz cyklu także nie jest jednakowa dla każdej z nas. Choć różnice w czasie trwania cyklu miesiączkowego wynikają przede wszystkim z długości jego pierwszej fazy (folikularnej) zakończonej owulacją, dane naukowe wskazują na to, że czas trwania następującej potem fazy lutealnej również nie musi być taki sam u wszystkich kobiet.
Co więcej, długość cykli miesiączkowych zmienia się również na przestrzeni życia. Z wiekiem zachodzi naturalne, stopniowe skracanie się cyklu menstruacyjnego. Po przeanalizowaniu czasu ich trwania u ponad 600 tysięcy kobiet naukowcy stwierdzili, że liczba dni pomiędzy kolejnymi cyklami w grupie kobiet w wieku 25-45 lat spada linearnie z każdym rokiem o prawie 0,2 dnia, co przekłada się na krótszą średnio o ponad trzy dni długość cyklu u kobiet 45-letnich niż u 25-letnich.
Odstęp między menstruacjami może więc zmieniać się z czasem, a występowanie cyklu o długości 25 dni jest zjawiskiem normalnym. Jak określić, kiedy w 25-dniowym cyklu nastąpi owulacja?
Kiedy będzie owulacja?
Znając dokładny dzień owulacji, czyli czas pęknięcia pęcherzyka jajnikowego i uwolnienia komórki jajowej, możemy określić, kiedy kobieta ma dni płodne. Największa płodność występuje w dniu jajeczkowania. Zajść w ciążę można także współżyjąc w okresie do pięciu dni przed owulacją oraz jeden lub dwa dni po niej.
Przyjmuje się, że w cyklu miesiączkowym jajeczkowanie następuje na 14 dni przed menstruacją. Faza pierwsza (folikularna) może mieć natomiast różną długość, zależną od czasu trwania cyklu. Biorąc pod uwagę te założenia, w cyklu 25-dniowym owulacja powinna nastąpić 11 dni po rozpoczęciu miesiączkowania i dokładnie dwa tygodnie przed kolejnym okresem.
Znowu jest to jednak pewne uproszczenie. Jak pokazują badania, długość obu faz cyklu miesiączkowego stanowi kwestię indywidualną i nie u każdej kobiety sprawdzi się to, co przyjmuje się za „standard”. Dlatego do określenia, kiedy w cyklu występuje owulacja i kiedy przypadają dni płodne, wykorzystuje się dodatkowe metody, dzięki którym możemy te daty oszacować indywidualnie.
Metody określania owulacji w 25-dniowym cyklu
1. Pomiar stężenia hormonów
Jednym ze sposobów na określenie, kiedy w cyklu 25-dniowym wystąpi owulacja, jest użycie specjalnych, dostępnych komercyjnie zestawów do pomiaru stężenia hormonów. W warunkach domowych stosowany jest m.in. zestaw pozwalający na zmierzenie poziomu hormonu luteinizującego (LH) w moczu. Do wzrostu stężenia LH typowo dochodzi na 36 godzin przed uwolnieniem komórki jajowej z pęcherzyka.
W praktyce zaleca się rozpoczęcie pomiary jeden lub dwa dni przed szacowanym czasem zwiększenia się poziomu hormonu, co pozwala na wyraźne zaobserwowanie zmiany jego stężenia i określenie czasu owulacji.
2. Obserwacja objawów owulacji
Do określenia przybliżonego czasu owulacji można wykorzystać także obserwacje zmian zachodzących w tym okresie cyklu w organizmie kobiety. Są to:
- wydzielanie się wodnistego, przejrzystego, rozciągliwego śluzu szyjkowego przypominającego białko jaja,
- nieznaczny wzrost temperatury ciała (o około 0,5 st. C), który następuje po jajeczkowaniu.
Niektóre kobiety zauważają także inne objawy owulacji, takie jak tkliwość piersi, wzdęcia lub umiarkowany ból brzucha (odczuwany po jednej stronie, mający charakter skurczu lub ostrego i nagłego kłucia). Tych symptomów nie uznaje się jednak za miarodajne wskaźniki zachodzenia procesu jajeczkowania.
Kalkulator dni płodnych
Aby określić, kiedy w cyklu 25-dniowym wystąpi jajeczkowanie i kiedy możliwe jest zajście w ciążę, skorzystać możesz także z dostępnych online kalkulatorów dni płodnych. Po wpisaniu daty pierwszego dnia ostatniej miesiączki oraz średniego czasu trwania całego cyklu menstruacyjnego określają one przybliżony dzień owulacji i na tej podstawie podają dni, kiedy może dojść do zapłodnienia. Ta metoda ma jednak duże ograniczenia.
Po pierwsze, określenie dni płodnych w cyklu 25-dniowym za pomocą takiego kalkulatora opiera się na uśrednionych, ogólnych danych co do długości poszczególnych faz cyklu i dnia owulacji. Jak wspomniano już wcześniej, to co w teorii uznajemy za „standard”, może nie mieć odzwierciedlenia w praktyce u konkretnej osoby.
Ponadto, wprowadzając dane do kalkulatora, zakładasz, że jeśli w przeszłości miałaś okres co 25 dni, to samo będzie się działo w kolejnych miesiącach, dla których chcesz określić dni płodne. A to niekoniecznie musi się sprawdzić. Na długość cyklu miesiączkowego mogą wpływać różne czynniki, w tym stres, choroba, zmiana warunków klimatycznych lub zmiana trybu życia. Nawet jeśli do tej pory okres pojawiał się u ciebie regularnie, nie masz pewności co do tego, że będzie tak też w kolejnym miesiącu.
Źródła:
- Bull J. R., Rowland S. P., Berglund Scherwitzl E. (2019) Real-world menstruation cycle characteristics of more than 600,000 menstrual cycles, npj Digital Medicine 2,83.
- Welt C. i wsp. (2020) Evaluation of the menstrual cycle and timing of ovulation, UpToDate.