38 tydzień ciąży i objawy porodu

W 38. tygodniu ciąży dziecko uznaje się za donoszone. Nie jest to jednak jednoznaczne z tym, że w jego organizmie nie zachodzą już zmiany rozwojowe. Dziecko nadal intensywnie rośnie. W tym okresie ciąży mierzy już około 50 cm i waży nieco ponad trzy kilogramy. 

Do dziewiątego miesiąca ciąży u dziecka prawdopodobnie nie ma już lanugo – meszku płodowego pokrywającego skórę od około piątego miesiąca i zanikającego w okolicy siódmego lub ósmego miesiąca. U niektórych dzieci pozostają niewielkie fragmenty skóry z meszkiem, które mogą być widoczne także po urodzeniu. Ciało malucha pokryte jest mazią płodową – białą substancją pełniącą funkcję ochronną i ułatwiająca przejście przez kanał rodny. 

W 38. tygodniu ciąży dziecko w jelitach nadal magazynuje smółkę – zielonkawą substancję powstającą m.in. z płynu owodniowego, lanugo, komórek nabłonka przewodu pokarmowego. W warunkach prawidłowych smółka stanowi pierwsze stolce dziecka po jego urodzeniu. 

Charakter ruchów dziecka w 38. tygodniu ciąży może ulec zmianie ze względu na ograniczenie miejsca, jednak ich częstotliwość i intensywność zazwyczaj się nie zmniejsza. Ciężarne często opisują ruchy dziecka w okresie przedporodowym jako wykonywane jakby w zwolnionym tempie lub wskazujące na „rozciąganie się”. Aż do rozpoczęcia akcji porodowej powinnaś jednak móc wyczuwać, że dziecko porusza się w brzuchu. 

Płód w 38. tygodniu ciąży często ustawiony jest już w pozycji odpowiedniej do porodu – z głową w dół i twarzą w stronę twoich pleców. Większość dzieci w takiej pozycji układa się już w 36. tygodniu, jednak nie jest to regułą. 

W 38. tygodniu ciąży wskazane jest wykonanie kilku ostatnich badań przed urodzeniem dziecka. Przeprowadza się w tym czasie: 

• badanie ogólne moczu, 
• badanie położnicze, 
• ocenę ruchów płodu, 
• ocenę czynności serca płodu, 
• pomiar ciśnienia tętniczego, 
• pomiar masy ciała. 

W przypadku, gdy opieka nad ciążą sprawowana jest przez położną, w 38-39. tygodniu ciąży wskazana jest także konsultacja lekarza położnika. 

Jakie objawy związane z ciążą mogą pojawiać się lub nasilać w 38. tygodniu? Lista typowych dolegliwości, które na tym etapie mogą odczuwać przyszłe mamy, jest długa. Można wśród nich wymienić: 

• obrzęknięte stopy i kostki, 
• częste oddawanie moczu, 
• swędzenie skóry na brzuchu, 
• wyciek mleka z piersi, 
• zmiany nastroju, 
• skurcze przepowiadające (skurcze Braxtona-Hicksa) odczuwane jako bezbolesny (choć czasami nieprzyjemny) ucisk, który w odróżnieniu od skurczów porodowych pojawia się nieregularnie i trwa zwykle 15-30 sekund; często ustępuje po zmianie pozycji ciała; skurcze przepowiadające kobiety zaczynają odczuwać już od 20. tygodnia ciąży, jednak im bliżej do porodu, tym częstsze i bardziej intensywne mogą być. 

W czasie od 37. do 38. tygodnia ciąży rodzi się mniej więcej co czwarte dziecko. Dlatego w tym okresie niezbędna może być już wiedza o zwiastunach zbliżającego się porodu. Jakie objawy porodu w 38. tygodniu wyraźnie podpowiadają ci, że twoje dziecko lada chwila przyjdzie na świat? 

• Skurcze porodowe 

Na rozpoczynający się poród wskazuje występowanie silnych i regularnych skurczów. Odczuwane są przez 30-70 sekund co 5-10 minut, a następnie pojawiają się coraz częściej. Skurcze będące objawem porodu mają na tyle dużą intensywność, że w momencie ich trwania nie możesz chodzić ani mówić, odczuwasz je także po zmianie pozycji. 

•  Odejście wód płodowych 

Kolejny objaw zbliżającego się porodu to odejście wód płodowych. Czasami odczuwane jest to jako bardzo wyraźne chluśnięcie, jednak u niektórych kobiet przypomina bardziej niewielki wyciek płynu. Odejście wód płodowych może nastąpić na chwilę przed samym porodem lub nawet na kilka-kilkanaście godzin wcześniej. Pojawienie się tego objawu jest jasnym sygnałem, że to już czas, by udać się już do szpitala (niezależnie od tego, czy odczuwasz skurcze). 

• Wydzielina z pochwy 

W 38. tygodniu ciąży możesz zauważyć wydzielający się z pochwy śluz o czerwonawym lub brązowawym kolorze. Świadczy to o tym, że szyjka macicy zaczyna się rozwierać. Pojawienie się tego rodzaju wydzieliny nie zawsze oznacza, że poród zaraz się zacznie – czasami na jego rozpoczęcie trzeba poczekać jeszcze kilka dni. 

• Ból pleców 

Choć ból pleców w dziewiątym miesiącu ciąży nie musi być objawem porodu – często dolegliwość towarzyszy kobietom ze względu na przeciążenie kręgosłupa – to również wymienia się go jako zwiastun rozwiązania. Ból często odczuwany jest jako podobny do menstruacyjnego. Nie ustępuje przy zmianie pozycji ciała. 

W 38. tygodniu ciąży warto bacznie obserwować wszystkie zmiany zachodzące w ciele, szczególną uwagę zwracając na objawy zbliżającego się porodu. Należy pamiętać, że w sytuacji wystąpienia jakichkolwiek niepokojących sygnałów najlepiej od razu skonsultować się z lekarzem. 

Infografika: Co przysługuje rodzicom zaraz po urodzeniu dziecka?