Jaki wybrać smoczek dla niemowlaka?

Ssanie jest jedną z podstawowych potrzeb niemowlęcia. Smoczek wymyślono po to, żeby tę potrzebę zaspokoić. Jego smoczka to tzw. ssanie nieodżywcze, które w odróżnieniu od ssania piersi w celu pobrania pokarmu nie dostarcza dziecku mleka. I to wcale nie jest wymysł naszych czasów, bo najstarszy opis smoczka pochodzi sprzed 3 tys. lat przed naszą erą! 

Podstawowe zadanie smoczka to sprawienie, żeby maluch się zrelaksował, wyciszył i poczuł bezpiecznie. Jest on wygodnym rozwiązaniem dla rodziców, gdy nie mogą uspokoić dziecka, ale też często okazuje się bardzo przydatny podczas zasypiania niemowlęcia.

Jaki smoczek dla noworodka? To pytanie, które zadaje sobie wiele przyszłych mam. Smoczek anatomiczny, smoczek symetryczny, smoczek silikonowy… Jak się w tym wszystkim połapać? Przede wszystkim warto wiedzieć, że duże znaczenie ma materiał, z jakiego są wykonane smoczki, oraz ich kształty. Jakie są rodzaje smoczków? Przyjrzyjmy się im bliżej.

Smoczek kauczukowy  

Smoczek kauczukowy ma brązowe zabarwienie oraz delikatny, naturalny zapach. Co ważne, dostosowuje się do ruchów ust dziecka i nie zostawia żadnych śladów na twarzy. Smoczek kauczukowy, kiedyś bardzo popularny, teraz jest coraz rzadziej używany i ustępuje miejsca smoczkom wykonanym z innych materiałów.

Smoczek lateksowy

Smoczek lateksowy jest miękki, przez co przypomina pierś mamy i łatwo dopasowuje się do jamy ustnej. Ma specyficzny „gumowy” smak i zapach, który dzieci uwielbiają, ale powoduje to u nich silne przyzwyczajenie i trudności z odstawieniem smoczka. Jego wadą jest też to, że szybko się zużywa i ulega deformacji. Może to skutkować nie tylko gorszym wyglądem, ale też może negatywnie wpływać na kształtowanie się zgryzu dziecka.

Smoczek silikonowy

Smoczek wykonany z silikonu jest przezroczysty, nie ma smaku ani zapachu – co docenia wiele mam. Jest twardszy niż lateksowy, dzięki czemu dziecko wkłada więcej wysiłku w ssanie, a to wpływa korzystnie na rozwój mięśni języka i buzi. Czasami jednak smoczek silikonowy może być zbyt twardy dla niemowlęcia, a jeśli ząbkuje, może zostać przez nie nadgryziony.

Co ważne, smoczek silikonowy nie ulega odkształceniu w jamie ustnej, przez co zapobiega nieprawidłowemu kształtowaniu się podniebienia i żuchwy. Plusem jest też to, że jest on trwalszy niż smoczek lateksowy, a także odporny na wysoką temperaturę i łatwy do wyczyszczenia.

Smoczek anatomiczny (ortodontyczny)

Smoczek anatomiczny przypomina wyglądem kobiecą brodawkę – jest spłaszczony po jednej stronie i uwypuklony z drugiej. Skąd nazwa smoczek ortodontyczny? Wyjaśnienie jest dosyć proste: taki typ smoczka często zalecany jest przez ortodontów i stomatologów jako wspomaganie prawidłowego rozwoju zgryzu i podniebienia.

Smoczek anatomiczny ma z założenia dopasowywać się do kształtu jamy ustnej dziecka. Ułatwia to uwypuklenie na górze przy podniebieniu i spłaszczenie na dole, od strony języka. Może to jednak czasem być problematyczne, bo taki smoczek trzeba wkładać w określony sposób. Nieprawidłowo włożony nie spełnia swojej funkcji, wręcz zaburza prawidłową czynność ssania, co może prowadzić do wad i odkształceń.

Smoczek okrągły

W takim smoczku gumka przypomina żarówkę, węższa przy tarczce, a dalej rozszerzająca się w kształt bańki. Tarczka smoczka ma formę ósemki, dzięki czemu smoczek można włożyć w dowolną stronę.

Smoczek symetryczny

Smoczek symetryczny charakteryzuje się identycznie spłaszczonym kształtem od góry i od dołu. Dobrze dopasowuje się więc do jamy ustnej niezależnie od tego, w jaki sposób go włożymy.

U wcześniaków nie wykształca się odruch ssania. Dlatego smoczki mogą być dla nich pomocne. Jednak ze względu na mały rozmiar oraz konieczność sprostania specyficznym potrzebom dzieci urodzonym przedwcześnie smoczki dla wcześniaków to produkty specjalistyczne, dostępne jedynie w sklepach medycznych. Różnią się od tych, które są przeznaczone dla noworodków urodzonych w terminie, między innymi:

• rozmiarem– najczęściej zwykłe smoczki w rozmiarze 0 są za duże dla wcześniaków. Trzeba na to bardzo uważać, bo za duży smoczek może być przyczyną problemów rozwojowych jamy ustnej, a czasem też zniechęca dziecko do ssania. Produkty przeznaczone dla wcześniaków mają trochę mniejsze gumki, dzięki czemu pasują do ich jamy ustnej,
• kształtem– smoczek dla wcześniaka ma inny kształt gumki. Jest on bardziej anatomiczny, dzięki czemu nauka odruchu ssania przebiega prawidłowo. Taki kształt sprawia też, że dziecku łatwiej jest ssać pierś mamy. Tarcza w smoczkach dla wcześniaków jest z kolei odpowiednio wycięta, dzięki czemu nie przeszkadza ona w jednoczesnym stosowaniu sondy do karmienia lub innego specjalistycznego sprzętu,
• materiałem– zazwyczaj to delikatny silikon lub lateks. Ważne, żeby materiał, z którego wykonany jest smoczek dla wcześniaka, był miękki, elastyczny i ciepły. Powinien naśladować brodawkę kobiety i dopasować się do kształtu jamy ustnej dziecka. Dzięki temu nie będzie wywierał zbyt dużego nacisku na dziąsła i język.

Kiedy już wiemy, jakie są funkcje, rodzaje i kształty smoczków, warto przed zakupem smoczka wziąć pod uwagę jeszcze kilka innych, ważnych czynników. Są to między innymi:

• rozmiar– jest istotny nie tylko w przypadku wcześniaków; warto zwracać uwagę na oznaczenia rozmiaru na produktach, żeby nie wybrać zbyt małego lub zbyt dużego smoczka. Może to zaburzyć prawidłowy rozwój mięśni, szczęk, podniebienia i języka. Najczęściej stosowany podział smoczków ze względu na rozmiar, podyktowany wiekiem dziecka, to: od urodzenia do 3. miesiąca życia, od 3. do 6. miesiąca życia oraz od 6. do 18. miesiąca życia. Zdarzają się też smoczki oznaczone literami A (do 6. m.ż.), B (do 18. m.ż.), C (powyżej 18. m.ż.) lub cyframi: 0 (dla noworodków), 1 (0–6 m.ż.), 2 (6–18 m.ż.), 3 (18–36 m.ż.).
• tarcza –powinna być dobrze wyprofilowana i mieć otwory wentylacyjne. W przeciwnym razie pod plastikiem może gromadzić się ślina. A to często prowadzi do wysypki, odparzeń i zaczerwienienia skóry wokół ust, która jest bardzo delikatna.
• bezpieczeństwo –smoczek musi mieć atest, nie może zawierać BPA (bisfenolu A).

Wszystkie te czynniki są bardzo ważne. Jednak nie zapominajmy o tym, żeby obserwować dziecko i jego reakcje na smoczek, który kupimy. Bo może się okazać, że to, co sprawdza się u innych niemowląt w tym wieku, u naszego dziecka zupełnie się nie sprawdzi.