Jak wykryć wczesną ciążę?

Test ciążowy wykonywany jest przez kobiety, które starają się o dziecko. Wówczas test ciążowy wykonywany jest w celu potwierdzenia ciąży. Inną sytuacją, w której kobieta sięga po test ciążowy, jest ryzykowny stosunek seksualny, w efekcie którego mogło dojść do nieplanowanego zapłodnienia. Testy ciążowe wykonywane są także przez kobiety stosujące rozmaite metody antykoncepcji, u których pojawiają się oznaki mogące sugerować ciążę, np. spóźniający się okres czy poranne nudności.  

Jak wykryć wczesną ciążę? Pierwszym testem ciążowym, który jest wykonywany przez większość kobiet jest domowy test ciążowy – paskowy, strumieniowy lub płytkowy. Tego typu testy bazują na oznaczaniu poziomu beta – HCG, czyli gonadotropiny kosmówkowej. Jest to hormon syntetyzowany przez zarodek, a potem przez łożysko. Synteza tego związku rozpoczyna się w momencie implantacji zarodka w mięśniówce macicy, a zatem po około 7-10 dniach. Wówczas wzrasta poziom gonadotropiny kosmówkowej zarówno we krwi kobiety ciężarnej, jak i w moczu. Oznacza to, że około 10. dnia po zapłodnieniu możliwe jest już wykonanie testu ciążowego.  

Domowe testy ciążowe mogą mieć postać: 

• paskowych testów ciążowych, które należy zamoczyć w próbce moczu, 
• strumieniowych testów ciążowych, umieszczanych bezpośrednio pod strumieniem moczu, 
• płytkowych testów ciążowych, w przebiegu których niewielką objętość moczu należy pobrać pipetką na specjalną płytkę. 

Testy płytkowe oraz strumieniowe dostępne są także w postaci testów cyfrowych. W celu wykonania domowego testu ciążowego wykorzystywana jest poranna próbka moczu o największym zagęszczeniu, w której stężenie beta – HCG jest najwyższe.  

Wynik dodatni uzyskany w domowym teście ciążowym wymaga potwierdzenia w laboratorium. Wówczas poziom gonadotropiny kosmówkowej oznaczany jest we krwi. Pobierana jest próbka krwi o dowolnej porze dnia, pacjentka nie musi być na czczo. Tego typu badanie powinno być wykonane najwcześniej około 7-10 dnia po zapłodnieniu.  

Interpretacja testu ciążowego i jego wiarygodność

Oznaczanie poziomu gonadotropiny kosmówkowej we krwi uznawane jest za najdokładniejszy test ciążowy. Czułość tego badania w 7-10 dniu po zapłodnieniu wynosi 100 proc. Norma beta – HCG we krwi to poniżej pięciu mIU/ l. Wynik potwierdzający ciążę to beta HCG powyżej pięciu mIU/ l. Poziom hormonu wzrasta od momentu zapłodnienia i osiąga maksymalną wartość około 11-12 tygodnia ciąży, po czym stopniowo maleje, utrzymując podwyższony poziom do końca ciąży. Jak wykryć bardzo wczesną ciążę? Wartości beta HCG w poszczególnych tygodniach ciąży przedstawiają się następująco: 

• 3 tydzień: 5 – 50 mIU/ l, 
• 4 tydzień: 5 – 426 mIU/ l, 
• 5 tydzień: 18 – 7340 mIU/ l, 
• 6 tydzień: 1080 – 56 500 mIU/ l, 
• 7 – 8 tydzień: 7650 – 229 000 mIU/ l, 
• 9 – 12 tydzień: 25 700 – 280 000 mIU/ l, 
• 13 – 16 tydzień: 13 300 – 254 000 mIU/ l, 
• 17 – 24 tydzień: 4060 – 165 400 mIU/ l, 
• 25 – 40 tydzień: 3640 – 117 000 mIU/ l. 

 Należy pamiętać, że podwyższony poziom beta HCG może towarzyszyć innym niż ciąża przyczynom – rakowi jajnika czy nowotworowi trofoblastu. Takie sytuacje są jednak bardzo rzadkie. 

Jeśli chodzi o interpretację domowych testów ciążowych – nie są to testy ilościowe, podające dokładny poziom beta HCG, ale testy półilościowe. Dodatni wynik testu oznacza, że stwierdzana jest podwyższone stężenie beta HCG, ale bez podania konkretnych wartości liczbowych. W przypadku testu paskowego wynik dodatni stwierdzany jest wówczas, gdy pojawiają się dwa paski na teście. Jeden pasek oznaczony jest jako C – kontrola, a drugi jako T – właściwy test. W podobny sposób interpretowany jest wynik testu płytkowego – jedna kreska to brak ciąży, dwie kreski to ciąża. Z kolei w okienku testu cyfrowego pojawia się symbol plusa lub komunikat słowny. Wiarygodność domowych testów ciążowych określana jest na około 90 proc. Im bardziej czuły test, tym bardziej wiarygodne jest wczesne wykrywanie ciąży.  

Inne sposoby na wczesną ciążę

Poza wykonaniem testów ciążowych, wczesne wykrywanie ciąży jest możliwe za pomocą badania USG. Kiedy USG najwcześniej wykryje ciążę? Możliwe jest to około czwartego tygodnia ciąży, gdy uwidocznić można pęcherzyk ciążowy obecny w jamie macicy. Inną, mało czułą metodą jest pomiar temperatury ciała. Ciąży towarzyszy wzrost temperatury ciała do około 37 stopni, który utrzymuje się przez dłuższy czas. Natomiast gdy nie dojdzie do zapłodnienia, temperatura ciała spada przed krwawieniem miesięcznym. 

Pierwsze objawy ciąży

Często bywa tak, że pierwszym wskazaniem do wykonania testu ciążowego jest pojawienie się objawów sugerujących ciążę. Najbardziej oczywistym sygnałem jest opóźnienie okresu. Inne objawy wczesnej ciąży to nudności i wymioty (zwłaszcza o poranku) zmęczenie, częstsze oddawanie moczu, wrażliwość na zapachy, tkliwość i bolesność piersi czy wahania nastroju. Implantacji zarodka, która następuje 7-10 dni po zapłodnieniu, może towarzyszyć ból podbrzusza oraz niewielkie krwawienie.