Ile przed porodem się puchnie?

Opuchlizna w ciąży przed porodem to problem bardzo powszechny. Będąc w zaawansowanej ciąży, z pewnością zauważyłaś, że coraz częściej twoje łydki oraz kostki puchną, szczególnie, jeżeli przez długi czas przebywałaś w jednej pozycji. Obrzęki w III. trymestrze ciąży nie powinny jednak być powodem do szczególnego niepokoju, gdyż ich powstawanie jest fizjologiczną adaptacją organizmu do ciąży. Pamiętaj, że na wielkość obrzęków wpływają m.in. ilość spożywanej soli, objętość wypijanych w ciągu dnia płynów oraz pogoda. W tym okresie pamiętaj więc w sposób szczególny o piciu większej niż zazwyczaj ilości wody, wybieraj wygodne i przewiewne obuwie, zadbaj o zbilansowane i zdrowe posiłki, nie przemęczaj się i odpoczywaj ze stopami uniesionymi ku górze.

Skąd biorą się obrzęki?

Obrzęki przed porodem spowodowane są przede wszystkim wzrostem objętości krwi krążącej w organizmie przyszłej mamy i uciskiem macicy na naczynia żylne miednicy oraz żyłę główną dolną.

Ile przed porodem się puchnie? Ilość krwi zwiększa się o nawet 50 proc. w porównaniu do stanu sprzed ciąży. Jest to objętość niebagatelna, jeżeli weźmiemy pod uwagę, że w przypadku kobiety ważącej 50 kg przyrost taki wynosi mniej więcej 1,5 litra. Zwiększenie ilości krwi krążącej jest spowodowane zatrzymaniem wody w organizmie. Odpowiadają za to hormony, a dokładnie układ renina-angiotensyna-aldosteron, który zatrzymuje w organizmie kobiety ciężarnej sód, a tym samym wodę. Większa objętość krwi w twoim organizmie to swego rodzaju polisa ubezpieczeniowa, która ma na celu zabezpieczyć cię podczas porodu i związanej z nim ewentualnej utraty krwi.

Największy wzrost objętości krwi krążącej przypada na okres pomiędzy 28. a 34. tygodniem ciąży. Po tym okresie jej ilość pozostaje na stałym poziomie aż do czasu porodu. Zwiększenie objętości krwi krążącej i ucisk macicy na naczynia powoduje zastój w żyłach kończyn dolnych. Wzrost ciśnienia w ich wnętrzu jest niemal trzykrotny w porównaniu ze stanem sprzed ciąży. Utrudniony odpływ krwi z kończyn dolnych prowadzi nie tylko do puchnięcia nóg przed porodem, ale także może przyczynić się do powstawania żylaków, hemoroidów czy nawet wystąpienia zakrzepicy żył głębokich prowadzącej niekiedy do zatorowości płucnej.

Nie lekceważ puchnięcia przed porodem!

Czy opuchlizna w ciąży przed porodem zawsze jest fizjologiczna? Okazuje się, że nie. Obrzęki w ciąży mogą świadczyć o istnieniu stanu przedrzucawkowego, zwanego inaczej zatruciem ciążowym, gestozą lub preeklampsją. Jest on spowodowany nieprawidłowym zagnieżdżaniem się zarodka w jamie macicy i powstaniem patologicznego krążenia w obrębie łożyska. Do objawów stanu przedrzucawkowego należą m.in. nadciśnienie tętnicze współwystępujące z białkomoczem, zaburzeniami związanymi z narządami wewnętrznymi lub zahamowaniem wzrastania płodu (FGR/IUGR). Obrzęki związane ze stanem przedrzucawkowym różnią się jednak od typowej opuchlizny w ciąży przed porodem. Pojawiają się z reguły nagle i lokalizują się nie tylko w kończynach dolnych, ale także np. na twarzy. Pamiętaj, że stan przedrzucawkowy to bezpośrednie zagrożenie dla ciebie oraz twojego dziecka i zawsze powinien być leczony w ośrodku specjalistycznym.

Inną sytuacją, która może wywołać nadmierne i nagłe opuchnięcie nogi, jest żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, w której wyróżnić możemy zakrzepicę żył głębokich (ZŻG) i zatorowość płucną (ZP). Jeżeli jedna z nóg nagle stała się czerwona, opuchnięta, bolesna oraz cieplejsza, istnieje duża szansa, że w jej żyłach uformował się zakrzep. Mamy wtedy do czynienia z zakrzepicą żył głębokich. Jest to o tyle niebezpieczne, że jeżeli zakrzep taki oderwie się od ściany naczynia, może powędrować do prawego przedsionka, prawej komory, a następnie do tętnicy płucnej. Światło tętnic w płucach staje się coraz mniejsze, więc na pewnym etapie może dojść do zatkania naczynia. Dochodzi wtedy do tzw. zatorowości płucnej, która stanowi bezpośrednie zagrożenie życia i jest stanem nagłym w medycynie.

Jakie inne dolegliwości mogą cię spotkać przed porodem?

Oprócz obrzęków, przed porodem przyszłe mamy zmagają się również z innymi dolegliwościami. Jedną z nich są z pewnością bóle pleców, które związane są ze zmianą środka ciężkości. W tym okresie dochodzi również do wzrostu wydzielania relaksyny, co skutkuje rozluźnieniem spojenia łonowego, a także spadkiem napięcia wszystkich mięśni organizmu kobiety. Rozluźnieniu ulega również mięśniówka przełyku, prowadząc tym samym do cofania się treści żołądkowej i odczuwania przez przyszłą mamę zgagi. Mogą również doskwierać ci inne problemy związane z przewodem pokarmowym, takie jak wzdęcia czy zaparcia spowodowane przez ucisk macicy na jelita. Pod koniec ciąży bardzo szybko zwiększa się masa twojego ciała. Przyjmuje się, że prawidłowy przyrost w tym okresie powinien wynosić nie więcej niż pół kilo na tydzień. Problemy mogą pojawić się również, jeżeli chodzi o sen i znalezienie odpowiedniej pozycji w nocy. Coraz częściej możesz także doświadczać skurczów przepowiadających, które objawiają się jako kilkusekundowe twardnienie macicy.

Zobacz infografikę – Formalności po porodzie