Jak przygotować córkę na pierwszy okres?

Pojawienie się krwawienia miesiączkowego niewątpliwie jest ważną chwilą w życiu każdej nastolatki. Wyznacza ono symboliczną granicę, po przekroczeniu której dziewczynka staje się kobietą, przede wszystkim w ujęciu biologicznym. 

Okres jest ważnym aspektem dojrzewania płciowego – wraz z nim zmienia się sylwetka młodej kobiety: pojawia się owłosienie łonowe, piersi zmieniają swój kształt i rozmiar, a biodra stają się bardziej zaokrąglone. Co więcej, od momentu pierwszego okresu nastolatki mogą zachodzić w ciążę (zwykle pierwsze cykle są bezowulacyjne, jednak nie należy przyjmować tego za pewnik). 

Pojawia się u nich także popęd seksualny, czyli libido, który może nasilać się podczas owulacji. Wówczas dziewczynka może szukać samospełnienia w postaci masturbacji. Dlatego też warto zaplanować z nią rozmowę na temat seksu i zabezpieczania się przed niechcianą ciążą. 

Jednym z nowych trendów jest organizowanie tzw. period party, czyli przyjęcia z okazji pojawienia się pierwszego okresu. Trend ten narodził się w krajach anglosaskich i jest próbą normalizacji tematu dojrzewania płciowego. W Polsce stosunkowo rzadko organizuje się przyjęcia z tego powodu, jednakże niekiedy mama z córką celebrują tę ważną chwilę, np. wypadem na masaż, kolacją w ulubionej restauracji czy też wypadem do kina. 

Kiedy pojawia się pierwszy okres?

Czas, w którym pojawia się pierwsza miesiączka jest bardzo ważny, gdyż determinuje moment, w którym należy przeprowadzić rozmowę na ten temat. W Polsce statystycznie miesiączka pojawia się u dziewcząt pomiędzy 9. a 16. rokiem życia. Natomiast średni wiek pierwszego okresu to 12 lat i 9 miesięcy, czyli pomiędzy szóstą a siódmą klasą podstawówki. Nie istnieje żaden skuteczny mechanizm czy też algorytm, który pozwala przewidzieć czas wystąpienia pierwszej miesiączki.

Podstawą w przygotowaniu dziewczynki na pierwszy okres jest rozmowa na temat dojrzewania płciowego. Nie musi to być jedna oficjalna rozmowa przy stole, ale kilka rozmów, w których będziemy dozować informacje i dostosowywać je do wieku dziecka i jego możliwości poznawczych. 

Przede wszystkim nie należy ukrywać przed córką faktu, że same miesiączkujemy, zwłaszcza jeśli zapyta np. o powód kupowania podpasek czy o tampony. Dzięki temu sprawimy, że nasze dziecko będzie uznawało okres za coś naturalnego, czego nie należy się wstydzić. 

W trakcie procesu oswajania córki z tematem dojrzewania płciowego, warto uświadomić ją przede wszystkim, czym jest miesiączka, jak ona wygląda, jak przebiega. Należy przy tym używać prostego języka, odpowiadając cierpliwie na każde pytanie swojej pociechy. Dobrym pomysłem jest podkreślenie, że okres zwiastuje pewien etap dojrzewania i jest procesem fizjologicznym, pojawiającym się u każdej kobiety, a także stanowiącym ważną informację o stanie zdrowia. 

Warto też powiedzieć, że okres pojawia się cyklicznie, a jego wyznacznikiem jest tzw. cykl miesiączkowy, który rozpoczyna się od pierwszego dnia miesiączki i trwa do dnia poprzedzającego kolejną menstruację. Zwykle cykl ten trwa od 24 do 35 dni, ale na początku może być nieregularny. Sam okres, czyli krwawienie miesiączkowe, trwa od 3 do 7 dni i mogą towarzyszyć mu nieprzyjemne objawy, w tym m.in. bóle podbrzusza. 

Jeśli nasza córka już dostanie pierwszego okresu, można ją również poinformować o objawach, które powinny zwrócić jej uwagę. Dobrą praktyką jest również udanie się z nią na pierwszą wizytę do ginekologa. 

Świetną pomocą dla miesiączkującej nastolatki jest pokazanie jej różnego rodzaju aplikacji, które pomagają w obliczaniu przewidywalnej daty kolejnego okresu, a także pokazują średnią długość cyklu. Możemy też podsunąć młodej kobiecie różne książki o dojrzewaniu, które uporządkują jej wiedzę. Wśród tytułów godnych uwagi można wymienić m.in.: „Twój dziewczyński przewodnik po dorastaniu”, „Miesiączka chcę wiedzieć!” czy też „Maja dorasta. Niezbędnik dorastającej dziewczynki”.

Jak rozmawiać o pierwszej miesiączce?

Rozmowę na temat pierwszej miesiączki zwykle przeprowadzają ze swoimi córkami mamy – jest to dla nich łatwiejsze ze względu na wspólnotę doświadczeń i odpowiednią wiedzę. Najlepiej zaznajamiać dziecko z kwestiami dotyczącymi dojrzewania płciowego stopniowo, a także nie ukrywać faktu miesiączkowania (np. nie chować przed córką tamponów czy podpasek).

Jeśli pojawią się pytania, to należy wszystkie nurtujące kwestie wyjaśnić w rzeczowy sposób, używając przy tym prostego języka. Jeśli jednak pytania dziecka będą zbyt trudne, to możemy zabrać dziecko do zaufanego ginekologa na pierwszą wizytę zapoznawczą.

Ważnym elementem przygotowania dziewczynki do pierwszego okresu jest zakup zabezpieczających środków higienicznych. Dobrym pomysłem jest udanie się z dzieckiem do drogerii i wspólne skompletowanie tzw. pakietu miesiączkowego, który powinien obejmować nie tylko podpaski czy tampony, ale również bieliznę na zmianę, środki przeciwbólowe, a także kosmetyki do higieny intymnej w wersji miniaturowej. 

Wśród dostępnych środków higienicznych zabezpieczających przed krwią menstruacyjną należy wymienić: podpaski (w wariancie na noc i na dzień), tampony, kubeczki menstruacyjne oraz wkładki higieniczne. Szczególne kontrowersje i dyskusje budzi używanie tamponów przy pierwszym okresie. Jest to spowodowane m.in. często powielanym mitem, mówiącym, że tampony mogą przebić błonę dziewczyną. 

Jest to oczywiście nieprawda, jednak z uwagi na wygodę i łatwość aplikacji na początku należy wybierać tampony o małym rozmiarze. Warto przy tym poinstruować nastolatkę na temat zasad ich używania, w tym m.in. o konieczności ich wymiany co kilka godzin. Niemniej jednak, zdaniem niektórych ginekologów, podpaski są odpowiedniejsze na pierwsze miesiączki, gdyż dzięki nim łatwiej jest utrzymać higienę. Jeśli mamy wątpliwości co do tego, co będzie lepsze na pierwszą miesiączkę – tampony czy podpaski – warto udać się do ginekologa.