Jak objawia się bostonka u dziecka?

Bostonka, czyli choroba bostońska, to choroba wirusowa. Bostonkę powodują wirusy z rodzaju enterowirusów, m.in. Coxsackie. Nazywana jest również chorobą dłoni, stóp i jamy ustnej lub HFMD od angielskiego skrótu tych słów (hand, foot, mouth disease). Najczęściej w powodu bostonki cierpią niemowlęta i dzieci do 5. r.ż. To choroba typowa dla żłobków i przedszkoli. 

Choroba bostońska u dzieci trwa zwykle 7–10 dni. Charakterystyczne dla bostonki są zmiany w obrębie jamy ustnej, skóry dłoni i stóp. Ponieważ jest to choroba wirusowa, na bostonkę można chorować kilka razy w życiu.

Bostonka u dziecka na początku daje nietypowe objawy. Te symptomy łatwo pomylić z innymi dolegliwościami. Okres wylęgania bostonki to ok. 3–5 dni, w trakcie których choroba nie daje objawów. 

Następnie u dzieci pojawiają się: 

• ból gardła, nadżerki w gardle, ostre zapalenie gardła,
• ogólne złe samopoczucie,
• brak apetytu, omawianie picia, trudności w przełykaniu śliny – chore na bostonkę dziecko nie chce jeść z powodu bólu gardła i powstających ranek,
• gorączka zwykle do 39 st. C. przez ok. 48 godzin,
• pękające pęcherzyki z czerwoną obwódką w gardle, niekiedy wypełnione płynem – mlecznym albo przezroczystym,
• wysypka na dłoniach i stopach, rzadziej – na kolanach, łokciach, pośladkach, w kroczu,
• w cięższych przypadkach wysypka na kończynach jest bolesna i przechodzi w owrzodzenia,
• łuszczenie skóry dłoni i stóp po przechorowaniu,
• po 1,5 miesiąca od przechorowania mogą pojawić się bruzdy na paznokciach, białe zmiany, odchodzenie i łuszczenie płytki paznokcia,
• do rzadko spotykanych objawów należą dolegliwości żołądkowe i trawienne.

Ile trwa bostonka u dziecka? Zwykle choroba trwa nie dłużej niż 10 dni. Przy bostonce dziecko nie chce jeść, może być senne i marudne. Zanim jednak bostonka u dziecka da pierwsze objawy, można ją pomylić z innymi chorobami często występującymi u dzieci. Najbardziej charakterystycznym objawem bostonki są grudki i pęcherzyki w buzi dziecka. 

Większość zachorowań dotyczy najmłodszych dzieci. Najczęściej rozpoznaje się bostonkę u rocznych dzieci, dwulatków i trzylatków. Z wiekiem układ odpornościowy coraz lepiej radzi sobie w starciu z wirusami. 

– Wielu rodziców przyprowadza dzieci z objawami infekcji do żłobków i przedszkoli. Powoduje to szybkie rozprzestrzenianie się chorób. Powinniśmy pomyśleć o innych dzieciach, które złapią wirusy. Musimy też pomyśleć o naszym dziecku. Maluch jest bardziej narażony na inne bakterie, wirusy i powikłania. Na szczęście teraz, w dobie covid, zwraca się większą uwagę na to, żeby dzieci z infekcjami nie przychodziły do placówek – mówi Anna Jankowska, opiekunka medyczna.

Leczenie bostonki u dzieci, podobnie jak innych chorób wirusowych, jest objawowe. W leczeniu bardzo istotna jest izolacja chorej osoby, aby nie doszło do większej liczby zakażeń. 

Bostonką można się zarazić przez:

• Nieumyte ręce po kontakcie z wirusami, wydzielinami i wydalinami. Choroba bostońska to jedna z tzw. chorób brudnych rąk – pamiętajmy, że chodzi nie tylko o zanieczyszczenia widoczne gołym okiem. Zanieczyszczenia mogą znajdować się na zabawkach, przedmiotach codziennego użytku. Dlatego do większości zakażeń dochodzi w skupiskach dzieci – żłobkach, przedszkolach. 
• Wirusy mogą znajdować się w ślinie, plwocinie, katarze, kale, płynie z pęcherzyków. 
• Transmisja wirusa może nastąpić w czasie kichnięcia, ale i przytulania czy przewijania chorego malucha.

Jaki jest okres zarażania w przypadku bostonki u dzieci? 

• Wyleganie bostonki trwa 3–5 dni. 
• Zmiany na skórze pojawiają się ok. 2.–3. dnia bostonki.
• Wirusy powodujące bostonkę organizm wydala przez kolejnych 6 do 10 tygodni.
• Wirusy powodujące bostonkę mogą być obecne w wydzielinach dróg oddechowych i jamy ustnej nawet do miesiąca.

Leczenie bostonki u dzieci jest objawowe.

Na świąd przy wysypce w chorobie bostońskiej można podawać środki przeciwhistaminowe. Na odwodnienie w przypadku bostonki należy podawać napoje, które nie podrażniają obolałego gardła. 

Antybiotyki podaje się jedynie w przypadku nadkażeń bakteryjnych na skórze, na które szczególnie narażone są dzieci z atopowym zapaleniem skóry. Na gorączkę przy bostonce można podawać środki przeciwgorączkowe.

Powikłania bostonki to najczęściej nadkażenia bakteryjne ranek na stopach, dłoniach i w buzi. Możliwe jest również odwodnienie z powodu niechęci do jedzenia i picia u dzieci z bostonką. Rzadko zdarzają się powikłania neurologiczne, jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie móżdżku, porażenia itp. Dlatego nie lekceważmy objawów, bo nigdy nie wiemy, czy nasze dziecko doświadczy lekkiego czy cięższego przebiegu bostonki.