Co powinno umieć dziecko w wieku przedszkolnym?
Spis treści:
Jakie jest dziecko w wieku przedszkolnym?
Okres życia nazywany przedszkolnym jest jednym z ważniejszych etapów w rozwoju dziecka. Cechuje go bogactwo i zróżnicowanie w przejawianiu emocji. U dzieci w wieku przedszkolnym radość i euforia mieszają się z gniewem i złością. Dzieci szybko zapamiętują to, co zawiera ładunek emocjonalny.
W związku z rozpoczęciem nowego etapu życia wzrasta potrzeba poczucia bezpieczeństwa i akceptacji. Choć maluchy często są jeszcze nieśmiałe, skryte i wycofane, komunikacja z dzieckiem w wieku przedszkolnym staje się coraz łatwiejsza. Przedszkolaki nawiązują nowe relacje z rówieśnikami, zawiązują pierwsze przyjaźnie. Stają się bardziej samodzielne:
- Samodzielność umysłowa to zdolność podejmowania decyzji i rozwiązywania problemów.
- Samodzielność praktyczna pozwala na poradzenie sobie z wyzwaniami porządkowymi i samoobsługowymi.
- Samodzielność społeczna to umiejętność współdziałania z rówieśnikami i opiekunami. Porozumiewanie się z nimi i branie odpowiedzialności za podejmowane decyzje społeczne.
Wyobraźnia dziecka w wieku przedszkolnym rozwija się, pojawiają się fantazje i marzenia. – (…)Wyobraźnia wydaje się nie mieć w tym wieku żadnych granic. W tym nowym wzlocie imaginacji, który zaczyna się w wieku trzech i pół roku, bardzo cenni mogą być wymyśleni towarzysze zabaw. (…) Trzeba jednak pamiętać, że dla dziecka w tym wieku granica między fikcją a rzeczywistością jest bardzo cienka – piszą Frances L. Ilg, Louis Bates Ames i Sidney M. Baker w książce Rozwój psychiczny dziecka od 0 do 10 lat.
Przedszkolaki wyróżniają się bardzo dużą ruchliwością – skaczą, biegają, wspinają się, a w wieku 5-6 lat potrzeba ruchu nasila się jeszcze.
Niestety, u przedszkolaków mogą pojawić się zaburzenia emocjonalno-lękowe. Nerwica u dzieci w wieku przedszkolnym polega na nadmiernie lękowej reakcji na stres. Lęk i niepokój uniemożliwiają im przystosowanie się do nowej sytuacji i wymagań otoczenia. Obgryzanie paznokci, nocne moczenie się czy lęki są pierwszymi niepokojącymi objawami.
Wszechstronny rozwój przedszkolaka
Rozwój dzieci w wieku przedszkolnym jest bardzo dynamiczny. Przedszkolaki szybko przyswajają wiedzę i uczą się nowych rzeczy.
Warto zadbać, by dziecko w wieku przedszkolnym rozwijało się wszechstronnie, co oznacza, że nie można zaniedbać żadnego rodzaju jego aktywności. Ważne jest także, by pobudzać wszystkie formy dziecięcej aktywności – aktywność umysłu (myślenie, koncentracja, pamięć), przeżycia emocjonalne, ruch drobnych mięśni i całego ciała, relacje rówieśnicze.
Głównym rodzajem aktywności przedszkolaków są różnego rodzaju gry i zabawy i to właśnie dzięki nim stymulujemy i kształtujemy ich rozwój. Ważne jest, by stwarzać dziecku okazje do przeżywania nowych doświadczeń, poznawania świata, próbowania i odkrywania swoich pasji.
Czego uczyć dziecko w wieku przedszkolnym?
Dzieci codziennie uczą się i poznają nowe rzeczy. Są ciekawe świata i chętnie chłoną wiedzę, dlatego warto zadbać o szczególny rozwój zdolności dziecka w wieku przedszkolnym.
To rolą rodzica i opiekuna w przedszkolu jest tłumaczenie dzieciom poszczególnych zjawisk, pokazywanie rozwiązań i zapoznawanie ze światem.
By wspierać rozwój i myślenie dziecka w wieku przedszkolnym, wykonywane przez niego czynności warto dostosować do jego dotychczasowych zdolności i umiejętności. Warto zadbać o rozwój ruchowy dziecka – zapisać je na basen, zajęcia sportowe, taniec. Dzięki temu przedszkolak nie tylko rozładuje nadmierne pokłady energii, ale także pobudzi mózg do pracy. Należy również wspierać rozwój intelektualny, w czym pomogą gry kształtujące logiczne myślenie. Warto pracować nad rozwojem manualnym, który przygotuje do nauki pisania.
Na co uważać, wychowując przedszkolaka?
Do tego, że wychowanie dziecka w wieku przedszkolnym jest ogromnym wyzwaniem, nikogo nie trzeba przekonywać. Musimy pamiętać, że przedszkolaki powielają zachowania, które widzą w swoim otoczeniu. Dlatego tak ważne jest, by rodzice dawali dobry przykład. To doskonała okazja, aby nauczyć dzieci właściwych zachowań, na co duży wpływ ma odpowiednia motywacja. Motywacja dziecka w wieku przedszkolnym to nie tylko system kar i nagród, ale i chwalenie za osiągnięte wyniki czy wspólne spędzanie czasu.
Ważne, by stale przyglądać się dziecięcym emocjom, tak by możliwie najszybciej zauważyć niepokojące zachowania. Nieśmiałość u dzieci w wieku przedszkolnym to częsty problem, który hamuje rozwój i przyczynia się do powstawania problemów w wielu sferach życia. Skryte i wycofane maluchy nie czują się dobrze w nowym otoczeniu, pośród nowych osób, co sprawia, że niechętnie chodzą do przedszkola. Niezwykle ważne jest, by od samego początku budować z dzieckiem dobre relacje, uczyć go otwartości, szczerości i odwagi. Rodzice powinni wzmacniać u dziecka poczucie własnej wartości i pobudzać w nim kreatywność, ciekawość świata i elastyczność.
Źródła:
- L. Frances Ilg, L. Ames Bates, S. Baker, Rozwój psychiczny dziecka od 0 do 10 lat, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2019.