Spis treści:
Skutki nieleczonej alergii mogą być bardzo poważne, jednak wiele osób wciąż bagatelizuje tę przypadłość. Alergiczny nieżyt nosa potrafi być uciążliwy, ale gdy sezon pylenia mija, szybko o przykrych objawach zapominamy. Niestety, nieleczona alergia może z czasem przekształcić się w astmę. Szybka diagnostyka alergii i wdrożenie leczenia, np. w postaci odczulania może znacząco poprawić komfort życia chorego.
Skutki alergii
Alergia to wg definicji nieprawidłowa immunologiczna reakcja ustroju na substancje środowiska naturalnego i skażonego, pojawiająca się po pewnym okresie ich tolerancji. Najczęstszymi alergenami wziewnymi są pyłki roślin, zarodniki grzybów, roztocza kurzu domowego i roztocza mączne oraz naskórek zwierząt. Ekspozycja na alergeny może prowadzić do wystąpienia:
Do powikłań alergii wziewnej należy: zapalenie spojówek, zapalenie zatok przynosowych, polipy nosa, zapalenie ucha czy przewlekły kaszel.
Skutki nieleczonego alergicznego nieżytu nosa
Wiosna, pyłki, katar – sytuacja powtarza się każdego roku. Liczycie, że samo przejdzie, bo to w końcu „tylko katar”? To zła strategia. Alergiczny katar rzeczywiście ustaje, gdy kończy się kontakt z alergenami, ale może się zdarzyć, że w kolejnych sezonach objawy będą się nasilać, co więcej – pojawią się nowe.
Scenariusz zazwyczaj wygląda tak: było napadowe kichanie i lało się z nosa, jest duszący kaszel (wyjątkowo męczący w nocy), świszczący oddech, po biegu za piłką czy jeździe na rowerze pojawiają się duszności. Sytuacja wymyka się spod kontroli. W przypadku powodowanej alergią astmy nie sprawdza się ani strategia przeczekania, ani tłumienie objawów dostępnymi bez recepty lekami. To działanie na krótką metę, które poprawia komfort funkcjonowania i w szczycie pylenia pozwala swobodniej oddychać, ale z leczeniem przyczyn problemu ma niewiele wspólnego. A nieleczona alergia może prowadzić do pojawienia się kolejnych uczuleń (np. do alergii na pyłki traw dołącza alergia na drzewa lub chwasty), z miesiąca kichania robią się trzy, dochodzą do tego zmiany skórne. Tak rozpoczyna się marsz alergiczny, który trzeba zatrzymać, bo może zakończyć się astmą.
Nieleczona alergia - powikłania
Alergie są przyczyną ponad 80 proc. przypadków astmy u dzieci, dlatego bezwzględnie trzeba je diagnozować i leczyć. Ustalenie, co uczula, to podstawa sukcesu. Czasem droga do wykrycia alergenów bywa długa. Podstawą jest dokładny wywiad przeprowadzony z rodzicami, drobiazgowa obserwacja małego pacjenta, w końcu testy alergiczne. Gdy znamy winowajców, lekarz dobiera odpowiednią terapię, rozwój astmy zahamować może odczulanie. Astma alergiczna jest groźna, gdy pozostawiona sama sobie. Zaś wcześnie wykryta i prawidłowo leczona pozwala normalnie funkcjonować.
Powikłaniem nieleczonej alergii mogą być także częstsze infekcje górnych dróg oddechowych takie jak przeziębienie i grypa. Uznaje się, iż u nawet 1/3 dzieci cierpiących na nawracające infekcje górnych dróg oddechowych przyczyną choroby jest właśnie alergia.
Skutki przerwania odczulania
Odczulanie to potoczna nazwa immunoterapii alergenowej, która polega na podawaniu osobom uczulonym podskórnie lub podjęzykowo alergenu. Dawki alergenu są stopniowo zwiększane. W kolejnych etapach leczenia podaje się dawki podtrzymujące przez 3-5 lat. Efekty odczulania utrzymują się przez kilka lat po zaprzestaniu terapii.
Przerwanie odczulania na wcześniejszym etapie niż zalecany przez alergologa może spowodować nieskuteczność przeprowadzonego leczenia. Uznaje się, że ostateczny efekt odczulania zależy od podanej łącznie dawki. Jeśli objawy alergii ulegną nasileniu, konieczne może okazać się ponowne zastosowanie immunoterapii.
Jak leczyć alergię?
Kluczem do skutecznego leczenia alergii jest odpowiednia diagnostyka. Celem terapii jest złagodzenie objawów, poprawa jakości życia i zapobieganie powikłaniom. Lekarz zleca wykonanie badań diagnostycznych, do których należą m.in punktowe testy skórne lub pomiar stężenia swoistych IgE w surowicy, a następnie dobiera odpowiednie leki. W leczeniu alergii stosuje się m.in leki przeciwhistaminowe, glikokortykosteroidy, adrenalinę, cholinolityki i leki pobudzające receptory alfa- i beta-adregeniczne. U niektórych osób pomocne może okazać się wspomniane już wcześniej odczulanie.
Źródła:
- E. Jura-Szołtys, B. Rogala, “Immunoterapia w alergiach sezonowych”. Alerg. Astma Immunol., vol. 21, no. 1, pp. 44–48, 2016.
- W. Brzoznowski, “Standardy diagnostyczne i terapeutyczne alergicznego nieżytu nosa”, Forum Med. Rodz., vol. 3, pp. 173–180, 2009.