Rumień noworodkowy – objawy, przyczyny, leczenie

Toksyczny rumień noworodkowy (ETN, erythema toxicum neonatorum) to niegroźne dla dziecka zmiany skórne pojawiające się po urodzeniu. Zgodnie z definicją, rumień noworodkowy nie jest zaliczany do chorób, gdyż nie jest związany z żadnymi nieprawidłowościami lub patologiami zachodzącymi w organizmie maluszka. Przebieg rumienia noworodkowego jest łagodny, a choroba ta ma charakter samoograniczający się i ustępuje samoistnie. Mimo to jej objawy często budzą niepokój wśród mam po urodzeniu dziecka.

Rumień noworodkowy pojawia się najczęściej w 2.-3. dobie po urodzeniu. Dotyka nawet 70 proc. noworodków. W większości przypadków samoistnie ustępuje po tygodniu od porodu. Warto wiedzieć, że dużo częściej występuje on u noworodków urodzonych o czasie, rzadko zaś u wcześniaków.

Rumień noworodkowy najczęściej rozpoznawany jest na podstawie charakterystycznego obrazu klinicznego. W jego przebiegu pojawiają się zmiany skórne w postaci zmian obrzękowych, grudek, krostek i rumieniowych plam. 

Występują one praktycznie na całym ciele dziecka poza dłońmi i podeszwami stóp. Nie dotykają też błon śluzowych. Często wykwity skórne pojawiają się i znikają w przeciągu kilku godzin, aby po pewnym czasie ponownie pojawić się w innym miejscu. Zazwyczaj rumień noworodkowy utrzymuje się około 7 dni. Dziecko w związku z pojawiającymi się zmianami nie odczuwa jednak dolegliwości, takich jak swędzenie czy ból.

Podobne objawy mogą występować w przebiegu innych chorób skóry, dlatego warto, aby dziecko zostało obejrzane oraz zbadane przez lekarza. Podobne symptomy pojawiają się w przypadku wirusowych chorób zakaźnych czy alergii. Mogą również być wynikiem przegrzania.

Przyczyny pojawienia się rumienia noworodkowego w dalszym ciągu pozostają nie w pełni poznane. Najczęściej wymienia się alergiczne reakcje nadwrażliwości oraz czynniki środowiskowe. Istnieją też hipotezy wspominające o niedojrzałości mieszków włosowo – łojowych. Poza tym dziecko potrzebuje czasu, aby jego organizm zaadaptował się do warunków panujących w nowym środowisku.

Rumień noworodkowy nie wymaga specjalistycznego leczenia. Zmiany skórne ustępują samoistnie bez pozostawienia śladów czy też blizn. Ważne jednak, aby dziecko zostało zbadane przez lekarza w celu wykluczenia innych, niekiedy niebezpiecznych przyczyn pojawienia się podobnych objawów. 

W przypadku występowania rumienia noworodkowego rodzice mogą nawilżać skórę dziecka np. specjalnie przeznaczoną do tego oliwką. Kosmetyki, które są stosowane, powinny być bezpieczne dla dzieci od pierwszych dni życia. Barwniki, substancje zapachowe czy konserwujące mogą przyczynić się do wystąpienia reakcji alergicznych i podrażnień, które zaostrzą zmiany, co finalnie może doprowadzić do konieczności wizyty u lekarza pediatry.

W opiece nad noworodkiem z problemami skórnymi ważne jest także unikanie przegrzania oraz odpowiednia temperatura wody, w jakiej jest kąpany, gdyż zbyt ciepła może prowadzić do nasilenia zmian, a nawet powstania nowych wykwitów skórnych.