Przepisy dla niemowląt – sprawdź polecane!

O prawidłowym odżywianiu możemy mówić już na etapie życia płodowego. Dieta rozwijającego się dziecka w pewnym stopniu zależy przecież od tego, jak odżywia się jego mama. 

Kiedy dziecko jest na świecie, optymalnym pokarmem dla niego jest mleko mamy albo odpowiednia dla wieku mieszanka. Jak zalecają lekarze, ok. 6. miesiąca życia powinno się rozpocząć rozszerzanie diety niemowlaka. To bardzo ważny moment, ponieważ dieta dla niemowląt powinna być nie tylko dostosowana do wieku, ale także urozmaicona, bogata w niezbędne składniki odżywcze i kształtująca prawidłowe nawyki żywieniowe. Pamiętajmy, że w pierwszych dwóch latach kształtują się preferencje smakowe i wybory żywieniowe na kolejne lata życia. 

Zaleca się, by dzieci były karmione odpowiedzialnie, według modelu, że to rodzic decyduje o porze i zawartości posiłku, natomiast dziecko ma prawo do decyzji, czy i ile zje. – Przez pierwsze pół roku życia dziecka głównym pokarmem powinno być mleko prawidłowo odżywiającej się mamy albo mleko modyfikowane początkowe, a urozmaicanie diety maluszka, mające na celu budowanie tolerancji innych pokarmów, można zacząć między 17. a 26. tygodniem życia. Z każdym kolejnym miesiącem posiłków uzupełniających podstawowe karmienie powinno przybywać i powinny być one coraz bardziej urozmaicone – wyjaśnia dietetyczka kliniczna Ewa Janowicz. 

Jak dodaje, w wieku 6–8 miesięcy będą to 2–3 posiłki uzupełniające, a od 9. miesiąca 3–4 cztery posiłki i 1–2 przekąski. Niemowlęta karmione mieszankami powinny spożywać 4–5 posiłków i 1–2 przekąski od 5.–6. miesiąca życia. Niemowląt karmionych piersią nie należy dopajać wodą przed ukończeniem pół roku. 

W dziennym menu malucha nie powinno zabraknąć: 

• produktów mlecznych (odpowiedniego mleka, jogurtu, kefiru, sera żółtego podpuszczkowego, twarogu), 
• ryb, mięsa i jaj. 
• produktów zbożowych, takich jak: pieczywo pełnoziarniste, płatki (owsiane, jaglane), kasze, ryż czy makarony,
• tłuszczów, takich jak oliwa, olej, masło.

Połowę objętości każdego z posiłków powinny stanowić warzywa, najlepiej świeże, sezonowe. Owoce powinny pojawiać się co najmniej cztery razy w ciągu dnia. Podstawowym napojem dziecka powinna być niegazowana woda. W diecie dziecka powinna być obecna również witamina D.

W pierwszym roku życia nie należy solić i dosładzać posiłków, by uniknąć problemów zdrowotnych i kształtowania pożądanych nawyków żywieniowych.

Starajmy się przygotowywać posiłki dla niemowląt z produktów ze sprawdzonych, pewnych źródeł, by mieć pewność, że są one świeże i zdrowe. Ważne są wygląd, barwa, zapach, data ważności, skład i certyfikat jakości kupowanych produktów. Nie powinno się podawać dzieciom żywności przechowywanej w puszkach i wysoko przetworzonej. Nie bez znaczenia są również naczynia i garnki, w których przygotowujemy jedzenie dla niemowlaka. Naczynia miedziane pozbawiają produktów witaminy C, E i kwasu foliowego. Najkorzystniej jest używać garnków ze stali nierdzewnej.  

Pierwszym etapem przygotowania posiłku powinno być dokładne umycie, a nawet sparzenie wrzątkiem wymagających tego produktów. – Istotne jest, by surówki (z marchewki czy selera) przygotowywać krótko przed konsumpcją, by nie doszło do utlenienia witaminy C – podpowiada dietetyczka Ewa Janowicz. Jak dodaje: – Równie zdrowe, co warzywa surowe, są mrożonki. Jedyne, o czym należy pamiętać, to by wyjmować je z zamrażalnika tuż przed przyrządzeniem, by nie straciły swoich wartości w procesie rozmrażania.

Długie gotowanie pozbawia warzywa i owoce aż 40 proc. zawartych w nich witamin i składników mineralnych. Dlatego obiadki domowe dla niemowlaka złożone z warzyw należy gotować możliwie krótko, w niewielkiej ilości wody, myjąc i obierając tuż przed poddaniem obróbce cieplnej. Najkorzystniejsze jest gotowanie na parze, w procesie którego produkty zachowują swoje wartości odżywcze, walory zapachowe i koloryt.

W myśl zasady zero waste – pełnowartościowy wywar z warzyw może stać się bazą do zupy, czy sosu.  

Warto też proces smażenia zastąpić pieczeniem. Potrawy pieczone są zdrowsze poprzez zachowanie wielu witamin, łatwiejsze w trawieniu i mniej tuczące, niż te smażone. Kiedy pieczemy w rękawie foliowym lub w zamkniętym naczyniu, nasze danie będzie bardziej soczyste i miękkie.  

Przygotowując menu dla naszej pociechy, powinniśmy pamiętać, że już co trzecie dziecko w wieku od roku do trzech lat ma nadwagę albo otyłość, a blisko 80 proc. rodziców ma tendencję do przekarmiania swoich pociech.

Dietetyczka Ewa Janowicz przygotowała przykładowy jednodniowy jadłospis dla dziecka w wieku od roku do trzech lat mający 1000 kcal. 

ŚNIADANIE

Kaszka manna z bananem

Skład:

• mleko lub preparat mlekozastępczy – niecała szklanka, 200 ml
• kaszka manna – 2 łyżki stołowe, 20 g
• banan – 1/2 małego owocu, ok. 60 g
• woda źródlana- filiżanka 

Wykonanie: przygotować mleko lub porcję preparatu mlekozastępczego zgodnie ze wskazówkami na opakowaniu. Powoli wsypywać kaszę cały czas mieszając, aż do uzyskania gładkiej konsystencji. Po chwili kaszka zgęstnieje. Banana pokroić w plasterki i dodać do kaszki, można go również rozgnieść widelcem i wymieszać z kaszką. 

II ŚNIADANIE

Kanapka z pastą jajeczną i szczypiorkiem

Skład:

• bułka grahamka – 1 kromka, ok. 20 g
• jajko ugotowane na twardo –1/2 sztuki, ok. 25 g
• jogurt naturalny – 1 łyżka,10 g
• szczypiorek – 1/2 łyżeczki

Wykonanie: Ugotować jajko, posiekać lub przecisnąć przez praskę do jajek, dodać jogurt i szczypiorek, pastą posmarować pieczywo, posypać zieleniną.

OBIAD

Zupa warzywna z ziemniakami (ok. 150–200 g)

Skład:

• ziemniaki – 1 mały, 50 g
• soczewica czerwona – 1/2 łyżki, 5 g
• olej rzepakowy – płaska łyżeczka, 5 g
• marchew – 1 średnia, 45 g
• pietruszka korzeń – mały kawałek, 15 g
• seler korzeń – mały kawałek, 10 g
• por – mały kawałek, 10 g
• natka pietruszki – 1 łyżeczka posiekanej
• ziele angielskie, listek laurowy – do smaku

Wykonanie: Warzywa umyć, oczyścić, zetrzeć na tarce o grubych oczkach, pora drobno pokroić, ziemniaki pokroić w kostkę, soczewicę opłukać pod bieżącą wodą, zagotować wodę z listkiem laurowym i zielem angielskim, dodać starte warzywa i pokrojonego pora, chwilę gotować (ok. 10 min.), dodać soczewicę i ziemniaki. Gotować pod przykryciem 15 minut, aż wszystko zmięknie. Na koniec dodać posiekaną natkę pietruszki i olej rzepakowy. Wymieszać, podawać w odpowiedniej temperaturze.

Pulpeciki z kaszą jęczmienną i buraczkami

Skład:

• zmielone mięso wieprzowe z szynki – mały kawałek, 30–40 g
• kasza manna – 1 łyżka, 10 g
• jajko – niewielka ilość (na 0,5 kg mięsa 1 szt.)
• marchew – kawałek, 2 g
• koperek – 1/2 łyżeczki
• pieprz, tymianek do smaku
• olej rzepakowy – 1/2 łyżeczki, 2,5 g
• skrobia ziemniaczana – płaska łyżeczka, 5 g
• kasza jęczmienna perłowa – 2–3 łyżki ugotowanej, 30–40 g
• burak pieczony – mały, starty na tarce o grubych oczkach, 50 g

Wykonanie: Mięso połączyć z jajkiem i kaszą manną, doprawić do smaku, wyrobić na jednolitą masę, uformować kulki. Marchewkę obrać i zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Posiekać koperek. Zagotować wodę w garnku, wrzucić uformowane pulpeciki oraz startą marchewkę. Gotować do miękkości ok. 25 minut. Na koniec dodać koperek. Lekko zagęścić mąką ziemniaczaną. Podawać z ugotowaną kaszą jęczmienną perłową oraz startym, gotowanym lub pieczonym burakiem. 

PODWIECZOREK

Jogurt z owocami

Skład: 

• dojrzała gruszka bez skórki – 1/2 średniej szt., ok. 75 g
• brzoskwinia bez skórki – 1/2 średniej szt., ok. 40 g
• jogurt naturalny lub sojowy – 100 g
• domowy biszkopt – cienka kromeczka, 15 g

Wykonanie: Owoce pokroić i wymieszać z jogurtem, podawać z kawałkami biszkoptu.

KOLACJA

Kaszka zbożowa na mleku lub preparacie mlekozastępczym

Skład: 

• mleko lub preparat mlekozastępczy – 200 ml
• kaszka zbożowo-jaglana –2 łyżki stołowe, 20 g
• morele bez skórki – 1 szt., ok. 45 g
• woda niskozmineralizowana – filiżanka

Wykonanie: Przygotować porcję mleka zgodnie ze wskazówkami na opakowaniu. Powoli wsypywać kaszę, cały czas mieszając do uzyskania gładkiej konsystencji. Po chwili kaszka zgęstnieje. Dojrzałą morelę pokroić lub zblendować i dodać do kaszki. Podawać po sprawdzeniu temperatury potrawy.