od jakiej temperatury zbijać gorączkę u dziecka Kiedy zbijać gorączkę u dziecka?/ iStock

Od jakiej temperatury zbijać gorączkę u dziecka?

Gorączka jest naturalnym i potrzebnym objawem walki organizmu z infekcją. To znak, że układ odpornościowy mobilizuje wszystkie siły, by pokonać chorobę. Rodzice obawiają się jednak gorączki u dzieci i obniżają temperaturę, kiedy tylko przekroczy normę o kilka kresek. Zupełnie niepotrzebnie! Od jakiej temperatury zbijać gorączkę? Jak pomóc gorączkującemu maluszkowi? Wątpliwości wyjaśnia lekarz pediatra.

Spis treści:

Przyczyny gorączki u dziecka

Błyszczące oczy, zaczerwienione policzki, cieplejsze czoło i… tyle samo energii, co każdego, innego dnia. Choć termometr pokazuje ponad 38 stopni Celsjusza. Właśnie tak wyglądają początki  gorączki u małych dzieci. To znak, że w jego organizmie rozwija się infekcja, ale także jego organizm mobilizuje siły, by pokonać patogeny.

Podwyższona temperatura ciała uszkadza wirusy i obniża ich tempo replikacji, ma więc wpływ na ich namnażanie. Dlatego lekarze, pytani o to, czy należy zbijać gorączkę , zazwyczaj odpowiadają, by nie zbijać temperatury nie przekraczającej 38 – 39 stopni.   Choć bardzo często nie widać po dziecku jak wysoko gorączkuje, bo zachowuje się normalnie, wysoka gorączka osłabia i nadmiernie obciąża organizm.

  • Przyspiesza akcję serca.
  • Zaburza wiele procesów chemicznych.
  • Uszkadza struktury komórek, szczególnie wrażliwych na temperaturę komórek nerwowych.

Gorączkujące dzieci – ze względu na mniej wydolny układ termoregulacji – powinny pozostawać pod czujną opieką dorosłych, a wysoka temperatura ciała, powyżej 39,5 stopnia Celsjusza, powinna zostać szybko obniżona.

Lekarze mówią wystąpieniu gorączki, kiedy temperatura ciała przekracza  38 stopni Celsjusza. To jednak bardzo umowna zasada, ponieważ w zależności od miejsca i sposobu pomiaru, ciepłota ciała może być nieznacznie wyższa, albo niższa. Dodatkowo, oceniamy wysokość temperatury w zależności od wieku. Pomiary pod pachą, w odbycie czy w uchu u dzieci wskażą temperaturę wyższą, niż u dorosłej osoby. Równie ważna jest pora mierzenia temperatury ( rano temperatura ciała jest zwykle niższa, niż wieczorem) i rodzaj zakażenia, którego gorączka jest objawem.

Najczęstszymi przyczynami gorączki u dzieci są infekcje wirusowe, bakteryjne czy pasożytnicze. Dodatkowo gorączka może towarzyszyć wielu innym objawom, takim jak:

  • Ząbkowanie,
  • reakcje alergiczne,
  • odczyny zapalne,
  • mechanizmy autoagresji,
  • obecność ciał obcych,
  • niepożądany odczyn poszczepienny.

Skąd się bierze gorączka?

Gorączka u dzieci jest zazwyczaj reakcją obronną organizmu na patogeny.  Wywołana jest przez  bakterie, wirusy, albo niektóre grzyby. U dzieci występuje znacznie częściej, niż u dorosłych, zazwyczaj jednak ma charakter krótkotrwały i ustępuje wraz z osłabieniem lub wyeliminowaniem przyczyny zakażenia, której towarzyszy. „Gorączka jest starym, naturalnym, wykształconym w procesie ewolucji mechanizmem obronnym organizmu. Ponieważ bywa ona sprzymierzeńcem w walce z patogenami i niesie ze sobą szereg korzyści, np. stymulując układ odpornościowy i przyczyniając się do tworzenia przeciwciał odpornościowych, czy wpływając na lepsze ukrwienie tkanek, nie należy zbyt pochopnie jej obniżać”wyjaśnia lekarz pediatra Natalia Szwarc.

Rodzice małych dzieci mają wiele pytań dotyczących reagowania na gorączką. Do najczęstszych wątpliwości należy, kiedy i przy jakiej temperaturze podawać niemowlakowi leki przeciwgorączkowe, kiedy podać syrop przeciwgorączkowy czy kiedy podać mu czopek przeciwgorączkowy.

Wysoka gorączka u niemowlaka

Polecamy

Wysoka gorączka u niemowlaka

Wysoka gorączka u dziecka to niepokojący sygnał. Zazwyczaj jest symptomem infekcji, ale przyczyn może być więcej. Co zrobić w przypadku stwierdzenia wysokiej gorączki u malucha?

Czytaj

Jak dbać o gorączkującego malucha?

Ponieważ gorączka jest mechanizmem obronnym organizmu, nie powinniśmy zbyt szybko jej obniżać. Kluczową kwestią jest znajomość reakcji organizmu gorączkującego dziecka i baczna obserwacja jego zachowań. Każde dziecko reaguje na chorobę inaczej i właśnie dlatego nie ma jednej, prawidłowej odpowiedzi na pytanie, kiedy podać dziecku lek na gorączkę?

Jeśli dziecko jest w dobrej formie, pije odpowiednią ilość płynów, je i jest skory do zabaw, można nie spieszyć się z podaniem mu preparatów obniżających wysoką temperaturę.

Jeśli dziecko jest osowiałe, bez energii, nie pije i nie chce jeść, należy podać mu syrop albo czopek przeciwgorączkowy możliwie szybko.

Postępowanie z gorączkującym dzieckiem zależy od jego stanu i ogólnego samopoczucia. Oczywiście wskazane byłoby, jeśli to tylko możliwe, by dziecko nie forsowało się i jak najwięcej odpoczywało, ale same wiemy, jak trudno to wyegzekwować! Jedyne, co możemy, to proponować mu mniej absorbujące zajęcia.

Temperatura w pomieszczeniu, w którym przebywa gorączkujące dziecko nie powinna przekraczać 20°C. Należy pamiętać o  pilnowaniu odpowiedniej wilgotności i regularnym wietrzeniu.

Nie należy nakłaniać dziecka do jedzenia,  o wiele ważniejsze jest natomiast podawanie  mu regularnie niewielkich porcji płynów, by nie dopuścić do odwodnienia. W przypadku dzieci karmionych piersią należy przystawiać je częściej, bo maleńkie dzieci także łatwo mogą się odwodnić, a pokarm mamy zaspokaja u maluszków potrzebę picia.

 

Od jakiej temperatury zbijać gorączkę u dziecka? 

Jak i kiedy zbijać gorączkę u dziecka? Szacuje się, że nawet 70 proc. konsultacji pediatrycznych dotyczy właściwego postępowania przy gorączce, a to dowód, że rodzicom bardzo trudno jest samodzielnie podjąć odpowiednie decyzje.

Na pytanie, czy zbijać gorączkę 37,5 stopni Celsjusza, pediatrzy odpowiadają zwykle, że wartość ta to stan podgorączkowy, który, przy niedojrzałym układzie termoregulacji, może być skutkiem choćby dłuższego płaczu zupełnie zdrowego malca. O gorączce mówimy wtedy, gdy ciepłota ciała dziecka przekroczy 38 stopni Celsjusza. A od jakiej temperatury zbijać gorączkę?

Z  podaniem preparatów obniżających temperaturę ciała dziecka należy wstrzymać się do momentu, gdy osiągnie ona wartość 38,5 stopnia.  Kiedy jednak widzimy, że dziecko naprawdę źle się czuje, mimo że termometr nie wskazał jeszcze tej wartości, nie czekajmy i postarajmy się przynieść ulgę gorączkującemu malcowi, choćby wykonując chłodne okłady  na pachwiny i pod kolanami, czyli w miejscach przebiegu dużych naczyń krwionośnych, a także na czoło, potylicę czy kark. Możemy też przygotować dziecku kąpiel w wodzie o temperaturze o 1-2 stopnie niższej, niż temperatura ciała dziecka –  radzi pediatra Natalia Szwarc.  

Kluczowe jest stosowanie się do zaleceń w kwestii pielęgnacji oraz podawania rekomendowanych preparatów przeciwgorączkowych w dawkach odpowiednich do wieku i masy ciała.

Oblicz jednorazową dawkę leku

APAP dla dzieci Forte
ml
Maksymalna ilość dawek w ciągu doby:  

Pamiętaj, aby zachować 6 godzin przerwy pomiędzy dawkami.

Za mała masa ciała dziecka. Lek jest dostępny dla dzieci powyżej 5 kg masy ciała.

Dla pacjentów powyżej 40 kg polecamy APAP Junior

Oblicz jednorazową dawkę leku

Ibuprom Forte dla dzieci
ml
Maksymalna ilość dawek w ciągu doby:  

Pamiętaj, aby zachować 6 do 8 godzin przerwy pomiędzy dawkami.

Za mała masa ciała dziecka. Lek jest dostępny dla dzieci powyżej 5 kg masy ciała.

Dla pacjentów powyżej 40 kg polecamy Ibuprom w tabletkach lub kapsułkach

Dzieciom można podawać jedynie preparaty zawierające ibuprofen czy paracetamol, występujące pod postacią syropów lub czopków. Syropy są wygodniejsze i zwykle mniej stresujące dla malucha. Natomiast czopki szybciej przynoszą ulgę i nie obciążają układu pokarmowego dziecka. Obydwa preparaty (występujące pod wieloma nazwami handlowymi) mają działanie  przeciwgorączkowe i przeciwbólowe. Dodatkowo – Ibuprofen działa również przeciwzapalnie. “Paracetamol,można go podawać dziecku od pierwszych dni życia, natomiast ibuprofen po ukończeniu przez nie  trzeciego miesiąca życia” – wyjaśnia Natalia Szwarc.


Natalia Szwarc – lekarz specjalizująca się w pediatrii, absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Na co dzień pracuje w Oddziale Pediatrycznym oraz Szpitalnym Oddziale Ratunkowym Szpitala Dziecięcego przy ul. Niekłańskiej w Warszawie. Ma duże doświadczenie zdobyte w pracy w przychodni, NPL oraz na prywatnych wizytach domowych. Zajmuje się pediatrycznym USG, głównie USG płuc, które wykonuje również na wizytach domowych. Zaangażowana i w pełni oddana małym pacjentom, z ciepłym podejściem do podopiecznych. Prywatnie mama małej Alicji, dzięki czemu świetnie rozumie problemy dzieci i ich rodziców, szczególnie te związane ze zdrowiem maluchów.

Źródła:

  1. Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej pod redakcją W. Traczyka i A. Trzebskiego. Strona 276. ISBN 83-200-2364-5,
  2. D. Soszynski, Mechanizmy powstania i znaczenie gorączki, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej”, 57 (5), 2003, s. 531-554, PMID: 1473796,
  3. M Richardson, E Purssell. Who’s afraid of fever?. „Archives of Disease in Childhood”. 9 (100), s. 818–820, 2015-09. DOI: 10. 1136/archdischild-2014-307483 (ang.),
  4. Sharon Evans, Elizabeth Repasky, Daniel Fisher. Fever and the thermal regulation of immunity: the immune system feels the heat. „Nat Rev Immunol”. 6 (15), s. 335–349, 2015-01. DOI: 10.1038/nri3843,
  5. A Pockley, Stuart Calderwood, Gabriella Santor: Prokaryotic and Eukaryotic Heat Shock Proteins in Infectious Disease. Dordrecht: Springer, 2010,
  6. André Lwoff. Protoza to Bacteria and Viruses – Fifty Years with Microbes. „Annual Review of Microbiology”, s. 1-27, 1971-10 (ang.),
  7. E Osawa, L Muschel. Studies relating to the serum resistance of certain Gram-negative bacteria. „J Exp Med”, s. 41-51, 1964-01-01 (ang.).

    Sprawdź powiązane tematy

    Posłuchaj podcastów stworzonych przez mamy dla mam!

    Sprawdź