Karmienie noworodka. Jak nauczyć go ssania piersi?

Zostałaś mamą po raz pierwszy? Pomimo możliwych problemów z pierwszym karmieniem piersią, nie poddawaj się! Tej sztuki każdy musi się nauczyć – nie tylko karmiąca kobieta, ale i jej dziecko.

– Pierworódki do końca nie wiedzą, czego mogą się spodziewać. W tej ważnej drodze po porodzie warto skorzystać z pomocy położnych i doradców laktacyjnych – mówi Paulina Gano, Certyfikowany Doradca Laktacyjny, położna w Centrum Medycznym CMP.

– Bezpośrednio po porodzie dziecko przystawiane jest do piersi w kontakcie skóra do skóry. Jeśli od razu prawidłowo ssało, może następnie odpoczywać nawet przez 12 godzin. W innym wypadku po 6-7 godzinach należy powtórzyć karmienie. Jeśli noworodek w tym czasie się rozbudzi to również należy zaproponować pierś. W pierwszych godzinach po przyjściu na świat, kiedy dziecko nie chce ssać piersi, nie należy się od razu martwić. Malec wówczas może po prostu odpoczywać po trudach porodu – tłumaczy położna.

Jak dodaje Paulina Gano, od 12-stej godziny po porodzie trzeba już regularnie karmić niemowlę co 3 godziny. W ciągu doby może być jedna przerwa czterogodzinna na karmienie nocne. W drugiej i trzeciej dobie życia dziecka liczba karmień może się zwiększyć.

– Niemowlę potrafi zgłaszać się do piersi co godzinę, dwie. Ten etap jest bardzo potrzeby do stymulacji piersi, dlatego trzeba przystawiać maleństwo, wtedy kiedy tego potrzebuje, bez względu na liczbę karmień – dodaje ekspertka.

Gdy kobieta będzie miała już więcej pokarmu, karmienia będą bardziej regularne. W ciągu doby może być ich od 8 do 12 (średnio co 3 godziny), w tym również karmienia nocne.

Co pobudza laktację u mamy?

Laktacja działa na zasadzie odruchów hormonalnych – oksytocynowego i prolaktynowego oraz poprzez stymulację mechaniczną. Oksytocyna odpowiada za wypływ pokarmu, prolaktyna zaś za podtrzymanie laktacji. Oba hormony są obecne w organizmie kobiety po porodzie niezależnie od sposobu zakończenia ciąży (cesarskie cięcie, poród zabiegowy, poród siłami natury).

– Częste i regularne przystawianie dziecka do piersi powoduje, że z każdym dniem pokarmu przybywa. Dla dodatkowego pobudzenia laktacji można przyjmować suplementy zawierające słód jęczmienny i beta-glukan. Warto również pamiętać o dobrze zbilansowanej diecie i odpowiednim nawodnieniu organizmu. Należy wypijać 2 litry płynów dziennie, najlepiej wody – wymienia położna.

Jak wyjaśnia Certyfikowany Doradca Laktacyjny, warto maksymalnie wykorzystać czas pobytu w szpitalu, czyli pierwsze 2-3 doby po porodzie. W prawidłowej nauce pomogą wtedy wykwalifikowane położne i certyfikowani doradcy laktacyjni. Po powrocie do domu młode mamy wspiera położna środowiskowa. Przy większych problemach dostępne są poradnie laktacyjne. Podczas karmienia kluczowe są dwa aspekty: odpowiednia pozycja kobiety i prawidłowe uchwycenie piersi przez niemowlę.

Dlaczego dziecko nie chce ssać piersi?

– Powodów, dla których dziecko nie chce ssać piersi, może być wiele. Począwszy od problemów anatomicznych jamy ustnej dziecka, czy też problemów z brodawkami po rzeczywisty niedobór pokarmu lub ospałość dziecka. Na każdym etapie laktacji wykwalifikowane osoby – położne lub certyfikowani doradcy laktacyjni pomogą odnaleźć przyczynę niechęci dziecka do ssania. Sposób rozwiązania problemów jest zależny od przyczyny – mówi Paulina Gano.

Karmienie dziecka – co robić, gdy noworodek nie chce ssać piersi?

Gdy przyczyną problemów ze ssaniem jest mała aktywność dziecka, senność czy ospałość, warto wykonać czynności pielęgnacyjne u malucha, które go rozbudzą, np. zmienić pieluszkę lub przemyć kikut pępowinowy.

Aby rozbudzić noworodka, można również masować jego dłonie, stopy, czy też całe ciało. Dla dziecka, które potrzebuje większej aktywizacji, przydatny jest kontakt skóra do skóry tak, jak po porodzie. Kiedy niemowlę czuje ciepło mamy i bicie jej serca, to chętniej ssie pierś.

– Aby dziecko efektywnie pobierało pokarm kobiecy, ważne jest właściwe uchwycenie piersi oraz prawidłowa pozycja mamy. Cechy prawidłowego uchwycenia piersi przez niemowlę to: rozwarty kąt pomiędzy wargami noworodka (powyżej 130 stopni), duża część otoczki piersi znajdująca się w buzi dziecka (około 1,5-2 cm od podstawy brodawki), wywinięta dolna warga, odchylona górna warga, dolna warga obejmuje większą część otoczki brodawki niż górna, czubek nosa blisko piersi, broda dotyka piersi, policzki dziecka nie zapadają się – wymienia Paulina Gano.

Certyfikowany Doradca Laktacyjny dodaje, że podczas karmienia piersią nie powinno być słyszalnego mlaskania i cmokania. Przystawienie dziecka do piersi nie może wywoływać bólu u mamy, a czasami jedynie niewielki dyskomfort na początku karmienia. Brodawka po zakończonym karmieniu powinna być okrągła, nie spłaszczona.

– Kobieta w pierwszych dniach po porodzie spędzi sporo czasu, ucząc się sztuki karmienia piersią, dlatego ważne jest, aby pozycja do karmienia była dla niej wygodna i komfortowa. Noworodek powinien przylegać brzuszkiem do ciała matki. Ważne też, aby główka, plecy pośladki dziecka były stabilnie podtrzymywane.  Głowa powinna znajdować się na wysokości piersi, a nos naprzeciwko brodawki. Pierś należy podtrzymywać czterema palcami od spodu – kciuk umieszczony na piersi (litera C), a pozostałe palce nie dotykają otoczki oraz nie uciskają piersi – wyjaśnia położna.

Jak karmić niemowlaka?

Schemat żywienia niemowląt, rekomendowany przez ekspertów, wyjaśnia, że niemowlę powinno być przystawiane do piersi zawsze wtedy, gdy dziecko tego potrzebuje. To tzw. karmienie na żądanie. W pierwszych tygodniach dziecko je tyle, ile potrzebuje.

Warto karmić niemowlę piersią przynajmniej do 6. miesiąca życia. Wprowadzenie nowych produktów można rozpocząć od 5. miesiąca życia. Najlepiej zacząć od warzyw, a następnie dołączyć owoce. Od 7. miesiąca życia zaleca się 6-8 karmień piersią plus dodatkowe posiłki. Od 2. roku życia może być średnio 3-5 karmień piersią na dobę oraz inne posiłki.