Jak doskonalić chwytanie niemowlaka?

Nieświadomy odruch chwytania pojawia się już w życiu płodowym. Po narodzinach noworodkowi wciąż towarzyszy odruch chwytny – kiedy coś dotyka wnętrza jego dłoni, dłoń się zaciska. Noworodek i kilkutygodniowe niemowlę wymachuje rączkami, nie panując nad nimi. Ruchy są niekontrolowane, jakby po omacku. 

Dopiero między trzecim a czwartym miesiącem życia niemowlę podczas leżenia na pleckach zaczyna aktywnie chwytać. Lepiej kontroluje swój wzrok, a co za tym idzie – potrafi zatrzymać wzrok na zabawce i realnie się nią zainteresować. 

Możliwość chwytania przedmiotów w leżeniu na brzuszku pojawia się nieco później. Bardziej świadome i jednocześnie precyzyjniejsze chwytanie niemowlaka pojawia się w okolicach piątego miesiąca życia. Jednak na sprawne i zwinne manipulowanie różnymi przedmiotami trzeba jeszcze poczekać.

Szeleszczące, kolorowe czy świecące zabawki interesują i wzbudzają ciekawość kilkumiesięcznego dziecka. To świetna motywacja do doskonalenia umiejętności. 

– By zachęcić dziecko do chwytania, należy przede wszystkim pokazywać zabawkę w odpowiedniej odległości i odpowiednim położeniu względem dziecka. A co najważniejsze: dać mu czas! Dziecko w wieku trzech–czterech miesięcy zazwyczaj osiąga już linię środkową ciała, potrafi utrzymać w niej głowę i łączyć ręce przed sobą. I właśnie tu, w linii środkowej, pokazujemy dziecku zabawkę. Najlepiej robić to, trzymając ją na wysokości klatki piersiowej. Niesie to za sobą wiele korzyści. Odległość powinna być na wyciągnięcie rączek dziecka. Wysuwanie rączek do przodu może mu ułatwić ułożenie dłoni rodzica na klatce piersiowej i brzuszku. Unikajmy nadmiaru przedmiotów i zmieniania ich co chwilę. Dajmy maluchowi czas na eksplorowanie danej zabawki – mówi fizjoterapeutka Marta Sobocińska z Gabinetu Fizjoterapia Sobocińscy.

Niemowlę między trzecim a szóstym miesiącem życia zaczyna coraz bardziej interesować się tym, co się dzieje dookoła niego. Wyciąga rączki i chwyta różne przedmioty, warto więc wybierać zabawki, które zachęcają malucha do ich uchwycenia. Doskonale sprawdzą się kolorowe zawieszki i pałąki do wózka. Mnóstwo kolorów, ciekawych kształtów czy szeleszczących elementów motywuje do ćwiczenia rączek. Jakie jeszcze „zabawki na chwytanie” pomogą w rozwoju i trenowaniu nowej umiejętności? Maty edukacyjne nie tylko przyciągają wzrok mnóstwem kolorów i wzorów, ale też zachęcają do chwytania zwisających i bujających się zabawek. Świetnie sprawdzą się miękkie kostki sensoryczne z ukrytymi wewnątrz grzechotkami czy wystającymi metkami.

W okolicy czwartego miesiąca życia zanika odruch chwytny. Dziecko świadomie zaczyna manipulować rączkami i chwytać różne przedmioty. By zmotywować malucha do chwytania i pobudzić rozwój koordynacji, warto opracować odpowiednie ćwiczenia na prawidłowy chwyt. Jak zachęcić niemowlaka do chwytania? 

Zabaw zachęcających dziecko do chwytania jest wiele, oto przykładowe z nich: 

• Położenie i przytrzymanie średniej wielkości piłki plażowej na brzuszku dziecka – mobilizuje to maluszka do wyciągnięcia rączek do przodu i objęcia piłki. Ćwiczenie to przydatne jest zwłaszcza wtedy, gdy dziecko ma problem z otwarciem dłoni i zebraniem rączek w linii środkowej ciała. 
• Dotykanie dłoni dziecka zabawką o wyraźnej fakturze, a następnie pokazywanie jej dziecku w odpowiednim ułożeniu, tak by ją widziało, ale musiało po nią sięgnąć. 
• Pokazywanie zabawki z boku i przesuwanie jej powoli do linii środkowej ciała – czekamy, aż dziecko spróbuje po nią sięgnąć. 

Około szóstego miesiąca życia niemowlę opanowuje chwyt dłoniowy, dzięki czemu zyskuje nowe umiejętności. Potrafi przełożyć przedmiot z ręki do ręki lub włożyć go do buzi. Miesiąc później jest coraz bardziej sprawne motorycznie i mnóstwo radości sprawia mu uderzanie zabawkami, wprawianie ich w ruch i rzucanie. 

To czas na zakup pętli motorycznej, zwanej również przekładanką edukacyjną, która przybiera różne formy – tradycyjna z kolorowymi koralikami lub o określonym charakterze, np. z motywem zwierzątek czy samochodów. Pętla motoryczna, która zachęca dziecko do przekładania przedmiotów z jednego miejsca na drugie, jest doskonałym ćwiczeniem cierpliwości i zdolności manualnych. Trenuje precyzję i umiejętność chwytania.