Jak długo karmić piersią?
Spis treści:
Karmienie piersią – najważniejsze wskazówki
Karmienie piersią to umiejętność, której trzeba się nauczyć, czasem metodą prób i błędów. Pierwsze dni z noworodkiem mogą być prawdziwym wyzwaniem, dlatego o karmieniu warto wiedzieć jak najwięcej. Poniższe porady laktacyjne przydadzą się podczas opieki nad maleństwem.
- Pierwsze karmienie dziecka powinno odbyć się jak najszybciej po porodzie. Jeśli pozwala na to stan mamy i dziecka, noworodek powinien być przystawiony do piersi w ciągu dwóch godzin od urodzenia, najkorzystniej między 20. a 50. minutą od porodu.
- Mama karmi dziecko na żądanie, czyli zawsze wtedy, gdy daje ono znać, że jest głodne. Małe dzieci wymagają przystawiania do piersi nawet od ośmiu do dwunastu razy na dobę, w tym przynajmniej dwa razy w ciągu nocy. Karmienie piersią to nie tylko zaspokajanie głodu, ale też dawanie dziecku poczucia bezpieczeństwa i wzmacnianie więzi między mamą a dzieckiem.
- Czas karmienia piersią jest zależny od dziecka – to ono decyduje, ile zje i jak długo będzie trwał posiłek. Z jednej piersi niemowlę powinno ssać przynajmniej 10 minut, gdyż skład mleka zmienia się w trakcie karmienia. Na początku pokarm kobiecy zawiera więcej laktozy. Gdy pierś jest bardziej opróżniona mleko staje się gęstsze, ponieważ ma więcej tłuszczu i białka.
- Prawidłowa technika karmienia jest bardzo ważna. Po wzięciu niemowlęcia do rąk należy ustawić jego ciało tak, by brzuchem dotykał brzucha mamy. Główka musi być podtrzymywana ręką lub ramieniem. Dobrze, aby noworodek sam mógł poszukać i wziąć do ust brodawkę piersi. Efektywne ssanie mleka jest możliwe dopiero wtedy, gdy niemowlę dobrze uchwyci brodawkę – duża część otoczki powinna znajdować się w jego ustach, a dolna warga obejmować więcej otoczki niż górna.
Jak długo karmić piersią?
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca wyłączne karmienie piersią przez sześć miesięcy, przy jednoczesnym kontynuowaniu karmienia przez dwa lata i dłużej, jeśli chce tego matka i/lub dziecko. Ile karmić piersią? Najlepiej jest karmić naturalnie przynajmniej do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, ponieważ przez pierwsze 12 miesięcy to pokarm kobiecy jest podstawą diety niemowlęcia.
Mleko matki ma kluczowe znaczenie zarówno dla rozwoju dziecka – przyrostu masy i wysokości ciała, prawidłowego odżywienia oraz rozwoju intelektualnego. Do długoterminowych korzyści z karmienia naturalnego należy mniejsze ryzyko wystąpienia w wieku dorosłym otyłości, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy i astmy.
Kiedy odstawić maluszka od piersi?
Jak długo należy karmić piersią? Jak dotąd nie ustalono górnej granicy wieku dziecka, w którym powinno być ono odstawione od piersi. Niektóre dzieci same chcą zakończyć karmienie piersią, choć zazwyczaj zdarza się to dopiero między drugim a czwartym rokiem życia, rzadko po ukończeniu pierwszego roku życia. Świadoma decyzja dziecka o rezygnacji z żywienia mlekiem matki nie jest natychmiastowa. Proces ten może trwać przez wiele tygodni, w których dziecko coraz rzadziej domaga się piersi oraz daje wskazówki, że chce jeść “jak dorosły”.
Jak odstawić dziecko od piersi?
Jeśli mama chce odstawić niemowlę od piersi może zacząć od stopniowego zmniejszania liczby karmień w ciągu dnia. Początkowo pozostawia się jedno lub dwa karmienia na dobę. W kolejnych tygodniach zmniejsza się liczbę karmień w miesiącu – dziecko przystawiane jest do piersi co drugi dzień, następnie co trzeci, czwarty itd. Ostatni etap to karmienie raz na dwa lub trzy tygodnie. Na samym końcu dziecko lub mama decyduje o zakończeniu karmienia. Powolna rezygnacja z karmienia jest korzystna zarówno dla dziecka jak i matki. Dziecko nie przeżyje “szoku”, a u kobiety nie pojawi się ryzyko obrzmienia piersi, zapalenia piersi czy zastoju mleka, ponieważ wraz ze spadkiem zapotrzebowania na pokarm, w piersiach naturalnie zmniejsza się jego produkcja.
Aby łatwiej przejść przez etap odstawienia malca od piersi, warto zwrócić uwagę na kilka rzeczy. Po pierwsze, w zamian za pominięte karmienia, dziecku należy przygotować odpowiedni posiłek, aby nie było głodne, nie zapominając o podawaniu o wodzie do picia. Po drugie, w porze dotychczasowych karmień warto zająć czymś dziecko, np. wyjść z nim na spacer albo zachęcić do zabawy. Jeśli dziecko płacze, mama nie powinna robić wyjątku i pozwolić mu na ponowne ssanie.
Przeciwwskazania do karmienia piersią
Z medycznego punktu widzenia istnieje niewiele przeciwwskazań do karmienia piersią. Mleka kobiecego nie można podawać dzieciom ze stwierdzoną galaktozemia oraz wrodzonym niedoborem laktazy. Przeciwwskazaniem względnym są m.in.: rozszczep podniebienia, wady serca oraz ciężka choroba dziecka. Kobieta nie może karmić naturalnie, jeśli jest zakażona wirusem HIV, HTLV-1 lub HTLV-2; przyjmuje chemioterapię cytotoksyczną, choruje na czynną gruźlicę lub spożywa duże ilości alkoholu.
W niektórych sytuacjach karmienie piersią jest przeciwwskazane tylko czasowo. Specjalny preparat mleczny podaje się noworodkowi, który:
- urodził się z masą ciała poniżej 1500 g,
- urodził się przed 32. tygodniem ciąży,
- posiada wyższe ryzyko wystąpienia hipoglikemii,
- pomimo karmienia piersią jest odwodniony.
Źródła:
- Hanna Szajewska i wsp., “Karmienie piersią. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci”, STANDARDY MEDYCZNE/PEDIATRIA 2016 T. 13 9-24.
- American Academy of Pediatrics. Section on Breastfeeding, “Breastfeeding and the use of human milk”, Pediatrics, 2012; 129: 827–41.
- Lawrence R.M, “ Circumstances when breastfeeding is contraindicated”, Pediatric. Clin. N. Am., 2013; 60: 295–318.