Chora mama a karmienie piersią

Infekcje dróg oddechowych to jedna z najczęstszych przyczyn zgłaszania się pacjentów do gabinetów lekarskich. Przeziębienia niezwykle trudno jest uniknąć, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Może się więc zdarzyć, że u młodej mamy pojawią się objawy typowe dla zakażenia wirusowego – ból gardła, chrypka, katar, kichanie i kaszel. Czasem towarzyszy im też podwyższona temperatura ciała, bóle mięśniowe, bóle głowy i złe samopoczucie.

Infekcja wirusowa ma zwykle łagodny przebieg, a objawy utrzymują się średnio od siedmiu do dziesięciu dni. Jeśli w tym czasie kobieta karmi piersią, może mieć wątpliwości co do metody łagodzenia dolegliwości oraz właściwej opieki nad dzieckiem. Wiele mam nie wie, czy można karmić piersią dziecko, gdy jest się chorym, obawę budzi też stosowanie jakichkolwiek środków farmaceutycznych. Niepewność ta spowodowana jest powielanymi mitami, w których kobietom karmiącym zabrania się korzystania z farmakoterapii.

Czy można karmić piersią podczas choroby?

Wiele kobiet jest przekonanych, że chorująca matka może zarazić dziecko przeziębieniem podczas karmienia piersią. Jednak bez obaw. Infekcje układu oddechowego nie są przeciwwskazaniem do karmienia piersią, podobnie jak podwyższona temperatura ciała. Paradoksalnie mleko matki przechodzącej infekcję wirusową może dziecko dodatkowo uodpornić. Wynika to z faktu, iż w odpowiedzi na antygen, układ immunologiczny kobiety wytwarza przeciwciała, które przenikają do jej mleka, wraz z którym przekazywane są potomstwu. Po kolejnym kontakcie z patogenem przeciwciała obecne w organizmie dziecka skuteczniej poradzą sobie z infekcją, przez co maluch przejdzie ją łagodniej.

Podczas karmienia piersią nie można jednak zapominać o podstawowych zasadach higieny, tj. częstym myciu rąk (szczególnie po kichaniu i wycieraniu nosa), zasłanianiu ust w czasie kichania, wyrzucaniu jednorazowych chusteczek od razu po użyciu oraz niecałowaniu dziecka.

Jak radzić sobie z chorobą?

W czasie przeziębienia najważniejsze jest nawadnianie organizmu oraz odpoczynek. Sama opieka nad dzieckiem jest dla mamy sporym wysiłkiem, dlatego podczas choroby ważne jest dodatkowe wsparcie ze strony najbliższych. Przeziębienie jest z reguły chorobą samoograniczającą się, leczoną jedynie objawowo. W pierwszej kolejności kobieta karmiąca piersią powinna skorzystać z domowych sposobów łagodzenia dolegliwości. Są one całkowicie bezpieczne dla zdrowia dziecka. Pomocne może okazać się:

• płukanie nosa roztworem z soli fizjologicznej,
• inhalacje z soli morskiej lub z dodatkiem olejków eterycznych,
• parówki z ziół: szałwii, rumianku, eukaliptusa,
• płukanie gardła roztworem z soli (należy zmieszać łyżeczkę soli na pół szklanki wody) lub naparem z szałwii,
• dodawanie do posiłków cebuli i czosnku oraz picie gorącej herbaty z malin lub lipy, z dodatkiem cytryny i miodu; uwaga – mleko matki po zjedzeniu czosnku lub cebuli zmienia nieco smak i nie wszystkie dzieci go tolerują.

Jeśli objawy infekcji nie ustępują lub pojawią się powikłania w postaci zapalenia zatok, oskrzeli lub płuc, są one wskazanie do pilnej wizyty u lekarza. Niepokojące objawy, takie jak problemy z oddychaniem, wysoka gorączka czy znaczne osłabienie, również powinny być skonsultowane z lekarzem.

Czy podczas karmienia piersią można przyjmować leki?

Brak możliwości przyjmowania leków podczas karmienia piersią to jeden z najczęściej powielanych mitów. Laktacja nie jest przeciwwskazaniem do farmakoterapii, jednak decyzja dotycząca stosowania wybranych preparatów powinna być konsultowana z lekarzem. Karmienie piersią to wyjątkowy okres, dlatego leki powinny być zażywane jedynie wtedy, kiedy jest to konieczne. Należy też przestrzegać rekomendowanych dawek i środków ostrożności.

Najlepszym momentem zażycia leku jest czas tuż po nakarmieniu dziecka lub gdy przerwa między jednym i drugim karmieniem jest najdłuższa. To właśnie wtedy stężenie leku w mleku będzie najniższe. Informację o czasie, w którym lek osiąga w organizmie najwyższe stężenie, można znaleźć na ulotce preparatu.

Za bezpieczne leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe w czasie laktacji uważa się paracetamol i ibuprofen. Jeśli pojawi się katar, na rynku dostępne są leki stosowane miejscowo o działaniu obkurczającym śluzówkę nosa i zmniejszającym ilość wydzieliny. Substancje, które nie przenikają w istotnych ilościach do krwi kobiety, to oksymetazolina, ksylometazolina i nafazolina. W terapii korzysta się także z leków przeciwhistaminowych, jednak mogą one wywoływać nadmierną senność zarówno u matki, jak i dziecka. W preparatach na katar często znajduje się pseudoefedryna i jej pochodne. Substancje te mogą hamować produkcję mleka, dlatego ich stosowanie powinno być jedynie doraźne.

Ból gardła podczas karmienia piersią można łagodzić za pomocą tabletek ziołowych do ssania o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym. Znajdziemy w nich takie składniki jak miód, cytryna, propolis, prawoślaz, liść tymianku, liść podbiału, porost islandzki. Leki na kaszel powinny być stosowane z ostrożnością. Dopuszcza się stosowanie dekstrometorfanu lub acetylocysteiny, natomiast nie zaleca się kodeiny.