Biegunka u niemowlaka – przyczny, leczenie, zapobieganie

Rozwolnienie u niemowlaka to sytuacja, która wzbudza niepokój u rodziców. Nie każdy wie, kiedy tak naprawdę można uznać, że dziecko ma biegunkę. Liczba wypróżnień w ciągu doby jest różna u każdego dziecka. Wpływ na nią mają takie czynniki jak:

• wiek dziecka i stopień dojrzałości układu pokarmowego,
• rodzaj pokarmu (karmienie piersią czy mleko modyfikowane),
• rozszerzenie diety o poszczególne składniki.

Prawidłowa liczba wypróżnień u noworodka to średnio od czterech do dziesięciu wypróżnień w ciągu doby. Stolce mają luźną, miękką konsystencję. W kolejnych kilku miesiącach życia liczba stolców oddawanych w ciągu doby może być bardzo zróżnicowana. Jedne dzieci wypróżniają się kilka razy dziennie, inne – kilka razy w ciągu tygodnia. Średnia liczba wypróżnień u dwuletniego malucha to raz na dobę. Należy mieć jednak na uwadze, że są to wartości bardzo uśrednione i odstępstwa od tych średnich wartości nie muszą wskazywać na obecność żadnych nieprawidłowości.

Jak rozpoznać biegunkę u niemowlaka? Przede wszystkim zaobserwować można oddawanie co najmniej trzech luźnych, wodnistych stolców w ciągu doby. Innym kryterium rozpoznania biegunki u dzieci jest występowanie w ciągu dnia co najmniej jednego stolca zawierającego ropę, śluz lub krew.

Biorąc pod uwagę czas utrzymywania się objawów, można wyróżnić biegunkę ostrą lub przewlekłą. Biegunka ostra trwa do 14 dni i bardzo często towarzyszą jej takie objawy jak gorączka, wymioty i ból brzucha. Z kolei o biegunce przewlekłej mówimy wówczas, gdy rozwolnienie utrzymuje się powyżej 35 dni. Takiej postaci biegunki towarzyszyć mogą bóle brzucha, a także zaburzenie rozwoju fizycznego dziecka wynikające z ograniczenia wchłaniania związków odżywczych z przewodu pokarmowego.

Biegunka u niemowląt – przyczyny

Biegunka u niemowląt może rozwinąć się w efekcie rozmaitych schorzeń. Najczęściej przyczyną biegunki ostrej są infekcje wirusowe i bakteryjne. Zazwyczaj biegunka u niemowlaka wywołana jest przez wirusy, głównie rotawirusy i adenowirusy. Do rzadkości nie należą także biegunki o podłożu bakteryjnym, gdy dojdzie do infekcji takimi bakteriami jak Shigella, Salmonella, Escherichia coli, Yersinia, Clostridium czy Campylobacter. Do rozwoju ostrej biegunki przyczynić mogą się zatrucia pokarmowe – wówczas biegunka u niemowląt pojawia się w ciągu kilku godzin od spożycia pokarmu zatrutego toksynami bakteryjnymi. Kolejną przyczyną biegunki może być stosowanie antybiotykoterapii i zaburzenie składu flory bakteryjnej jelit.

Do rozwoju biegunek przewlekłych u niemowlaka mogą przyczynić się infekcje bakteryjne lub wirusowe, które mogą ewoluować od biegunek ostrych do przewlekłych. Kiedy jeszcze pojawia się przewlekła biegunka u niemowlaka? Przyczyny przewlekłych biegunek u niemowlaka to celiakia czy alergie pokarmowe. Biegunki przewlekłe są szczególnie niebezpieczne, gdyż mogą prowadzić nie tylko do odwodnienia organizmu, ale także niedoborów pokarmowych w efekcie ograniczenia przyswajalności związków odżywczych z diety.

Jak leczyć biegunkę u niemowląt?

Każdy rodzic, który zauważy u swojego dziecka rozwolnienie, zastanawia się, jak leczyć biegunkę u niemowląt. Podstawą postępowania w każdym rodzaju biegunki jest nawadnianie organizmu. Jak o to zadbać, gdy pojawia się biegunka u niemowlaka karmionego piersią? Dzieci karmione piersią powinny być przystawiane do piersi jak najczęściej. Jeśli dziecku podawana jest woda, należy zwiększyć jej podaż. Należy uniknąć sytuacji, gdy pojawią się pierwsze objawy odwodnienia, obejmujące suchość skóry i błon śluzowych, senność i zmęczenie oraz spadek objętości wydalanego moczu. Jeśli biegunka ma duże nasilenie, można skonsultować się z lekarzem w kwestii podawania elektrolitów.

Jak zatrzymać biegunkę u niemowlaka? Kolejnym istotnym elementem leczenia biegunek jest stosowanie lekkostrawnej diety. Jeśli dziecko karmione jeszcze piersią ma już dietę rozszerzoną o pokarmy stałe, warto na dwa lub trzy dni pozostać wyłącznie przy karmieniu naturalnym. W przypadku dzieci niekarmionych piersią zalecane jest podawanie kleiku ryżowego, utartego jabłka, gotowanej marchewki i chudego mięsa.

W przypadku ciężkich biegunek, przebiegających z kilkunastoma wypróżnieniami na dobę i wymiotami, konieczne może być nawadnianie kroplówkami. Jeśli pojawia się alergiczna biegunka u niemowlaka, leczenie powinno sprowadzać się przede wszystkim do wyeliminowania z diety problematycznego alergenu.

Nie należy na własną rękę stosować leków na biegunkę dostępnych w aptece bez recepty. O podaniu leku może zdecydować jedynie lekarz i zazwyczaj zaleca on stosowanie odpowiednich antybiotyków. Kiedy udać się do lekarza? Gdy pojawia się krwista biegunka, utrzymują się silne wymioty, dziecko nie chce pić lub stan dziecka gwałtownie się pogarsza.

Jak zapobiegać biegunce u niemowląt?

Profilaktyka biegunek u niemowląt sprowadza się do zachowania higieny spożywania posiłków, unikania kontaktu z osobami chorymi, rozszerzania diety malucha zgodnie z rekomendacjami oraz stosowania szczepień ochronnych, np. przeciwko rotawirusom.