2-tygodniowy noworodek – rozwój i pielęgnacja

W 2. tygodniu życia twoje dziecko śpi nawet 20 godzin na dobę, a najbardziej potrzebna mu do życia jest jego mama. Tylko ona gwarantuje mu bezpieczeństwo i odrobinę komfortu, jaki miał w jej brzuchu. Dlatego trzeba reagować na jego potrzeby, tulić go i głaskać. Noworodek jest bardzo wrażliwy na dotyk, głaskanie i przytulanie bardzo go uspokajają.  

Wielu rodziców, obserwując swoje dziecko, zastanawia się, co widzi 2-tygodniowy noworodek, bo w okresach czuwania badawczo wodzi wzrokiem i sprawia wrażenie, jakby już zauważał rodziców. Widzi jeszcze niewiele, bo ostrość jego wzroku jest słaba, może jednak odróżnić dwa kontrastowe przedmioty w niewielkiej odległości od bliskiej odległości od oczu. Bardzo możliwe więc, że widzi twarz i oczy swojej mamy.  

Nie wiadomo do końca, czy w tym wieku maleństwo rozróżnia jakieś kolory. Na pewno kiedy będzie dwa tygodnie starsze, dużo łatwiej zobaczy wyraźnie kontrastujące ze sobą zestawienia bieli z czernią. Okuliści uważają jednak, że pierwszym kolorem, jaki naprawdę widzi dziecko po urodzeniu, jest czerwony i może go już rozróżniać w 2. tygodniu życia.  

Wiele mam z dużym stresem przyjmuje płacz swojego dziecka. To jedyny sposób noworodka na wyrażanie swoich potrzeb. Może być głodne, mieć mokro, może mieć kolkę, albo reagować płaczem na zbyt gorące powietrze w pokoju. W 2. tygodniu życia dziecka trwa uczenie się rozpoznawania tych sygnałów. Z czasem będziesz dużo lepiej domyślać się, czego potrzebuje maleństwo, a na dodatek będziesz rozróżniać różne rodzaje jego płaczu!  

Kłopotem pierwszych tygodni życia noworodka jest ulewanie pokarmu. Dziecko bardzo często je zbyt łapczywie, a razem z mlekiem do jego układu pokarmowego dostają się duże ilości powietrza. Przyczyną ulewania jest niedojrzałość zwieracza przełyku i układu pokarmowego, który jeszcze niezbyt sprawnie radzi sobie z taką ilością pokarmu na raz. Sporadyczne ulewanie pokarmu nie powinno wzbudzać niepokoju, ale kiedy sytuacja ta powtarza się przy każdym karmieniu, warto skonsultować się z położną albo lekarzem, bo stan taki może świadczyć o jakichś problemach zdrowotnych.  

Rodzicom maleńkich dzieci wiele trosk przysparzają kupki dziecka. Zwykło się uważać, że liczba kupek zależy od liczby karmień, ale nie jest to żelazna reguła. 2-tygodniowy noworodek może robić niewielką kupkę do każdej pieluszki. Jego stolec to luźna, płynna masa w kolorze lekko żółtym i o specyficznym zapachu. Niepokój mam wywołują zmiany koloru i konsystencji kupki dziecka, w pewnym stopniu zależy to od pokarmu, które spożywały.  

Rozwój noworodka w 2-tygodniu życia jest bardzo dynamiczny. Z każdym dniem obserwujemy zmiany, które przystosowują go do życia poza brzuchem mamy.  

Masa ciała zaczyna rosnąć. Widać to po ubrankach, które zaczynają być bardziej dopasowane. Jego waga, która zaraz po porodzie odrobinę spadła, idzie do góry.  

Pielęgnacja pępka u 2-tygodniowego noworodka to przede wszystkim stosowanie środków antyseptycznych po kąpieli i dokładne osuszanie. No i oczywiście czekanie, aż odpadnie, bo z każdym dniem jest coraz bardziej wysuszony.  

Higiena pupy i narządów płciowych u takiego maluszka nie jest łatwa, bo trzeba bardzo pilnować, by do środka nie dostał się stolec. Nietrudno o to przy tylu kupkach dziennie! Przy każdym przewijaniu trzeba dokładnie umyć dziecko, nie odsuwając napletka u chłopca i myjąc wargi sromowe dziewczynki tylko z zewnątrz. W ostatnich latach zaleca się, by nie kąpać codziennie noworodka, by jak najdłużej zachować naturalną warstwę ochronną jego skóry. Jeszcze kilkanaście lat temu dzieci rutynowo kąpano każdego dnia, stosując często silne środki dezynfekujące.  

Werandowanie i pierwsze spacery zależą oczywiście od pogody za oknem, ale w 2-drugim tygodniu od narodzin można już zacząć przyzwyczajać dziecko do powietrza na zewnątrz. Zaczynamy, ustawiając odpowiednio ubrane dziecko w głębokim wózku na osłoniętym balkonie albo przy oknie. Na początku wystarczy 10 minut. Pierwszy spacer powinien trwać nie dłużej niż 45 minut. Zimą nie powinno się wychodzić na zewnątrz z noworodkiem, jeśli temperatura spada poniżej 0.  

Dziecko rodzi się z całą serią odruchów, które pomagają mu dostosować się do świata.  

• Odruch szukania sutka – wystarczy lekko dotknąć dziecko w policzek, by natychmiast zaczęło odwracać głowę i szukać piersi.  
• Odruch Moro – gwałtownym prostowaniem rączek i nóżek dziecko reaguje na głośny dźwięk lub hałas, potem równie szybko je zgina.  
• Odruch Babińskiego – obserwowany po połaskotaniu podeszwy stopy. Duży palec unosi się do góry, a pozostałe zginają się do środka. 
• Odruch chwytny – rączki 2-tygodniowego noworodka z dużą siłą zaciskają się na palcu. To bezwiedne działanie.  
• Odruch kroczenia – jeśli podtrzymalibyśmy dziecko w pozycji pionowej tak, żeby jego stópki dotykały ziemi, będzie przebierało nimi tak, jakby chodziło. To oczywiście także działanie bezwiedne.  

Drugi tydzień życia dziecka to czas doskonalenia się w karmieniu – pokarmu w piersiach przybywa, ale też często zdarzają się stany zapalne. 2 –tygodniowy noworodek uczy się teraz odpowiednio chwytać sutek, ssać i oddychać. Wyćwiczenie tej umiejętności wymaga dużej cierpliwości i wiary w sukces. Wiele mam, widząc rozpaczliwie płaczące dziecko, obwinia się i martwi, że nie będzie w stanie wykarmić maleństwa. Jednak zazwyczaj wszystko toczy się dobrze, jeśli tylko wszyscy zachowają spokój i dadzą sobie szansę. 

Dużą pomocą może być położna, która rutynowo odwiedza dom w czasie połogu. Z pewnością pomoże znaleźć odpowiednią pozycję do karmienia, która będzie wygodna dla mamy i dziecka, pouczy jak ściągać pokarm, a jeśli będzie trzeba, zasugeruje dokarmianie maluszka mieszanką. Z czasem wszystko się ułoży, a maleństwo i jego mama będą do siebie doskonale dopasowani. Warto pamiętać, że mleko mamy to dla dziecka śniadanie, obiad, kolacja i zaspokajanie pragnienia. Nie trzeba już zatem podawać mu wody, a tym bardziej wody z glukozą. W pierwszych tygodniach życia powinno się jak najczęściej przystawiać dziecko do piersi. Jego buzia działa jak pompa dla kanalików mlekowych. Pod wpływem ssania piersi produkują mleko. Położne zalecają, by laktator mechaniczny stosować tylko wtedy, kiedy nabrzmiałe pokarmem piersi bardzo bolą. Nie powinno się ściągać wszystkiego, ale tylko tyle, by ból ustał.  

Piersi karmiącej mamy produkują dość pokarmu, by wyżywić swoje dziecko. Wiele mam zastanawia się, ile pokarmu zjada 2-tygodniowy noworodek. Od urodzenia każdego dnia jego żołądek powiększa się, po dwóch tygodniach pomieści już podczas jednego karmienia do 90 ml pokarmu. Karmienie 2-tygodniowego dziecka może jednak wywoływać spore trudności. Maleństwo nie umie dobrze ssać, sporo ulewa razem z powietrzem, złości się i reaguje płaczem na dyskomfort. Trzeba wówczas rozważyć dokarmianie pokarmem sztucznym, być może tylko przez pewien czas.  

Wychodząc ze szpitala, na pewno zostałaś pouczona o potrzebie suplementacji witaminy D3. W pierwszym półroczu życia dzieci powinny dostawać 400 IU witaminy D dziennie. W drugim półroczu dawka wzrasta do 600 IU, a powyżej 1. roku rekomenduje się podawanie 600-1000 IU.