Godziny karmienia niemowląt

Karmienie piersią to optymalny sposób żywienia noworodków i niemowląt. Przez pierwsze sześć miesięcy życia dziecko powinno być żywione tylko mlekiem kobiecym. Dostarcza ono wszystkich niezbędnych składników odżywczych potrzebnych do wzrostu i rozwoju dziecka. 

Korzyści, jakie odnosi mama i dziecko podczas karmienia piersią, to: 

• mniejsze ryzyko wystąpienia chorób infekcyjnych układu pokarmowego, dróg oddechowych i dróg moczowych; chorób alergicznych oraz schorzeń autoimmunologicznych u dzieci, 
• stymulacja dojrzewania układu odpornościowego dziecka, 
• rzadsze występowanie w wieku dorosłym chorób cywilizacyjnych: nadwagi i otyłości, miażdżycy, nadciśnienia tętniczego, chorób nowotworowych oraz chorób serca, 
• mniejsze ryzyko wystąpienia wad zgryzu i mowy u dziecka, 
• przyspieszenie obkurczania macicy po porodzie, zmniejszenie krwawienia z dróg rodnych, szybszy powrót do masy ciała sprzed ciąży, mniejsze ryzyko zachorowania przez kobietę na raka sutka, raka jajnika, raka piersi, osteoporozę, 
• wzmacnianie więzi emocjonalnej matki z dzieckiem. 

Po ukończeniu przez dziecko szóstego miesiąca życia należy utrzymać karmienie piersią oraz zacząć wprowadzać do jadłospisu malucha pokarmy uzupełniające. Wraz z wiekiem, dziecko będzie spożywało coraz więcej stałego pożywienia, przez co częstość karmień piersią się zmniejszy. 

Jeśli kobieta nie może karmić piersią, dziecku podaje się mieszankę mleczną. Preparaty do karmienia sztucznego powstają na bazie mleka krowiego, którego skład został odpowiednio zmodyfikowany. Wyróżnia się dwa główne rodzaje mlek modyfikowanych: mleko początkowe oznaczone cyfrą jeden, które zaleca się stosować do szóstego miesiąca życia dziecka, oraz mleko następne oznakowane cyfrą dwa, wprowadzane od siódmego miesiąca życia dziecka. 

Preparat dla niemowlęcia powinien być ściśle dopasowany do wymagań żywieniowych dziecka. Karmienie mlekiem modyfikowanym wcześniaka bądź noworodka z małą masą urodzeniową wymaga zastosowania mieszanki o większej kaloryczności oraz wyższej zawartości białek, witamin i minerałów (w tym żelaza) w porównaniu do standardowego mleka początkowego. U dzieci z wyższym ryzykiem wystąpienia alergii (dodatni wywiad rodzinny) stosuje się mleka hipoalergiczne (HA), natomiast dzieciom z alergią bądź nietolerancją na białka mleka krowiego podaje się preparaty mlekozastępcze. 

Wskazaniem do karmienia mlekiem modyfikowanym są: 

• niektóre wady serca, 
• rozszczep podniebienia, 
• galaktozemia oraz wrodzony niedobór laktazy, 
• choroby występujące u matki: zakażenie wirusem HIV oraz HTLV1 i HTLV2, 
• przyjmowanie przez matkę niektórych leków. 

Niemowlęta karmione piersią

Niemowlęta karmione naturalnie powinny być przystawiane do piersi na żądanie. W pierwszych tygodniach życia dziecko może sygnalizować potrzebę jedzenia nawet od ośmiu do dwunastu razy na dobę, także w nocy (co najmniej dwa razy). Mleko kobiece zaspokaja zarówno głód, jak i pragnienie malucha, a jego kontakt z mamą w czasie karmienia zapewnia mu poczucie bliskości i bezpieczeństwa. Mama karmiąca piersią nie powinna ustalać konkretnych godzin karmienia noworodka, ponieważ niemowlę samo potrafi sygnalizować, kiedy jest głodne.  

Do szóstego tygodnia życia dziecko powinno być karmione przynajmniej osiem razy na dobę, w odstępach co trzy lub cztery godziny. O efektywnym karmieniu świadczy moczenie przez dziecko sześciu pieluch na dobę oraz oddawanie trzech lub czterech stolców o żółtawym zabarwieniu. Każde dziecko jest inne, dlatego czas, w jakim maluch się naje, nie jest z góry określony. Posiłki mogą trwać średnio 10-40 minut, ale jest to kwestia bardzo indywidualna i zmienna. Podczas jednego karmienia dziecko może zjeść niewiele pokarmu, a o innej porze będzie miało ochotę na większą porcję mleka. 

Jak karmić niemowlę? 

Najważniejsza jest pozycja mamy oraz dziecka. Dziecko powinno być skierowane brzuchem w stronę brzucha kobiety. Główkę należy podtrzymać ręką lub ramieniem tak, aby nos znajdował się na wysokości brodawki piersi. Mama może przyjąć wygodną dla siebie pozycję – siedzącą, leżącą lub półleżącą. 

Niemowlęta karmione mlekiem modyfikowanym

Karmienie niemowląt mlekiem modyfikowanym jest nieco bardziej regularne niż karmienie piersią, ponieważ ilość i wielkość porcji mleka przygotowuje się według schematu żywieniowego. Nie istnieją ściśle określone godziny ani pory karmienia noworodka, ale można je ustalić, planując swój dzień. W jakich godzinach karmić niemowlę? Przykładowe godziny karmienia niemowląt mlekiem modyfikowanym to 6:00, 9:00, 12:00, 15:00, 18:00, 21:00 i 24:00. Najważniejszą zasadą jest zachowanie dwu lub trzygodzinnej przerwy między karmieniami, ponieważ ten czas jest niezbędny do strawienia przyjętego pokarmu. 

Poniższa tabelka przedstawia liczbę posiłków i ilość mleka podawanego dzieciom w różnym wieku. 

Schemat żywieniowy określa jedynie orientacyjną liczbę i wielkość porcji mleka. To, ile dziecko zje, zależy od jego apetytu. Karmiąc butelką, nie należy kłaść dziecka na płasko, ponieważ grozi to zachłyśnięciem. Ponadto trzeba kontrolować wypełnienie smoczka butelki –– jeśli nie będzie wypełniony całkowicie mlekiem, maluch połknie powietrze, a to może doprowadzić do powstania kolki.  

Bibliografia: 

1. Magdalena B. Pawłowicz, Beata Cudowska, Dariusz M. Lebensztejn , “Preparaty mleka modyfikowanego i mlekozastępcze w żywieniu dzieci”, STANDARDY MEDYCZNE/PEDIATRIA, 2015, T. 12, 551-558. 
2. Halina Weker, Marta Barańska, “Żywienie niemowląt i małych dzieci”, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2014. 
3. Hanna Szajewska, Andrea Horvath, Anna Rybak, Piotr Socha, “Karmienie piersią. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci”, STANDARDY MEDYCZNE/PEDIATRIA 2016 T. 13 9-24.