Skala Tannera do monitorowania poprawnego rozwoju fizjologicznego dzieci i młodzieży

Skala Tannera jest jedną z najczęściej używanych i powszechnie stosowanych skal w medycynie. Umożliwia ona lekarzom diagnozowanie dojrzałości młodych osób. Najczęściej można z nią spotkać się przy okazji badań bilansowych. 

Skala Tannera - czym jest?

Skala Tannera to skala, która służy do oceny etapów dojrzałości płciowej młodzieży na podstawie narządów płciowych. Najczęściej posługują się nią pediatrzy podczas bilansów okresowych. Jej twórcą jest Brytyjski lekarz James Mourilyan Tanner. Istnieją dwie wersje skali: dla chłopców i dziewczynek. W pierwszym przypadku poprawność rozwoju określa się na podstawie wielkości prącia, moszny, jąder i owłosienia łonowego (w drugim: na podstawie wyglądu piersi i okolicy łona). Skala Tannera składa się z pięciu poziomów, gdzie pierwszy oznacza okres przed pokwitaniem a piąty pełną dojrzałość płciową (badanie to może być wykonywane również przez endokrynologów dziecięcych).

Skala Tannera - kiedy i dlaczego się ją stosuje?

Skalę Tannera stosuje się przeważnie w gabinetach pediatrycznych, w których młode osoby zjawiają się na regularne bilanse. Sprawdzanie dojrzałości płciowej ma na celu monitorowanie rozwoju płciowego młodzieży i wczesne wykrywanie wszystkich anomalii związanych z tym procesem. Cechy morfologiczne są bezpośrednim odwzorowaniem zmian, jakie zachodzą w organizmie. Są zatem skutecznym sposobem na poznanie stanu, zmian i nieprawidłowości związanych z podejrzeniem płciowym. Informacje uzyskane w ten sposób pomagają ocenić również ogólny rozwój dziecka.

Skala Tannera znalazła swoje zastosowanie również w sądownictwie, gdzie służy do określania wieku nieletnich na zdjęciach w sprawach pornografii dziecięcej. Metoda ta jest jednak nieco kontrowersyjną z uwagi na brak możliwości dokładnego określenia wieku dziecka.

Skala Tannera - chłopcy

Skala Tannera w wersji męskiej dzieli się standardowo na pięć etapów. Pierwszy stopień to okres przed dojrzewaniem — podobny do okresu dziecięcego. Cechuje się wielkością jąder 2,5 cm, brakiem owłosienia oraz proporcjami moszny i prącia jak we wczesnym dzieciństwie. Drugi etap skali Tannera to jądra o wielkości 3 cm, nieco szersze i dłuższe prącie oraz pojawiające się włosy łonowe. Etap trzeci charakteryzuje się powiększonymi jądrami (ok. 3,6 cm) prąciem i moszną oraz wyrastaniem gęstych i kręconych włosów łonowych. W czwartym etapie jądra zwiększają się do wielkości ok. 4,5 cm a prącie odpowiada długością worka mosznowego. Włosy łonowe pojawiać będą się na wzgórku a skóra moszny może stawać się ciemniejsza (związane jest to z większą pigmentacją). Ostatnim piątym etapem jest pełna dojrzałość płciowa, która objawia się poprzez całkowity rozwój narządów płciowych, przypominających narządy rozrodcze dorosłego mężczyzny. W tym etapie owłosienie pojawia się również na udach.

Skala Tannera - dziewczęta

Pierwszy etap rozwoju płciowego dziewczynek według skali Tannera polega na nieznacznym uwypukleniu brodawek piersiowych oraz braku owłosienia w okolicy łonowej. W drugim etapie brodawki są powiększone, piersi nieznacznie uwypuklone a w okolicy łonowej pojawiają się włosy. Trzeci etap skali Tannera u dziewcząt cechuje się znacznym powiększeniem brodawek oraz piersi a włosy łonowe pojawiają się też na wzgórku. Podczas czwartego etapu skali brodawki tworzą dodatkowe uwypuklenie, a oprócz tej zmiany nie obserwuje się innych cech. Ostatni — piąty stopień to pełna dojrzałość płciowa, która polega na pełnym zaokrągleniu się piersi i owłosieniu mogącym pojawić się na udach.