Nastolatka w ciąży – co zrobić?

Ciąża dla nastolatki nie jest sytuacją typową i naturalną. Urodzenie i wychowanie dziecka to wielka odpowiedzialność, na którą często nie są gotowi nawet dorośli. Macierzyństwo to zmiana, która stawia na głowie całe dotychczasowe życie. Nastolatki z oczywistych przyczyn nie są na nią gotowe.

Dlatego, kiedy nastolatka dowiaduje się, że jest w ciąży, pojawia się lęk, często nawet przerażenie, panika i rozpacz. Jak fakt ten przyjmą rodzice i rówieśnicy? Ciąża u nastolatki to wyjątkowo trudna sytuacja, do której należy podejść z równie wyjątkową ostrożnością.

Ciąża u nastolatki jest nieplanowana, dlatego tak trudno jest pogodzić się z zaistniałą sytuacją zarówno przyszłej mamie, jak i jej rodzicom. Z danych GUS wynika, że między 2004 a 2019 rokiem ciąże nastolatek stanowiły od 5,75 do 2,21 proc. wszystkich ciąż w Polsce. Statystyki pokazują, że nastolatki z roku na rok coraz rzadziej zachodzą w ciążę, co świadczy o postępującej świadomości na temat antykoncepcji.

Dane GUS wskazują również, że nastoletnie ciąże dotyczą głównie dziewczyn w wieku 18 i 19 lat, ale zdarzają się także 14-latkom i dziewczynkom młodszym. Wskaźnik nastoletnich ciąż rośnie proporcjonalnie do wieku. Wyjaśnieniem może być częstotliwość współżycia. Wiele młodych kobiet w wieku 18 i 19 lat prowadzi aktywne życie seksualne.

Nie zmienia to jednak faktu, że ciąża u nastolatki to okoliczności wyjątkowe, w których spokojna i otwarta rozmowa bywa niezwykle trudna. Jak rozmawiać z nastolatką w ciąży, by ją wesprzeć? To, czego najbardziej ma prawo obawiać się nastolatka w ciąży to odrzucenie, dlatego jako rodzice powinniśmy zapewnić córkę o tym, że może liczyć na naszą pomoc.

Pierwsza rozmowa z rodzicami, gdy nastolatka dowiaduje się, że jest w ciąży, jest najtrudniejsza. Liczne wyznania młodych kobiet, które urodziły dziecko w wieku nastoletnim to głównie opowieści o strachu. Relacje z rodzicami w wieku dojrzewania bywają trudne same w sobie, więc sprawa komplikuje się tym bardziej, gdy rodzinie przychodzi zmierzyć się z „nastoletnią ciążą”.

Ciąża u nastolatki nie jest problemem tylko przyszłej mamy, ale również jej rodziny, przyszłego ojca i jego najbliższych. Rodzice, którzy są odpowiedzialni za swoje dzieci, stają w obliczu sytuacji, w której muszą wspomóc je w tych niecodziennych okolicznościach. Świadomość, jak duże wyzwanie stoi przed całą rodziną i strach przed reakcją rodziców często opóźnia pierwszą rozmowę o ciąży. Niektóre dziewczyny decydują się na nią dopiero, kiedy ciąży nie da się już ukryć. Często jednak okazuje się, że rodzice stają na wysokości zadania i potrafią zapewnić córce wsparcie oraz odpowiednie warunki.

– Najważniejsze jest, aby młoda kobieta czuła wsparcie bliskich, nie została pozostawiona sama sobie w tej sytuacji. Nie należy zmuszać nastolatki do rozmów, gdy nie jest ona na nie gotowa. Krzyk, pretensje i wypominanie też nie będą dobrym doradcą – radzi psycholog, psychoterapeuta i pedagog Agnieszka Cichecka.

Jeśli dowiemy się o ciąży u naszej nastoletniej córki, warto wiedzieć, że nastoletnie ciąże obarczone są wyższym ryzykiem poronienia niż u kobiet dorosłych. Choć objawy ciąży u nastolatek są takie same jak u dorosłych kobiet, to ciało nastolatki może nie być gotowe na ukształtowanie nowego życia.

Ciąża dla organizmu dojrzewającej dziewczyny jest obciążeniem, dlatego wiele nastoletnich ciąż kończy się przedwczesnym porodem oraz cesarskim cięciem. Nastolatki w ciąży powinny zdecydowanie uważać na swoje zdrowie. Niestety zdarza się, że ciężarna nastolatka, gdy zjawia się u ginekologa, ponieważ dostrzega niepokojące zmiany w ciele, jest w gabinecie ginekologicznym po raz pierwszy w życiu. Jeśli chcemy pomóc nastoletniej córce w ciąży, powinniśmy przede wszystkim zadbać o jej zdrowie, spokój i fachową opiekę medyczną.

W tak trudnej sytuacji, jaką jest ciąża u nastolatki, warto pomyśleć o wsparciu psychologa. Pomoc psychologiczna zawsze jest dobrym pomysłem, ale nie może być przymusowa. Przyszła mama powinna skorzystać ze wsparcia psychologa z własnej woli oraz gdy czuje się na to gotowa. Zapewnienie, że wizyta u psychologa będzie dyskretna i nie jest powodem do wstydu zdecydowanie może pomóc w podjęciu tego kroku. Radzenie sobie z emocjami jest kluczowe w zachowaniu spokoju i zdrowia psychicznego. Psycholog może wesprzeć przyszłą mamę, a także jej partnera i rodziców, w odnalezieniu się w nowych realiach. Profesjonalna pomoc psychologiczna może okazać się sposobem na uniknięcie wielu kryzysów, nie tylko w czasie ciąży u nastolatki, ale również później.