Jakie są dobre energetyki dla dzieci?

Napoje energetyzujące cieszą się sporą popularnością nie tylko wśród dorosłych, ale również – ku niepocieszeniu dietetyków i lekarzy – wśród dzieci i młodzieży. Na polskim rynku pojawiły się one stosunkowo późno, bo dopiero w latach 90., jednakże szybko zyskały sławę i uznanie konsumentów. 

Energetyki są napojami gazowanymi o właściwościach pobudzających. W ich składzie znajdziemy m.in. kofeinę, taurynę, inozytol, cukry proste i substancje aromatyzujące. Energetyki charakteryzują się wysokim poziomem cukrów prostych, przez co są bardzo kaloryczne. 

Ze względu na swoje działanie mogą je spożywać sporadycznie wyłącznie osoby dorosłe, w pełni zdrowe, które muszą być w dobrym stanie fizycznym. Składnikiem odpowiadającym za pobudzające działanie energetyków jest kofeina, która spożywana w dużych dawkach przyśpiesza akcję serca, może wzmacniać niepokój czy powodować drżenie rąk.

Energetyki są używką, której stosowanie nie pozostaje bez wpływu na zdrowie, zarówno dzieci, jak i osób dorosłych. Wedle deklaracji producentów ich zadaniem jest zapewnienie dodatkowej porcji energii w przypadku wzrostu zapotrzebowania na nią, np. podczas wielogodzinnej jazdy samochodem. Właściwości energetyków wynikają z faktu, że stanowią one źródło łatwo przyswajalnych węglowodanów, a także substancji aktywnych biologicznie, w tym głównie kofeiny. Regularne spożywanie energetyków może mieć poważne konsekwencje zdrowotne, dlatego też w niektórych krajach producenci zalecają ich stosowanie po 16. roku życia. Mimo to są one dostępne w sklepach bez żadnych ograniczeń i bez trudu mogą je kupić nawet najmłodsi konsumenci. 

Destrukcyjne działanie napojów energetycznych na dzieci przypisuje się przede wszystkim wysokiej zawartości kofeiny. Dla porównania: filiżanka kawy zawiera ok. 50 mg kofeiny, szklanka coli ok. 40 mg, natomiast puszka energetyka aż 100-120 mg! 

Napoje energetyczne – skutki uboczne u dzieci

Lista konsekwencji regularnego spożywania energetyków przez dzieci jest stosunkowo długa. To nie tylko wysoka zawartość kofeiny, wysoka kaloryczność i zawartość cukrów prostych, ale także:

• destrukcyjny wpływ na szkliwo nazębne za sprawą zawartości węglowodanów, które w połączeniu z wysokim stopniem kwasowości doprowadza do utraty tkanek twardych zęba;
• ryzyko rozwoju insulinooporności i cukrzycy, które związane jest z wysoką kalorycznością energetyków;
• nadpobudliwość, tachykardia, zawroty głowy, kołatanie serca, drżenie rąk, wzrost ciśnienia tętniczego i inne objawy, które świadczą o przedawkowaniu kofeiny;
• pogorszenie jakości snu i bezsenność i w efekcie problemy z pamięcią, koncentracją, a także osłabienie organizmu, 
• problemy żołądkowe w postaci bólu brzucha, nudności i wymiotów, a nawet wrzodów żołądka;
• zaburzenia wzrostu kości spowodowane negatywnym wpływem kofeiny (głównego składnika energetyków) na gospodarkę wapniową organizmu;
• apatia, znużenie, wyczerpanie, nadmierna senność i inne objawy, które mogą pojawić się tuż po zaprzestaniu działania wypitego energetyka.

Napoje energetyczne nie są zalecane m.in. dla dzieci i młodzieży, kobiet w ciąży, osób z arytmią serca i problemami żołądkowymi. Obecna w nich kofeina charakteryzuje się działaniem psychoaktywnym i spożywana regularnie, w zbyt dużych dawkach, może mieć zły wpływ na wciąż rozwijający się organizm dziecka. Nie należy również zapominać o węglowodanach prostych, które przyczyniają się do występowania cukrzycy i otyłości.

Najprostszym sposobem na pozyskanie zdrowego i bezpiecznego napoju energetycznego dla dzieci jest zrobienie go samodzielnie z produktów, które niemal każdy z nas ma w swojej lodówce i domowej spiżarni. Jest to świetny sposób nie tylko na danie naszym pociechom zastrzyku energii, ale również poprawę ich samopoczucia i koncentracji, która jest niezbędna np. przy wykonywaniu szkolnych obowiązków. Domowy energetyk dla dzieci można zrobić m.in. dodając imbir, cytrynę, miód (niewielką ilość) do ciepłej wody czy też za pomocą mrożonej herbaty z dodatkiem mięty i cytryny. Zdrowy napój energetyczny można przygotować również ze szpinaku, wody, cytryny, ogórka, imbiru, pietruszki i kolendry. 

Domowy izotonik dla dziecka

Na początku warto podkreślić, że izotonik, niekiedy błędnie utożsamiany z energetykiem, jest napojem, którego podstawowym zadaniem jest nawodnienie organizmu i wsparcie regeneracji po wysiłku. Jest on nieoceniony w diecie dzieci, które często emanują energią, tracąc w ten sposób wodę. Najlepiej podawać swoim pociechom izotoniki, które przygotujemy samodzielnie w domowym zaciszu. Wystarczy zmieszać ze sobą cukier (opcjonalnie miód), wodę, sól (2 g na 1 l wody) oraz sok z cytryny. Dla poprawy walorów smakowych możemy dodać również sok owocowy lub herbatę (słabo zaparzoną).

Nadmierna ospałość, obniżony nastrój, zmęczenie, ogólne rozbicie organizmu i brak życiowej energii u dziecka to objawy, które powinny nas skłonić do konsultacji z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej. Mogą one świadczyć o niedoborze witaminy D. Jej deficyt może wystąpić zwłaszcza w sezonie jesienno-zimowym ze względu na niski poziom nasłonecznienia. Niekiedy jednak brak energii u dziecka może wskazywać na stan chorobowy, dlatego nie należy tego symptomu bagatelizować czy też szukać rozwiązań na własną rękę.