Jak motywować dzieci do nauki?

Rodzice często zastanawiają się, dlaczego ich dziecko uczy się gorzej od rówieśników, dlaczego inne dzieci w klasie otrzymują lepsze oceny ze sprawdzianów i osiągają lepsze wyniki. Powody są zróżnicowane i nie zawsze związane z podejściem i zaangażowaniem ucznia. 

Istnieje kilka przyczyn, dla których jedne dzieci uczą się lepiej, a inne gorzej i nie jest to wcale lenistwo i brak zaangażowania. Niektórzy uczniowie, w szczególności mający specyficzne kłopoty w nauce, już od samego początku mają trudniej. Przyswajanie wiedzy zakłócają im m.in.:

• problemy z koncentracją, 
• nieumiejętność planowania pracy, 
• dysgrafia, 
• dysleksja,
• dysortografia.

Istotną rolę odgrywają też problemy emocjonalne i rodzinne. Nasilony stres, nerwowe sytuacje w domu lub choroba w rodzinie pogarszają pamięć, koncentrację i chęć do nauki. Dzieci przeciążone emocjonalnie gorzej są przygotowane do lekcji i otrzymują gorsze stopnie. Częstą przyczyną gorszych wyników w szkole są problemy neurologiczne, których dziecko doświadczyło w wyniku wypadku, upadku czy uderzenia w głowę.

Wiele dzieci, pomimo odpowiednich warunków w domu, umiejętności i predyspozycji, niechętnie zabiera się do nauki. Dlaczego dzieci nie chcą się uczyć? Czasami przyczyną bywa lenistwo i brak wystarczającej kontroli ze strony rodziców. 

Rodzice są dla dziecka autorytetem i wzorem do naśladowania. Dlatego tak ważne jest, by od najmłodszych lat uczyć je systematyczności, odpowiedzialności i motywować do wykonywania nowych rzeczy i poznawania świata. Dziecko, które od samego początku nie było odpowiednio pokierowane, może nie chcieć podejmować wyzwań, nie będzie zainteresowane przyswajaniem wiedzy i nauką codziennych obowiązków. A obowiązkiem rodzica jest czujne przyglądanie się postępom w nauce dziecka, już nawet w przedszkolu, gdzie uczy się piosenek czy wierszyków. Motywowanie dzieci do nauki w przedszkolu na pewno zaowocuje w przyszłości.

Niekorzystny wpływ na naukę i zaangażowanie dzieci mają także rodzice zbyt wymagający i oczekujący zbyt wiele. Wywieranie presji, ciągłe powtarzanie „ucz się, musisz dostać piątkę” często działa na uczniów demotywująco i zniechęcająco. Nadmierna kontrola, stosowanie kar i zakazów sprawia, że dzieci buntują się i niechętnie zdobywają wiedzę. Nie bez znaczenia też jest podejście nauczyciela, atmosfera panująca w klasie i sposób prowadzenia lekcji. Dobry nauczyciel potrafi rozbudzić ciekawość i zmotywować ucznia do nauki, kiepski natomiast ‒ skutecznie zniechęcić.

Dziecko, które ma problemy w nauce, nie może być pozostawione samo sobie. Warto spróbować różnych metod zachęcających do zdobywania wiedzy. 

Jak motywować do nauki trudnego ucznia? Przede wszystkim nie można wywierać na nim presji, stosować zakazów i nakazów. Nie można mieć wobec niego wygórowanych oczekiwań. 

Ważne, by zachęcić dziecko do poznawania świata, zdobywania wiedzy i zainteresować go danym przedmiotem. Warto pokazać, że nauka może być ciekawa, co umożliwi zapisanie pociechy na zajęcia praktyczne. Nie oczekujmy od trudnego ucznia, że od razu stanie się wzorem do naśladowania i prymusem. Nie można też wymagać, że dziecko będzie tak samo dobre we wszystkich dziedzinach. 

Jeśli interesuje się przedmiotami humanistycznymi, nie musi być świetnym matematykiem. Jak motywować dzieci do nauki w domu? W pierwszej kolejności należy stworzyć dziecku odpowiednie warunki – duże biurko, wygodne krzesło, odpowiednie oświetlenie. Warto wdrożyć systematyczny nawyk uczenia się, a odrabiania lekcji nie zostawiać na koniec dnia. 

Jak motywować dziecko do samodzielnej nauki? Kluczową rolę odgrywa docenianie i chwalenie za nawet niewielkie postępy. Co pewien czas można nagrodzić starania, chęci i dobre wyniki w nauce wspólnym wyjściem do kina czy rodzinną wycieczką. W przypadku małych dzieci zachęcające mogą być znaczki motywujące do nauki i wzorowego zachowania.

Motywowanie dziecka do nauki to nie tylko odpowiednia organizacja, zaangażowanie, docenianie i nagradzanie. Co jeszcze rodzice mogą zrobić? Pilnować, by dziecko się wysypiało, wolny czas spędzało na świeżym powietrzu, a nie przed komputerem. Należy ustalić godziny oglądania telewizji czy grania w gry. Całkowite odcięcie dziecka od przyjemności może przynieść odmienny rezultat od zamierzonego. Warto też zadbać o zbilansowaną dietę i odpowiednie nawodnienie.